Piyasadaki dokunmatik ekran teknolojileri, Windows 8’in dokunmatik gereksinimleri… Kısacası Windows 8 ve dokunmatik hakkında merak ettiğiniz herşey…
Gözler Microsoft’un yeni işletim sistemi Windows 8 üzerinde. Windows 8’in Metro arayüzü konusunda farklı görüşler ve tartışmalar olsa da bir şey apaçık ortada: Windows 8 dokunmatik desteği konusunda Windows 7’den daha öteye ulaşmayı amaçlıyor.
Metro arayüzünün de amacı olan dokunmatik tasarım, cep telefonları, tablet, dizüstü ve masaüstü bilgisayarların birleştiği bir dünya yaratmak. Windows 8’in arayüzü konusundaki tartışmaları foruma bırakarak esas mesele olan donanım ihtiyaçları konusunu ele alıyoruz.
Windows 8’in en önemli ihtiyacı ne işlemci, ne RAM, ne de ekran kartı… En önemlisi dokunmatik özelliklerini destekleyecek uygun dokunmatik ekranlar oluyor. Malum, masaüstünde de All In One tabir edilen dokunmatik ekranlı bilgisayarlar günden güne gelişiyor. Ancak dokunmatik ekran konusunda cep telefonları ve tabletler kadar hızlı gelişmiyor. Neden dersiniz? Elbette dokunmatik ekranların maliyeti yüzünden. Bu maliyet unsuru Windows 8’in de önünde büyük bir engel oluşturuyor.
Windows 8’i normal klavye ve mouse ile kullanmak mesele değil, klasik alışkanlıklarımızı sürdüreceğiz, peki ya dokunmatik ekran? Microsoft, Windows 8 destekli bilgisayarların dokunmatik ekranlarının en az 5 farklı dokunuşu algılamasını şart koşuyor. Yazımızın özünü de bu gözden kaçan önemli gereksinim oluşturuyor.
Microsoft neden en az 5 dokunuşun algılanmasını istiyor? Cevabı basit, Windows 8’de gelişmiş bir Gesture kontrol sistemi bulunuyor. Gesture dediğimiz hareketler sayesinde komutlar 5 parmakla yapılan özel hareketlere atanıyor ve bilgisayar kullanımı daha kolay hale getirilmek isteniyor.
Windows 7 ve Windows 8 Dokunmatiğinin Farkları
Windows 7’nin dokunmatik gesture’ları iki noktadan çalışabiliyor ancak yazılımsal destek 50 dokunmaya kadar imkan sunuyor. Bu dokunmatik noktalarını ve komutları kullanacak olanlar ise uygulamalar oluyor. Standart masaüstü uygulamalar mevcut kütüphaneden yeterince yararlanmıyor görünmesine karşın 3D CAD uygılamaları ve aynı dokunmatik yüzey üzerinde birden fazla oyuncunun oynadığı oyunlar ikiden daha fazla dokunma algılamayı gerektiriyor. Windows 7’de 4 dokunmatik algılama ile çalışan uygulamalar hali hazırda mevcut.
Windows 8’e baktığımızda ise 5 ve üzeri dokunmatik noktası ile tek elin bütün parmaklarını ya da iki elin en çok kullanılan işaret, orta ve baş parmaklarını bir arada kullandıran uygulama kontrolleri geliştirileceğini görüyoruz.
Sorun Ne?
Cep telefonlarında ve tabletlerde dokunmatik sıkıntılarının aşıldığı günümüzde bu da bir sorun olmamalı diye düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Söz konusu daha büyük ekranlar olduğu zaman 5 parmağın temasını aynı anda algılayabilen ekran sayısı çok az. Piyasada birbirinden farklı pek çok teknoloji ve dokunmatik ekran var; gelin bunlara birlikte bir bakalım…
Şu an 14 farklı dokunmatik teknolojisi mevcut. Bunlardan üç tanesi Windows 8’in dokunmatik ihtiyaçlarını karşılayacak seviyede görünüyor. Geri kalanlar klasik ATM cihazlarından tutun da farklı endüstriyel kullanım alanlarına kadar çeşitli özel amaçları karşılıyor. Farklı teknolojilerin üretim miktarları, maliyetleri ve avantajları değişiyor. Farklı sıcaklıklarda, farklı boyutlarda ve hassasiyetlerde çalışma yeteneği olan değişik teknolojilerin hepsine değil, Windows 8’in ihtiyaçlarına uygun, bilgisayarlarımızda görebileceğimiz 3 teknoloji ile ilgileniyoruz.
En Yaygın Dokunmatik Ekran Türleri
1. Projected Capacitive: Kapasitif Ekran
iPhone ile birlikte olan bu ekran türü iki elektrot ve çift katmanlı bir algılayıcı kullanıyor. Son derece hassas ve yüksek çözünürlüklü algılama kapasitesi olan bu teknolojinin en büyük eksisi maliyetinin çok yüksek olması.
Pahalı cep telefonlarına tüketicilerin gösterdiği ilgi sayesinde üretimi artmış durumda. Windows 7 şu an bu tür ekranlarda zaten çalışıyor. Sorun şu ki çoğu üretici “çoklu dokunmatik” adı altında pazarladığı ekranlarda 2 ya da 3 eş zamanlı dokunmayı algılıyor, 5 değil.
Üreticilere baktığımız zaman HP, Acer, ELO ve Planar markalarını görüyoruz. Bunlar 2-3 dokunmayı algılayan ekranları üretiyorlar. Öte yandan Perceptive Pixel ve 3M gibi markalar 10 parmak ve üzerini algılayabilen ekranlar üretiyorlar. Ancak bunlar da oldukça pahalı oluyor.
Bu tür 10 parmak ve üzeri algılayan ekranlar savunma stratejistleri, doktorlar, trafik kontrolörleri, yayın yönetmenleri gibi uzmanlara sunulan büyük sistemlere kullanılıyor. Bu ekranların zayıf noktası algılama için elektrik sinyali verebilecek parmak ya da özel kalem gerektirmesi oluyor.
2. Optical: Optik Dokunmatik
Bu ekran türü iki ya da daha fazla infrared kamera ile ekrana dokunmayı görerek algılıyor. Ekranın çerçevesine yerleştirilen kameralar matematik işlemler, gölge hesapları gibi teknikleri kullanarak parmakların ya da kalemlerin temas ettiği noktayı algılıyor. Burada avantaj parmak, çubuk ya da kalemin özel olması, eldivensiz olması vb gerekememesi oluyor.
Çoğu optik dokunmatik ekran iki ya da dört kamera kullanarak genellikle iki dokunmayı algılıyor. Yapılan araştırma ve geliştirme çalışmaları daha fazla noktayı desteklemek üzere teknolojiyi gelişitiriyor. Kapasitife göre avantajı daha ucuza mal olması ve geniş ekranlarda kullanımının daha kolay olmasıdır.
3. Vision: Görsel Optik Dokunmatik
İlk Microsoft Surface demosunda görülen infrared algılama ya da dağıtılmış yüzey aydınlatması teknolojisinden yararlanan bu sistem ekran çerçevesindeki kameralardan değil, ekranın kendi görüşünden ve algılama yeteneğinden yararlanıyor.
İlk başlarda bütün ekranı gören bir kamera kullanan bu sistem artık hücre içi optik sensörler yani algılayıcılar kullanıyor. Ekrandaki pikseller gibi milyonlarca minik algılayıcı dokunulan her noktayı ve dokunma yüzeyinin şeklini algılayabiliyor.
Oldukça büyük ekranlarda kullanılan bu teknoloji Windows 8’in Developer yani geliştirici sürümüyle oldukça iyi çalışıyor. Ancak halen çok fazla dokunma içerek komutlarla test edilmiş ya da test sonuçları açıklanmış değil.
Windows 8 ve dokunmatik teknolojileriyle ilgili olarak bu yazının başından çok daha bilgilenmiş olarak kalktığınızı umuyoruz. Bu konuda sorularınızı forumda bizlerle paylaşabilirsiniz…
