Avrupa Birliği Parlamentosu, Avrupa Komisyonu’ndan elektronik cihazların ömrüne ve tamir edilebilirliklerine yeni düzenlemeler getirilmesini istedi.
Şüphesiz hepimiz piyasada satılan her türden cihazın tasarımında, belirli bir sürede arızalanacak şekilde düzenlemeler yapıldığına dair söylentileri duymuşuzdur. Nitekim geçtiğimiz dönemde Apple’ın eskiyen iPhone telefonlarını bilerek yavaşlattığının ortaya çıkmasının ardından, bu konu çok daha ciddi şekilde gündeme gelmişti.
Avrupa Birliği bu konuda somut bir adım atmaya hazırlanıyor. Avrupa Parlamentosu, Komisyon’a bu konularda yeni düzenlemeler yapılması talebini iletti. Yeni düzenlemeler eğer gerçekleşirse, yıllık kar oranları satılan cihazların hızla demode olmasına bağlı olan pek çok dev markanın canı sıkılabilir.
Komisyon’dan yapması istenen yasal düzenlemelere göre elektronik cihazlar ve yazılımların kullanım ömürlerinin çok daha kesin kriterlerle belirlenmesi söz konusu olacak. Mesela bir kullanıcının aldığı cep telefonu ya da bilgisayarın, en az 3 yıl demode olmadan çalışabileceğinin belirtilmesi istenecek.
Ayrıca cihazların garanti sürelerinin de bu yeni ömür kriterlerine göre düzenlenmesi isteniyor. Bunun da ötesinde, satılan cihazların rahatça onarılıp, yeniden kullanıma sokulabilir biçimde tasarlanması talep edilecek. Kullanıcıların aldıkları telefonun pilini kendilerinin değiştirebilmesi ya da en azından bir tamirciye götürebilmesi söz konusu olacak.
Tabii buna bağlı olarak tasarımı ve üretimi yapan markaların, cihaz bilgilerini de dışarıdan üçüncü parti şirketlere açmaları gündeme gelebilir. Tamir ve onarım işlerinin yürütülebilmesi için bunun da elzem olacağının altı çiziliyor.
Bu durum her yıl yeni model çıkaran ve eski modelleri bir anda demode olup yavaşlayan hiçbir marka için iyi haber olmayacaktır. Nitekim Apple’ın bir süredir ABD senatosunda bu türden bir düzenlemeye karşı mücadele verdiği de bir sır değil.
Ancak bu tür düzenlemelerin sadece Apple markasına zarar vereceğini söylemek de haksızlık olur. Tüketici elektroniği söz konusu olduğunda, neredeyse tüm markaların kâr marjları bu hızlı döngüye bağlı denebilir. Ne var ki bu hızlı model döngüsünün yarattığı israf ve çevre kirliliği de artık görmezden gelinecek boyutları geçti.
