Bu makalemizde bir bilgisayardaki en temel parçalardan ikisi olan CPU ve GPU arasındaki farkların neler olduğuna bakacağız.
Teknoloji dünyasında bildiğiniz üzere işlemciler ve grafik işlemciler yani CPU (Merkezi İşlem Birimi) ve GPU (Grafik İşlem Birimi) en temel teknolojik bileşenlerden ikisi. Her ikisi de aslında adlarında da geçtiği üzere sistemdeki belli işlemleri yapmakla görevlidirler. Her ikisi de Silikon adı verilen bir maddeden üretilen milyarlarca transistörden oluşur.
Bu işlemcileri insan vücuduna benzetecek olursak CPU bir nevi beyin konumundayken GPU ise göz ve gözün oluşturduğu görüntüyü işleyen organlara benzer. Bir bilgisayardaki matematiksel işlemler, komut setine ve mimariye uygun şekilde kodların dönüşümü CPU yani merkezi işlem biriminde gerçekleşir. GPU adı verdiğimiz grafik işlem biriminde ise daha çok görüntülerin çizimi ve işlenmesi gerçekleşir.
CPU nedir?
CPU adını verdiğimiz merkezi işlem birimi denilen işlemci türü adından da anlaşılacağı üzere işlemlerin merkezinde yatar. Kendisine verilen talimatları uygulamak için anakart üzerindeki diğer bileşenlere de bir nevi emir verir. Bir programın çalışması, matematiksel hesaplamalar genellikle işlemcideki uygun komut seti kullanılarak diğer donanımların uygun şekilde yönlendirilmesi ile gerçekleşir.
İşlemciler hakkında daha önce yayınlamış olduğumuz işlemci nedir isimli yazıya da göz atabilirsiniz.
GPU Nedir?
GPU adını verdiğimiz grafik işlem birimi, bilgisayarda görüntülerin işlenmesinden sorumludur. Bazı CPU’lar içinde de entegre şekilde dahili grafik birimleri (GPU) olabilmektedir. GPU, kendisine gönderilen verilerden yararlanarak ekrandaki görüntüyü çizer. Tekrarlanan görevlerde GPU daha başarılı olduğundan dijital madencilik, bilimsel birtakım araştırmalarda bu türdeki işlemcilerin tekrarlayan işlemlerdeki gücünden yararlanılır.
| CPU (Merkezi İşlem Birimi) | GPU (Grafik İşlem Birimi) |
| Merkezi işlem birimi | Grafik işlem birimi |
| Her türlü işlemi gerçekleştirebilir fakat görüntü işlemede GPU kadar verimli değildir. | GPU daha çok grafik ve görüntü işlemeye odaklanır. |
| Genel işler icin kullanılan işlem birimi. | Grafik işleri için kullanılan işlem birimi. |
| Geniş bir komut setine sahip. | Daha dar ve görüntü ile alakalı komut setlerine sahip. |
| Daha çok bellek kullanır. | Daha az bellek kullanır ve ekran kartları ile beraber gelen Video RAM’den yararlanır. |
| İş yükünü daha iyi karşılamak için daha güçlü çekirdekler. | Tekrarlayan grafik işlemlerine uygun daha zayıf çekirdekler. |
| Daha düşük gecikmeye sahip. | Gecikmelerin düşük olmasından çok verimliliği hedefler. |
| Verilerin hesaplanması için kullanılan birimlerden. | CPU tarafından kendisine iletilen görüntü verilerini işler. |
| İşlem hızı çok daha yüksek. | İşlem hızı düşüktür fakat binlerce çekirdeği bulunur. Tekrarlayan işlerde daha fazla hız sağlar. |
| Diğer donanımlarla sürekli iletişime geçer. | Daha çok işlemci, bellek ve ekran ile iletişime geçer. |
| Sıralı komut çalıştırmak için tasarlanmıştır. | Paralel komut çalıştırmak için tasarlanmıştır. |
Bu farklara rağmen yine de ikisi de az çok birbirlerine benzerler. GPU’lar grafik işleri, CPU’lar ise genel amaçlı işlemler için üretilmiş bileşenler. Bu sebeple ikisi de birbirinin yerini dolduramayacaktır diyebiliriz.
Lojik devre tasarim dersindeni aklimda kalan cpu sadece toplama yapabilir .. diğer 3 islen toplama uzerinden turetilmistir
İslemcilerdeki komut setleri ..islemcideki lojik devrelerini mi ifade ediyor
Bilgisayarın işlemcisindeki devreler, komut setini belirleyen şey, yani evet.
Lojik devre tasarim dersindeni aklimda kalan cpu sadece toplama yapabilir .. diğer 3 islen toplama uzerinden turetilmistir
Doğru. Lakin toplama üzerinden de diğer işlemleri yapabiliyor sonuçta.
Hocam,
Bir pc ye hem cpu hem gpu takılır mı?
Cpu olmazsa ortada bilgisayar olmaz. Ekran kartı taktığına göre, gpu da takıyorsun demektir 😉
Hocam size bir işlemci modeli yazsam onu yorumlar mısınız?
Lütfen 🙏
Bildiğim birşey olursa cevaplamaya çalışırım. Ancak uzun zamandır donanım tarafını yakından takip etmediğim için, benden daha iyi cevap verecebilecek kişilerin olacağını düşünüyorum.
Teşekkürler, umarım bu seriyi bilgisayarın tüm donanımları için yapmaya devam edersiniz. Genel olarak dünyada pek kullanıcısı kalmasa da harici ses kartları hakkında bir inceleme yapmanızı da bekliyorum. Artık birçoğumuz onboard ses yongaları ile işimizi gördüğümüzden piyasada talep ve bunun sonucu olarak arz da azaldı, bu yüzden bu konuda Türkçe kaynak da oldukça az. Bilgisayarda harici ses kartı kullanmanın avantajları nelerdir, pahalı anakartlardaki ses yongaları harici bir ses kartı performansı verebilir mi, kimler ses kartı kullanmalı gibi konularda bizi aydınlatabilirseniz çok sevinirim.
Teşekkürler, umarım bu seriyi bilgisayarın tüm donanımları için yapmaya devam edersiniz. Genel olarak dünyada pek kullanıcısı kalmasa da harici ses kartları hakkında bir inceleme yapmanızı da bekliyorum. Artık birçoğumuz onboard ses yongaları ile işimizi gördüğümüzden piyasada talep ve bunun sonucu olarak arz da azaldı, bu yüzden bu konuda Türkçe kaynak da oldukça az. Bilgisayarda harici ses kartı kullanmanın avantajları nelerdir, pahalı anakartlardaki ses yongaları harici bir ses kartı performansı verebilir mi, kimler ses kartı kullanmalı gibi konularda bizi aydınlatabilirseniz çok sevinirim.