İslam Türklere özellikle yerleşik hayatta katkı sağlamıştır. Devletleri sadece savaş kazanmak güçlü/iyi yapmaz. Belli kurallar çerçevesinde devleti idare etmek daha zordur. Keza bir sürü insanı hakimiyet altına alıp idare etmek , düzeni sağlamak oldukça zordur. İslam'dan önce Türkler savaşır , ölür ve öldürür , devleti yıkılır , yenisini kurar. Ama bir Çinliler gibi kızını verip kaleyi içten fethetme gibi yönleri sınırlıdır. Orhan Gazi ise Çinlilerin İslamiyet Öncesi Türk devletlerine yaptığı taktiğin benzerini Bizans'a yapıp kaleyi içten aldı. İslamla beraber Türkler diplomasiyi daha iyi kavrayıp , İslam'ın siyasete açık yönünden güzelce faydalanmıştır.
Tarihte birçok kez din siyaset malzemesi olmuştur. Burda en önemli husus malzeme yapacak kişinin dini anlayış biçimi , vicdanı , aklı , devletine sadakati ve milletine olan sevgisidir.
Emevilerin mevali anlayışı ile İslam'a uygun hareket etmediklerini rahatça görebiliriz. Ayrıca Arap milliyetçiğine büyük katkı sağlamışlardır.
İslam'ın hoşgörüsü Osmanlıya son zamanlarında pahalıya patlasa bile kuruluş ve yükselme dönemlerinde oldukça katkı sağlamıştır.
Şuanki durumumuzda ülkenin yıllarca dini değerler üzerinden sömürülüp birçok kişinin de ''İslam'ı kabul etmeseydik daha iyi olurduk'' demesi bir isyandır. O kişilere de hak veriyorum.
Burda İslamiyet'i seçmek yerine Museviliği benimseseydi şöyle şöyle vs olabilirdi diyip bir sürü teori üretebiliriz lakin hiçbir anlamı olmaz.
