Nazım Paşa
Kilopat
- Katılım
- 2 Şubat 2017
- Mesajlar
- 8.065
- Makaleler
- 4
- Çözümler
- 3
Daha fazla
- Cinsiyet
- Erkek
- Meslek
- Paşa
Durun linç etmeyin! Bazı bilmişler gelip LCD bir panel değildir diyecek şimdi. Anlatayım, LCD bir panel tipidir. Artık kullanılan paneller (mesela TN, IPS) LCD panel tipidir. LCD bir panel değildir ama LCD bu panellerin tipidir. Anladınız siz. Günümüzde kullanılan LCD'ler ise TFT LCD'dir. Tam açılımı Thin Film Transistor Liquid Crystal Display'dir. Bunun çalışması prensibini anlatacağım size. Şimdi monitörlerde en arkada bir ışık kaynağı olur. Eski monitörlerde CCFL adı verilen bir arka aydınlatma vardı. Floresan tüpleriyle aydınlatılırdı monitörler. Yani bildiğiniz floresan lamba var gibiydi monitörlerin arkasında. Yeni nesillerde ise bunun yerine LED aydınlatma bulunuyor ki bu da kendi içinde ayrılır. Dur bir saniye! LED ve LCD aynı yerde mi? Ama ikisi de aydınlatma değil mi? Hayır, LED arka aydınlatma LCD panel tipidir. Panel tipi diyeceğim açıkladım önceden. Ama bunu bilmediğiniz ve hatta yanlış bilgi vermiş olabileceğiniz için üzelmeyin çünkü:
Yalnız CCFL ve LED hakkında söyledikleri tabii ki doğru. Şimdi LED tiplerine geçelim. ELED ve DLED. OLED çok ayrı bir konu onu sonra anlatırım. ELED şöyledir:
Gördüğünüz gibi LED'ler kenarlara ve bazen tek bir kenara yerleştirilmiş olurlar. CCFL'den çok daha iyi kontrast ve parlaklık sunabilmesine rağmen DLED'in gerisinde kalır ki günümüzde DLED kullanılır. DLED de tahmin ettiğiniz gibi şöyle:
Yalnız sanmayın her pikselin arkasında bir LED var. O ayrı bir konu. O OLED.
Şimdi genelde bakarsanız W-LED dendiğini görecekseniz. Farkı ne? Aslında bir fark yok. W-LED White LED demek. E zaten normalde de beyaz ışık kullanıldığı için bir farkları yok. Bir pazarlama taktiği denebilir.
Monitörün içinde ışık panele gelmeden çeşitli işlemlerden geçer. En önemlisi (diğerlerini anlatamıyorum) polarizörlerdir. Şimdi iki tane polarizör film üst üste konulduğunda ışık geçmez ve siyah görünür. Ancak bu filmleri 90 derecelik bir açıyla koyarsanız ışık geçer. Normalde polarizör ve eloktorttan sonra cam tabaka sıvı kristaller ondan sonra bir daha cam tabaka ve bir katman daha polarizör ve elektrot olur. Şimdi ilk polarizörden geçen ışık sıvı kristallere ulaşır ve asıl olay burada başlar.Dediğim gibi eğer burada bir işleme uğramadan ikinci polarizöre direk giderse geçemez. Ancak burada sıvı kristallar döner, şekil alır ve ışığı geçirir. Döner dedim ama tüm panellerde böyle dağınık ve düzensiz mi döner? Hayır. TN panel yani Twisted Neumatic panelde böyledir. Ha o yüzden twisted dediğinizi duyar gibiyim. IPS panellerde yani In-Plane Switching panellerde ise bu sıvı kristallar dağınık bir şekil alıp kıvrılmaz. Paralel bir şekilde düzen alırlar. Bu sayede de çok daha iyi renk ve görüntüler alabiliriz. Şunun gibi yani:
TFT'yi gördünüz değil mi? Yani Thin Film Transistor. Bildiğiniz transistör bunlar, sıvı kristallere ne yapacaklarını bu arkadaşlar söylüyor bir nevi. Bunlara da grafik yongası. Yani evet bir panelin içinde binlerce transistör, binlerce kablo (kablo değil de benzetme yaptım anlayın diye) geçiyor. Vay be! Bu son polarizörden de geçen ışık (geçmezse siyah olur ve evet siyah için de ışık harcanır) sonunda en sondaki sub-pixellerden oluşan katmana gelir. Bir piksel krımızı yeşil ve mavi üc adet sub-pixelden oluşur. Renkler de burada oluşur. Her sub-pixelin arkasındaki sıvı kristal katmanına TFT'ler farklı parlaklık ayarlar. Mesela mavisi yoğun bir renkte mavi %80 aydınlatılır kırmızı %15 yeşil de %8 gibi. Renkler de böyle oluşur. Bu üç sub-pixel birleşip bir pikseli oluşturur ve bir piksel de bu sayede bir renk vermiş olur. Bunların binlerce hatta milyonlarcası da birleşerek size net görüntü verir. Ne kadar çok piksel yani daha ayrıntılı ve tonlu renk olursa netlik o kadar artar. Yani çözünürlük artar.
TFT-LCD ekranlar da böyle çalışır. Umarım anlatabilmiş ve hata yapmamışımdır.
@Recep Baltaş bile hata yapmış! LCD'ye arka aydınlatma demiş. Küçük bir gözden kaçırma bence ama belirtmek istedim.
Yalnız CCFL ve LED hakkında söyledikleri tabii ki doğru. Şimdi LED tiplerine geçelim. ELED ve DLED. OLED çok ayrı bir konu onu sonra anlatırım. ELED şöyledir:Gördüğünüz gibi LED'ler kenarlara ve bazen tek bir kenara yerleştirilmiş olurlar. CCFL'den çok daha iyi kontrast ve parlaklık sunabilmesine rağmen DLED'in gerisinde kalır ki günümüzde DLED kullanılır. DLED de tahmin ettiğiniz gibi şöyle:
Yalnız sanmayın her pikselin arkasında bir LED var. O ayrı bir konu. O OLED.
Şimdi genelde bakarsanız W-LED dendiğini görecekseniz. Farkı ne? Aslında bir fark yok. W-LED White LED demek. E zaten normalde de beyaz ışık kullanıldığı için bir farkları yok. Bir pazarlama taktiği denebilir.
Monitörün içinde ışık panele gelmeden çeşitli işlemlerden geçer. En önemlisi (diğerlerini anlatamıyorum) polarizörlerdir. Şimdi iki tane polarizör film üst üste konulduğunda ışık geçmez ve siyah görünür. Ancak bu filmleri 90 derecelik bir açıyla koyarsanız ışık geçer. Normalde polarizör ve eloktorttan sonra cam tabaka sıvı kristaller ondan sonra bir daha cam tabaka ve bir katman daha polarizör ve elektrot olur. Şimdi ilk polarizörden geçen ışık sıvı kristallere ulaşır ve asıl olay burada başlar.Dediğim gibi eğer burada bir işleme uğramadan ikinci polarizöre direk giderse geçemez. Ancak burada sıvı kristallar döner, şekil alır ve ışığı geçirir. Döner dedim ama tüm panellerde böyle dağınık ve düzensiz mi döner? Hayır. TN panel yani Twisted Neumatic panelde böyledir. Ha o yüzden twisted dediğinizi duyar gibiyim. IPS panellerde yani In-Plane Switching panellerde ise bu sıvı kristallar dağınık bir şekil alıp kıvrılmaz. Paralel bir şekilde düzen alırlar. Bu sayede de çok daha iyi renk ve görüntüler alabiliriz. Şunun gibi yani:
TFT'yi gördünüz değil mi? Yani Thin Film Transistor. Bildiğiniz transistör bunlar, sıvı kristallere ne yapacaklarını bu arkadaşlar söylüyor bir nevi. Bunlara da grafik yongası. Yani evet bir panelin içinde binlerce transistör, binlerce kablo (kablo değil de benzetme yaptım anlayın diye) geçiyor. Vay be! Bu son polarizörden de geçen ışık (geçmezse siyah olur ve evet siyah için de ışık harcanır) sonunda en sondaki sub-pixellerden oluşan katmana gelir. Bir piksel krımızı yeşil ve mavi üc adet sub-pixelden oluşur. Renkler de burada oluşur. Her sub-pixelin arkasındaki sıvı kristal katmanına TFT'ler farklı parlaklık ayarlar. Mesela mavisi yoğun bir renkte mavi %80 aydınlatılır kırmızı %15 yeşil de %8 gibi. Renkler de böyle oluşur. Bu üç sub-pixel birleşip bir pikseli oluşturur ve bir piksel de bu sayede bir renk vermiş olur. Bunların binlerce hatta milyonlarcası da birleşerek size net görüntü verir. Ne kadar çok piksel yani daha ayrıntılı ve tonlu renk olursa netlik o kadar artar. Yani çözünürlük artar.
TFT-LCD ekranlar da böyle çalışır. Umarım anlatabilmiş ve hata yapmamışımdır.
Son düzenleme:
