Bu yazımızda bilgisayarları web sunucuya dönüştürmeye yarayan en popüler açık kaynaklı 8 web sunucu yazılımına göz atacağız.
İnternet… Birden fazla bilgisayarın birbirine bağlanması sonucu oluşmuş bir ağ. İnsanların gördüğü tarafta dönen yazıların, web sitelerinin, videoların hepsi aslında uzaklarda bir yerdeki bilgisayarlarda barınan dosyalar. Onları da yayınlanması için hazırlanmış web sunucu yazılımları… İnternetin ve internetteki web sitelerinin çalışması esnasında arkada dönen sunucu yazılımları, bu sistemin çalışmasında pay sahibi olan temel çarklardan bir tanesi.
Her sunucu uygun şekilde yapılandırılmadığı sürece birer normal bilgisayardır. Normal bir bilgisayarı veya sunucu amaçlı bilgisayarları dünyaya yayın yapan birer web sunucusuna dönüştürmek için sunucu yazılımları kullanılır. Bu yazılımlar aracılığıyla diğer gereken ek yazılım paketleri ile yapılandırmalar yüklenir ve çalışmaya başlar. İşte bu yazımızda fiziksel sunucularımızın damarlarında dolaşan web sunucu yazılımlarından açık kaynaklı olan 8 tanesine göz atacağız.
1- Apache HTTP Server
Belki de en bilinen sunucu yazılımlarından bir tanesi. Köklü, geçmişi eskiye dayanan bu yazılım internetteki web sitelerinin yüzde 37’sine güç veriyor. httpd adıyla da bilinen bu yazılım Apache Software Foundation tarafından sürekli geliştiriliyor.
Güçlü bir programlama dili olan C ile yazılan ve yüksek özelleştirmeye imkan veren Apache; IPv4, IPv6 ile HTTP, HTTP/2, HTTPS bağlantılarını da destekliyor. Oldukça sevilen bu sunucu yazılımına httpd.apache.org adresinden ulaşabilirsiniz.
2- Ngnix
Ngnix web sunucusu, yük dengeleyeci (load balancer), ters proxy, API desteği ve IMAP/POP3 proxy özellikleri ile sektörde hatırı sayılır yer edinmiş açık kaynaklı bir sunucu yazılımı. Igor Syosev tarafından 2004 yılında geliştirilmeye başlanılan Ngnix, hızlı ve güven veren stabilitesi ile en yakın rakiplerini geride bırakmayı hedefliyor.
Uygun şekilde yapılandırıldığında düşük kaynak kullanımıyla bir saniyede yüz binlerce isteği işleyebilen bu web sunucusu, günümüzde birçok sağlayıcı ve kullanıcı tarafından Apache yerine tercih ediliyor. Twitter, Facebook, LinkedIn, Xerox, Adobe ve Cloudflare gibi dünya devi platformlar da güçlerini Ngnix’den alıyor.
Apache’nin barındırdığı birçok özelliği barındıran Ngnix, SSL/TLS desteği, yük dengeleyici, HTTP doğrulaması ve URL rewriting desteği sunuyor. Ayrıca şu anda web sunucu yazılımı pazarında web sitelerinin yüzde 31’i Ngnix kullanıyor.
3 – Lighttpd Web Server
Lighttpd, az yer kaplamasıyla ve düşük kaynak kullanımının yanında yüksek hız sunma amacıyla tasarlanmış ücretsiz, açık kaynak kodlu bir web sunucu yazılımı olarak öne çıkıyor. BSD lisansı altında dağıtılan bu yazılım Unix, Linux ve Windows destekliyor. Kurulum kolaylığı, sunduğu performans ve modül desteği öne çıkan özelliklerinden birkaçı.
Mimari olarak büyük hacimli paralel bağlantıları işlemek üzere optimize edilen Lighttpd, yüksek performansla çalışması gereken platformlar için aranan kan gibi gözüküyor. FastCGI, SCGI ve CGI destekleyen bu web sunucu birçok popüler dil ile yazılmış web uygulamalarına (Perl, Python, Ruby, PHP) da destek sunuyor.
Lighttpd diğer özellikleriyle birlikte SSL/TLS desteği, sanal barındırma çözümleri, HTTPS sıkıştırması için çeşitli modüller bulunduruyor.
4 – Caddy Web Server
Go programlama dili kullanılarak yazılan Caddy Web Server; hız ve çoklu platform desteğinin yanı sıra yük dengeleyici, API gateway ve ters proxy sunuyor. İhtiyaç duyduğu tüm paketleri içerisinde bulunduran bu web sunucusu, ek paket yükleme derdinden kurtarıp kurulumu oldukça kolay kılıyor.
Varsayılan ayarlarda HTTPS, SSL/TLS desteği sunan Caddy’nin herhangi bir bağımlı olduğu paket, kütüphane bulunmadığından çakışma ihtimali oldukça az. Bunun yanında dağıtımlar arası taşıma işlemlerini kolaylıkla yapmak mümkün. Go tabanlı uygulamalar için biçilmiş kaftan olan Caddy, IPV6 ve HTTP/2 desteğiyle beraber HTTP isteklerini hızlıca işleyebiliyor. Sanal sunucu, gelişmiş WebSocket, URL rewrite ve yönlendirme, önbellekleme gibi teknolojileri de destekliyor.
Bütün bu güzel özelliklerin yanında pazar payı sadece yüzde 0.05.
5 – OpenLiteSpeed Web Server
Gücünü LiteSpeed’den alan bu web sunucusuna aslında LiteSpeed’in açık kaynaklısı diyebiliriz. Hız, basitlik, yüksek verimlilik sunan OpenLiteSpeed web sunucu yazılımı aynı zamanda LiteSpeed Enterprise sürümdeki özelliklerin birçoğunu ücretsiz sunuyor.
Kaynak ve kullanıcı dostu bu sunucu yazılımı, web sitelerinizi yönetmeniz ve takip etmeniz için kolay bir WebAdmin GUI vaat ediyor. Python, Ruby, Perl, Java gibi diller için ise optimize edilen OPenLiteSpeed, IPV4/IPV6 ile beraber SSL/TLS; TLS 1.0, 1.1, 1.2 ve 1.3 sürümlerini destekliyor.
OPenLiteSpeed; bant genişliği kullanımını azaltma, HTTP istek doğrulaması, IP tabanlı doğrulama ve akıllı önbellekleme özellikleriyle birlikte sunmuş olduğu yüksek performans nedeniyle oldukça sevilen bir web sunucu yazılımı. Diğer özellikleri bir yana bu güzel yazılım aynı zamanda yük dengeleyici, ters proxy özelliklerini de sunuyor. GPLv3 lisansı altında bulunan OPenLiteSpeed’i ücretsiz olarak edinebilirsiniz.
6 – Apache Tomcat
Java tabanlı uygulamalar geliştiren kimseler için biçilmiş kaftan olan Apache Tomcat, Apache veya Ngnix gibi normal bir web sunucusu değil, aslında içerisinde çeşitli Java teknolojileri barındıran bir Java servlet’i.
Tomcat’i diğer web sunucularından ayıran fark normal Apache sunucusunda bulunmayan JSP desteği ve Java tabanlı uygulamalara destek sunması. Hem PHP gibi normal web programlama dilleri ile hem de Java kullanmak istediğiniz projelerde Apache ile Apache Tomcat’i beraber kullanabilirsiniz. Bütün bu getirilerinin yanında maalesef ki diğer sunucu yazılımları olan Apache ve Ngnix’e nazaran daha verimsiz ve yeterli bir web sunucusu değil.
7 – NodeJS
Burada bulunmasını gariplik sayabileceğiniz ortamlardan birisi olan NodeJS aslen JavaScript kullanarak web uygulamaları oluşturmak için kullanılan sunucu taraflı bir ortam. Bunun yanında aynı zamanda web sunucusu gibi çalışmasını sağlayan bir HTTP modülü barındırıyor.
8 – Hiawatha Web Server
C dili ile yazılmış olan Hiawatha daha çok güvenlik odaklı olmasıyla öne çıkıyor. XSS ve SQL injection saldırılarını engelleyebileceği söylenen bu web sunucusu aynı zamanda oldukça hafif bir yazılım. Sunduğu özel izleme aracını kullanarak sunucunuzu takip etmenize imkan tanıyor. Kurulumu gayet kolay olan bu web sunucusu eski tip düşük güçteki sistemler için öneriliyor.
Sonuç
Projeniz için bir web sunucu yazılımı tercih edecekseniz piyasayı kendi kullanımınıza uygun olarak araştırmanız gerekebilir. Stabil, bilinen ve dokümantasyonu fazla olan bir yazılım tercih edecekseniz Apache tercih edebilirsiniz. Yüksek performans, yine doküman fazlalığı ile birlikte ince ayarlar yaparak yüksek verimlilik elde etmek istiyorsanız Ngnix tercih edebilirsiniz. Basit kullanımlarda ise OPenLiteSpeed tercih edilebilir. Dediğimiz gibi tercihinizi kullanım amacınıza uygun şekilde yapmanız en doğrusu olacaktır.
Elinize sağlık.