Üniversiteler ve ÖSYM Neye Göre Öğrenci Seçiyor?

toomanynights · 5 Ağustos 2020

Üniversiteler ve ÖSYM nasıl kontenjanları dolduruyor? Parametreleri nedir? Sıralamaya göre mi, puana göre mi? Yoksa atıyorum 50 kişilik kontenjanı varsa o üniversiteyi tercih eden en iyi 50 kişiyi mi alıyorlar? Bunun mantığı nedir?

Sıralama diyecekler için, YÖK'ün sitesinde gördüğüm kadarıyla bazı okulların aldığı son öğrenci bir önceki senede aldığı son öğrencinin puanına göre daha fazla puanı olmasına rağmen sıralaması daha yüksek olabiliyor. Üniversitelerin hep daha iyi öğrenci almak isteyeceğini düşünürsek puana göre alıyor gibi geliyor. Her senenin sınavı ayrı zorlukta fakat her dönemin olanakları da ayrı. ÖSYM bu ikisini dengede tutmaya çalışıyor. Birde sıralama önemliyse niye puan alıyorum?

Puan diyecekler için, o zaman niye sıralama önemli deniyor?

Hirok · 5 Ağustos 2020

Bazı eleyici sorular sıralamaya etki ediyor. Bazı sorular ise sadece puan olarak işine yarıyor. Mesela biri herkesin yapamadığı soruyu yapınca binlerce sıra atlıyor ama puanlar neredeyse aynı oluyor.

Alpha Centauri · 5 Ağustos 2020

Siz tercih yapıyorsunuz. Sizinle beraber tercih yapan bir sürü insan var. Hepiniz puanlarınıza (ya da sıralama, sıralama da puana göre sonuçta) sıralanıyorsunuz. Daha sonra en yüksek puanlıdan başlayarak kontenjan kadar kişi alınıyor.

Örneğin 480, 475, 472, 468, 465 ve 462 puanlı 6 tane öğrenci tercih etti o üniversiteyi. Kontenjan da diyelim ki 5. Bu sayıların hepsini salladım. Daha sonra hepsi sıralanıyor puanlara göre. En yüksek puanlı 5 kişi alınıyor. 462 puan almış kişi ise giremiyor. Bunu sıralama gibi de düşünebilirsiniz. Zaten puanla ters orantılı sıralama. Ne kadar yüksek puan, sayısal olarak o kadar iyi sıralama.

Bu tamamen arz-talep gibi aslında.

Puan-sıralama ilişkisi ise şöyle; örneğin X yılında sınav zordu ve genel olarak öğrenciler daha az puan aldılar. Ertesi sene ise sınav daha kolaydı ve doğal olarak öğrenciler daha yüksek puan aldılar. Bu nedenle, ikinci sene girip aynı puanı alan kişi, diğer insanların gerisinde kalmış oluyor.

Bu durumda, geçen senenin puanları bir anlam ifade etmiyor çünkü genel olarak insanlar daha farklı puanlar aldı. Ama üniversitelere girerken yine sıralama olarak girecekler. Bu nedenle geçen seneki sıralamalara bakmak daha doğru bir tahmin sağlayacaktır.

toomanynights · 5 Ağustos 2020

Alpha Centauri dedi:
Siz tercih yapıyorsunuz. Sizinle beraber tercih yapan bir sürü insan var. Hepiniz puanlarınıza (ya da sıralama, sıralama da puana göre sonuçta) sıralanıyorsunuz. Daha sonra en yüksek puanlıdan başlayarak kontenjan kadar kişi alınıyor.

Örneğin 480, 475, 472, 468, 465 ve 462 puanlı 6 tane öğrenci tercih etti o üniversiteyi. Kontenjan da diyelim ki 5. Bu sayıların hepsini salladım. Daha sonra hepsi sıralanıyor puanlara göre. En yüksek puanlı 5 kişi alınıyor. 462 puan almış kişi ise giremiyor. Bunu sıralama gibi de düşünebilirsiniz. Zaten puanla ters orantılı sıralama. Ne kadar yüksek puan, sayısal olarak o kadar iyi sıralama.

Bu tamamen arz-talep gibi aslında.

Puan-sıralama ilişkisi ise şöyle; örneğin X yılında sınav zordu ve genel olarak öğrenciler daha az puan aldılar. Ertesi sene ise sınav daha kolaydı ve doğal olarak öğrenciler daha yüksek puan aldılar. Bu nedenle, ikinci sene girip aynı puanı alan kişi, diğer insanların gerisinde kalmış oluyor.

Bu durumda, geçen senenin puanları bir anlam ifade etmiyor çünkü genel olarak insanlar daha farklı puanlar aldı. Ama üniversitelere girerken yine sıralama olarak girecekler. Bu nedenle geçen seneki sıralamalara bakmak daha doğru bir tahmin sağlayacaktır.

Peki tercih sırasının önemi nedir?

Vavien. · 5 Ağustos 2020

Sıralama ile puan aynı şey oluyor. Aslında kesin bir açıklama yok diye biliyorum ama birazdan söyleyeceğim şey ile aynı sonucu verecek bir sistemleri var.

5 tane puan türü var. TYT, SAY, EA, SÖZ, DİL. Önce sayısal olsun mesela.
1. sıralamadaki adam gidip bakıyor nereyi yazmış diye. Yerleştiriyor onu. Sonra 2, 3, 4... Bir yerden sonra ilk tercihindeki yer dolmuş oluyor. O zaman ikinci tercihe bakılıyor. Tüm tercihleri bitene kadar bakılıyor. Bu şekilde sayısal tercihi yapan herkesi yerleştirdik. Şimdi EA'ya geçelim.
EA'da 1. kişiye bakıyor. Bu kişi sayısal tercihi yapıp yerleşmiş olabilir. Bu yüzden yerleştiği tercihinden yukarıda EA tercihi varsa orayı yerleştiriyor. Yani en üstte ve en uygun tercihine yerleşmiş oluyor.
Böyle EA bitince diğer puan türlerine bakılıyor. Sonrasında bazı kişiler birden fazla kez yerleşmiş olup yer işgal etmiş olacağı için tekrar kontrol yapılıyor. Herkesin tercihleri tamamen bitene kadar devam ediyor.
Ya da bölümlere bakılıyor. Boğaziçi bilgisayar bölümü geliyor diyor ki beni yazan en iyi öğrenci kim? Alıyor en iyilerini. Ülkedeki diğer tüm bölümler de bunu yapıyor. Ama Boğaziçi yazan eleman 2. tercihine başka şey yazmışsa oraya da gidebilir. Ya da Boğaziçi tercihini 10. tercihe yapmıştı belki de. Bunun için de yine tekrar kontrolü olur.

Aslında önceki yılların sıralamalarının puanlarının gram önemi yoktur. Onlar sadece kılavuz olarak kullanılır ve çoğu zaman tutarlıdır. Çünkü insanların genel tercihi bellidir. Zamanla değişse de ani değişimler çok nadir olur.
Bu yıl Boğaziçi Üniversitesini kimse yazmazsa 1 milyon sıralamalı bir kişi baraj sıkıntısı olmayan bir bölüme girebilir. Buna bir engel yok. Bölümü tercih eden en iyi kişi gidiyor.
Puan sıralama olayı her yıl tutmaz. Hatta hiçbir yıl tutmaz. Şöyle düşün. Ben bu yıl 400 puan ile 100 bin sıralama yaptım. Seneye birisi 420 puan ile 100 bin sıralama yaptı ise şu denebilir: 420 puan alınan sınav daha kolaydı. Herkes puanını yükseltti. Ama benim toplum içerisindeki seviyem yani sıralamam değişmedi.

toomanynights dedi:
Bir de sıralama önemliyse niye puan alıyorum?

Sıralamayı keyfine göre mi yapsın? Puana göre sıralıyor adam.

toomanynights dedi:
Peki tercih sırasının önemi nedir?

Hiçbir şey. Tercih kumardır. Öngörür, tahmin yaparsın. Önceki yıllarda böyle olmuş, bu yıl da böyle olur diye umarsın. Dolar düşer mi artar mı diye düşünmekten farksızdır bir bölümün çıkıp ineceğini düşünmek.

CanmBenAhmet · 5 Ağustos 2020

Örnek vermek gerekirse bir üniversite diyor ki benim 50 kişilik kontejanım var osym kardeş, osym de diyorki ben sana yardımcı olup öğrenci bulurum. Sonra osym o üniversiteyi de tercih listelerine ekliyor ve o üniversiteyi tercih yapan öğrenciler içerisinden en iyisi 1. Den Başlayıp en kötüye yani 50. Ye kadar sıralamadan alıyor. Tercih yapan insanlarda osymnin duyurduğu geçmiş sene sırlamalarına bakarak aşağı yukarı o üniversiteyi tercih eden insanların durumunu görüp ona göre tercih yapıyor. Yoksa devlet üniversiteleri öğrenci seçme usulune başvurmuyor. Tercih eden en iyi 50 kişi gitmiş oluyor oraya.
Ayrıca puanın olduğu için sıralama olabiliyor. Aldığın puan senin sıranı belirliyor.
Uzun lafın kısası üniversiteler öğrenci seçmiyor (çoğunluk olarak diyorum en azından devlet üniversiteleri için) öğrenciler üniversite seçmiş oluyor bir nevi

toomanynights · 5 Ağustos 2020

Bu sene genel olarak herkesin sıralaması geçen seneki sınava göre düştü. Bu düşüşü tercih yaparken nasıl değerlendirebilirim veya değerlendirebilir miyim?

Vavien. · 5 Ağustos 2020

Sıralama düşmesi diye bir şey yoktur. Asıl seviyeyi belirleyen şey sıralamadır. İnsanlar kendileri kötü olmalarına bahane arıyor sadece. Geçen yılki sıralamalara bakarak olabildiğince geniş ama bir yandan da mantıklı aralıkta tercih yapın. İsterseniz sınav sonucunuzu paylaşıp istediğiniz bölümü belirttiğiniz bir konu açın. Tercih listesi yapmanıza yardımcı olalım.

CanmBenAhmet · 5 Ağustos 2020

toomanynights dedi:
Bu sene genel olarak herkesin sıralaması geçen seneki sınava göre düştü. Bu düşüşü tercih yaparken nasıl değerlendirebilirim veya değerlendirebilir miyim?

O konuda çok bilgim yok ama şöyle düşünebilirsin sıralama dediğinin daha önemlisi olması burada devreye giriyor puan yapamadığınız için düşük olacak ama insanların çoğu yapmadığı için sıralama genelde aynı olacak. Sen yapamadın sınavı diyelim zordu senden başka herkes de yapamadı çoğunluk olarak o yüzden üniversite tercihlerinde sıralamalar pek değişmiyor. Tercih için pek bişey değişmeyecektir. Tercih yaparken benim fikrim sıralamayı baz alman puan muhabbetine bakma.

toomanynights · 5 Ağustos 2020

Vavien. dedi:
Sıralama düşmesi diye bir şey yoktur. Asıl seviyeyi belirleyen şey sıralamadır. İnsanlar kendileri kötü olmalarına bahane arıyor sadece. Geçen yılki sıralamalara bakarak olabildiğince geniş ama bir yandan da mantıklı aralıkta tercih yapın. İsterseniz sınav sonucunuzu paylaşıp istediğiniz bölümü belirttiğiniz bir konu açın. Tercih listesi yapmanıza yardımcı olalım.

Size başka nereden ulaşabilirim?

Üniversiteler ve ÖSYM Neye Göre Öğrenci Seçiyor?

Ayrıntılı düzenleme

toomanynights

Kilopat

Hirok

Hectopat

Alpha Centauri

Megapat

toomanynights

Kilopat

Vavien.

Zettapat

CanmBenAhmet

Hectopat

toomanynights

Kilopat

Vavien.

Zettapat

CanmBenAhmet

Hectopat

toomanynights

Kilopat

Benzer konular

Yeni konular

Yeni mesajlar

Gizliliğinize önem veriyoruz