M.2 arabirimi üzerinden bağlanan NVMe SSD modeli Intel 760P modelini inceliyoruz. Performansını test edip sonuçları paylaşıyoruz…

• 00:10 – NVMe SSD ve M.2 portu açıklamaları.
• 00:30 – 760P’nin piyasa konumlandırması ve hedef kitlesi.
• 00:55 – 2280.
• 01:00 – Kapasiteler.
• 01:15 – Teknik özellikler, okuma ve yazma hızları, IOPS değerleri. Üretim teknolojisi.
• 01:40 – Kontrolcü.
• 01:55 – 512 GB modeli inceliyoruz.
• 02:05 – Teorik kullanım ömrü.
• 02:25 – Nerelerde kullanabiliriz? Intel SSD, AMD sistemde çalışıyor mu?
• 02:42 – Yazılım desteği ve sürücü.
• 03:05 – Secure Erase…
• 03:23 – Güç tüketimi.
• 03:35 – Nerede daha iyi? Dizüstünde güç tüketimi açısından avantajlı.
• 03:45 – Test sistemimiz…
• 03:55 – Yazılım üzerinden kontrol.
• 04:05 – Püf noktası.
• 04:40 – Intel AMD olayını tekrar açıklıyoruz, Ryzen üzerinde de kullandık.
• 05:05 – SSD performans test sonuçları.
• 06:30 – FIO testi.
• 06:45 – Sisteme ana SSD olarak takılırsa performans nasıl etkilenir? Belirleyici ne?
• 07:15 – Sonuç değerlendirme, kime uygun?

Bazılarınızın da bildiği gibi NVMe standardı sabit diskler için üretilen AHCI’nın SSD’lerde kısıtlı kalması sebebiyle geliştirildi ve günümüzde M.2 arabirimiyle kullanılıyor. M.2 arabirimi Pci-Express’in hızından ve Nvm Express standardından faydalanabildiği için güncel sürücülerde tercih edilen arabirim halini aldı.

Bugün inceleyeceğimiz Intel 760p SSD de Nvm Express ve M.2 arabirimini kullanan bir model. Giriş seviyesinde bir ürün olan 760p, bütçe odaklı bilgisayar toplamak isteyenleri ve maliyeti düşük tutup sabit disklerden ve eski jenerasyon sata tabanlı SSD’lerden kurtulup NVMe SSD devrimine geçmek isteyen kullanıcıları hedefliyor. 2280 form faktöründeki bu sürücü için piyasada en sık karşılaştığımız uzunluktaki NVMe SSD tipi diyebiliriz.

PCI-Express 3.0 x4 desteğine sahip olan ve 128, 256 ve 512GB kapasitelerinde gelen 760p’nin, 512GB’lık modeli şu an en yüksek ardışık okuma yazma ve IOPS değerlerine sahip. 1 ve 2TB’lık modellerin ise daha sonra piyasaya sürülmesi bekleniyor.

Bu model 3230mb/sn’ye kadar ardışık okuma, 1625mb/sn’ye kadar ardışık yazma yapabildiği gibi sırasıyla 340K ve 275K 4K rastgele IOPS değerlerine sahip.

Model adı	Intel Katı Hal Sürücüsü 760p Serisi
Kapasite (GB)	128GB, 256GB, 512GB, 1TB (hepsi tek taraflı); 2TB (çift taraflı)
NAND flaş bellek	64 katmanlı, TLC, Intel 3D NAND Teknolojisi
Bant genişliği	Ardışık okuma: 3230MB/sn, Ardışık yazma: 1625MB/sn, Rastgele okuma: 340.000 IOPS, Rastgele yazma: 275.000 IOPS
Arayüz	PCIe 3. jenerasyon x4, NVMe
Form Faktörü, ölçüleri ve ağırlığı	M.2, 80mm uzunluk, 2.38mm kalınlık ve 10gr’a kadar ağırlık
Ömür	1.6 milyon saat MTBF
Güç Tüketimi	Aktif: 50mW, boşta: 25mW, L1.2 uyku modunda: 3mW
Çalışma sıcaklığı	0 – 70 santigrat derece

760P, Intel’in 64 katmanlı 3D TLC NAND flaş yongalarını kullanıyor. Kontrolcü olarak Intel Silicon Motion şirketinin yeni 2262 versiyonunu tercih etmiş.

Bu 8 kanallı bir kontrolcü ve 3200mb/sn okuma ile 1900 mb/sn yazmaya kadar destek sunuyor. Kontrolcüde 4 adet Arm Cortex R5 çekirdek mevcut ve NVMe 1.3 standardını destekliyor.

Elimizdeki 512GB’lık model 288 TB yazma ömrüne sahip. Intel resmi sitesinde 5 yıl garanti sunduğunu düşündüğünüzde, bu flaş yongalarının güvenilmez hale gelmesi için tam 5 yıl boyunca günlük 157GB veri yazabileceğiniz anlamına geliyor. Ortalama kullanıcının günlük kulla nım senaryosunda sürücü bu kadar yoğun kullanılmıyor haliyle, dolayısıyla 288 TB’nin oldukça uzun bir ömüre denk geldiğini söyleyebiliriz.

Bu SSD’yi Intel 6.nesil ve sonrası işlemcileri destekleyen anakartlarda ve Ryzen işlemcileri destekleyen anakartlarda kullanabiliyorsunuz. Zira PCI-Express ve NVMe destekli M.2 slotlar en erken bu platformlarda sunulmaya başlandı.

İntel ürün beraberinde SSD yönetimi için bazı yazılımlar sunuyor. Intel’in kendi SSD’leri için NVMe sürücüsü en başta yüklenmesi gereken program. Sürücünün sağlık durumunu, firmware sürümünü ve diğer bilgilerini gösteren Intel Solid State Drive Toolbox yazılımı tercihen Intel’in web sitesinden indirilebiliyor. Bu program en güncel Firmware sürümlerini de bünyesinde barındırdığı için, Firmware güncellemesi yapmak için programı güncellemeniz gerekmekte.

Bu yazılım aynı zamanda Secure Erase metoduyla SSD’nizdeki verileri geri getirilemez şekilde temizlemenize de imkan tanıdığı gibi belirli periyodlarla sürücüyü optimize edip performansını yükseltmenizi de sağlıyor.

Güvenlik konusunda da Intel kullanıcılarını yalnız bırakmamışa benziyor çünkü ssd kendini 256 bit AES teknolojisiyle şifreleme yeteneğine sahip.

Keza güç tüketimi konusunda önceki jenerasyona oranla Intel’in %50 daha düşük tüketim sloganıyla geldiğini görüyoruz. Öyle ki yapılan ölçümlerde SSD’nin 8 miliamper gibi oldukça düşük bir tüketim değeri olduğu görülmüş ki bu rekor bir rakam. Dolayısıyla pil ömrü bakımından 760p dizüstü bilgisayarlar için güzel bir terfi seçeneği konumunda.

SSD’yi test ettiğimiz sistemimizde Intel i7 8700K işlemci takılı MSI Z370 Godlike gaming anakart mevcut.

Crystal Disk info ile SSD özelliklerini incelediğimizde PCI Express 3.0 x4 arabiriminde yani optimum şekilde çalıştığını görüyoruz.

En çok yapılan hatalardan birisi konusunda bu noktada bir hatırlatma yapmak isteriz. Anakartınız üzerinde birden çok M.2 yuvası var ise bunların hepsi doğrudan işlemciye bağlı olmayabiliyor veya hepsi x4 ile çalışmayabiliyor. Bazı M.2 yuvalar Chipset’e bağlı olup SATA arabirimiyle kullanılabilirken, bazıları da maksimum x2 destekleyebiliyor. Bu noktada anakartınızla birlikte gelen kitapçığınıza başvurup hangi M.2 slotlarının nereye bağlı olduğunu ve kaç x PCI-Express desteklediğine bakmakta fayda var.

Yine Crystal Disk İnfo yazılımında ürünün NVMe 1.3 standardını desteklediğini teyit ediyoruz.

Markasının Intel olması bazı AMD kullanıcılarının kafasında soru işaretleri yaratabilir. Ancak belirtelim sürücü AMD sistemlerle sorunsuz çalışıyor.

Piyasada hatırı sayılır miktarda AMD destekli anakart olduğu düşünüldüğünde Intel’in SSD’lerini sadece kendi platformuyla uyumlu kılması ticari açıdan pek de mantıklı olmazdı.

Benchmark testlerimizin sonuçları şu şekilde:

AS-SSD:

Ardışık okuma	Ardışık yazma	4K okuma	4K yazma	4K 64 Thread okuma	4K 64 thread yazma	Okuma erişim hızı	Yazma Erişim hızı
2621 MB/sn	1574 MB/sn	63,36 MB/sn	153MB/sn	876 MB/sn	1067 MB/sn	0,021ms	0,026ms

AS-SSD IOPS:

16MB okuma	16MB yazma	4K okuma	4K yazma	4K 64 thread okuma	4K 64 thread yazma	512 Byte okuma	512 Byte yazma
163.000 IOPS	96.000 IOPS	15950 IOPS	38906 IOPS	224.531 IOPS	270.797 IOPS	44.235 IOPS	41.792 IOPS

Crystal Disk Mark:

Ardışık okuma	Ardışık yazma
3124 MB/sn	1590 MB/sn

 

Atto:

Son testimiz olan EZ-FIO’da 4K rastgele okuma sonuçları 190.000 seviyesinde seyretti.

Benchmark Sonuçlarını Değerlendirirken…

SSD’ler pazarlanırken ardışık okuma ve yazma hızları ön plana çıkarılsa da bir SSD’yi sistem sürücüsü olarak kullanıp işletim sistemi ve programlar yüklediğinizde bilgisayarınızın performansı belirleyen kriter ardışık okuma yazmalar değil. Çünkü erişilen dosyaların ve yapılan yazımların çoğunluğu ortalama 4KB civarı büyüklüklerde. Hal böyle olunca masaüstünüzde hissettiğiniz hız, programların açılması ve kapanması ve bekleme ekranlarındaki yüzdelerin dolması gibi kriterleri etkileyen büyük oranda rastgele 4K okuma ve yazma performansı oluyor.

Sonuç

Intel, 760p ile oldukça uygun maliyetli bir NVMe SSD çözümü sunmuş. Bu bağlamda eski model, düşük kapasiteli ve düşük hızlı, SATA tabanlı SSD’sinden veya sabit diskten terfi etmek isteyen ve güncel anakartındaki yüksek hızlı NVMe M.2 yuvasını değerlendirmek isteyen kullanıcılar için güzel bir fiyat/performans ürünü olarak duruyor.