Ryzen 7000 Serisi Çıktı! İşte Özellikleri, Performansı ve Fiyatı

AMD, bugün Zen 4 mikro mimarisine üzerine inşa edilen, dünyanın ilk 5nm masaüstü işlemcilerini piyasaya sürdü. Seride dünyanın en hızlı işlemcisi olduğu iddia edilen 16 çekirdekli Ryzen 9 7950X amiral gemisinden 6 çekirdekli Ryzen 5 7600X’e kadar uzanan dört yeni model yer alıyor.

AMD Ryzen 7000 Serisi Özellikleri

Ryzen 7000 ‘Raphael’, masaüstü bilgisayarlar için ilk 5nm x86 yonga serisini temsil ediyor. 4. Nesil FinFET teknolojisi ile üretilen yeni yongalar, önceki nesil modellere göre çekirdek sayısı açısından herhangi bir avantaj sunmuyor. Ancak Ryzen 5000 serisine göre 800 MHz’lik bir artışla birlikte frekanslar 5.7 GHz’e kadar dayanıyor.

Bunun yanında, yeni Zen 4 mikro mimarisi ile IPC’de %13’e varan bir iyileştirme sağlandı. Frekans artışları ve IPC kazançlarının birleşimiyle beraber önceki nesil çiplere göre tek iş parçacıklı performansta %29’luk bir iyileşme ortaya çıktı. Aynı zamanda çok iş parçacıklı iş yüklerinde önemli performans kazançları elde edilmiş. AMD, ağır iş yüklerinde %45’e varan oranda iyileştirmeler yaptığını iddia ediyor.

	Fiyat	Çekirdek /İzlek (P+E)	Taban / Boost Frekans	Önbellek (L2/L3)	TDP / PBP / MTP	Bellek	iGPU
Ryzen 9 7950X	$699	16 / 32	4.5 / 5.7 GHz	80 MB (16+64)	170W / 230W	DDR5-5200	RDNA 2 iGPU
Ryzen 9 5950X	$546 ($799)	16 / 32	3.4 / 4.9 GHz	74 MB (8+64)	105W	DDR4-3200	RDNA 2 iGPU
Ryzen 9 7900X	$549	12 / 24	4.7 / 5.6 GHz	76 MB (12+64)	170W / 230W	DDR5-5200	RDNA 2 iGPU
Ryzen 9 5900X	$398 ($549)	12 / 24	3.7 / 4.8 GHz	70 MB (6+64)	105W	DDR4-3200	RDNA 2 iGPU
Ryzen 7 7700X	$399	8 / 16	4.5 / 5.4 GHz	40 MB (8+32)	105W / ?	DDR5-5200	RDNA 2 iGPU
Ryzen 7 5700X	$268 ($299)	8 / 16	4.6 GHz	36 (4+32)	105W	DDR4-3200	RDNA 2 iGPU
Ryzen 5 7600X	$299	6 / 12	4.7 / 5.3 GHz	38 MB (6+32)	105W / ?	DDR5-5200	RDNA 2 iGPU
Ryzen 7 5600X	$199 ($299)	6 / 12	3.7 / 4.6 GHz	35 MB (3+32)	65W	DDR4-	RDNA 2 iGPU

Yonga üreticisi, yeni yongaların önceki nesil Ryzen 5000 modellerine göre oyunlarda %29 oranında daha hızlı olduğunu, söz konusu üretkenlik olduğunda ise uygulamalarda %44’e varan kazanımlar sağladığını dile getiriyor. Intel’in yongaları ile kafa kafaya yarışan AMD, üst düzey 7950X’in oyunlarda genel olarak Intel’in en hızlı yongası olan 12900K’dan %11 daha hızlı olduğunu söyledi. Dahası, daha alt seviye bir model olan Ryzen 5 7600X’in bile 12900K’yı oyun alanında %5 geride bıraktığını iddia ediyorlar.

Tekrar hatırlatmak gerekirse, Ryzen 7000 işlemciler çekirdek hesaplama kalıbı (CCD) için TSMC 5nm (N5) üretim teknolojisini kullanıyor. G/Ç Kalıbı (IOD) ise TSMC’nin 6nm işleminden faydalanıyor. AMD Ryzen 7000 serisinin mimarisi hakkında diğer detayları bu makalemizde bulabilirsiniz.

AMD Ryzen 7000 Serisine Genel Bakış

• 16 adede kadar Zen 4 çekirdeği ve 32 iş parçacığı
• Tek iş parçacıklı uygulamalarda +%29 performans artışı
• Yepyeni Zen 4 CPU çekirdeği (IPC / mimari iyileştirmeler)
• Yeni TSMC 5nm üretim teknolojisi (6nm IOD ile)
• Zen 3’e göre watt başına performansta %25 iyileştirme
• Zen 3’e karşı %35 genel performans iyileştirmesi
• Zen 3’e kıyasla ~%13 IPC (Saat Başına Talimat) geliştirmesi
• LGA1718 Soketli AM5 platformuna destek
  • Daha kolay montaj: 1718 LGA Pin
  • 230W soket gücü ile sınırları zorlayabilecek
  • AM4 soğutucularla uyumlu
• Yeni X670E, X670, B650E, B650 anakartlar
• Çift Kanallı DDR5 bellek desteği
• DDR5-5600 yerel (JEDEC) hızlar
• 28 PCIe Yolu (CPU’ya özel)
• 105-170W TDP

AVX-512 Desteği Var mı?

Geçen yıl AVX-512 yönergelerine sahip Intel Rocket Lake işlemciler çıktığında, x265 video kodlama performansını büyük ornada iyileştirmişti. Şimdi piyasaya sürülen Zen 4 mimarisine sahip Ryzen 7000 işlemciler de AVX-512 komut setini destekliyor. Bu destek bazı konsol emülatörlerinde büyük performans artışları sağlayabiliyor.

Ryzen 7000 Hangi Windows Sürümü ile Kullanılmalı?

AMD’nin Ryzen 7000 için önerisi Windows 11. Windows 11’in nihai sürümü de şu anda 22H2. Güncel sürümü buradan indirebilirsiniz.

Neden 170W TDP’ye geçildi?

İşlemcinin enerji verimliliği yüksek. Fakat AMD işlemci daha da yukarı çıkabilsin diye limiti artırdığını belirtiyor. Firma, hız aşırtma tutkunlarından gelen talebin de bu yönde olduğunu belirtti.

Nasıl 5 GHz üstüne çıktınız?

TSMC ile birlikte çalıştık bu konuda. Daha iyi araçlar kullandık ve bunları kullanma konusunda tecrübe edindik. ~AMD

Güç tüketimi nasıl düşürüldü?

AMD’nin belirttiği üzere yeni 5nm çekirdeğin kendisi %60 güç verimliliği getirirken firmanın yaptığı tasarımlar da %40 enerji verimliliği ortaya koydu. Bu sayede performans artarken enerji tüketimi korunmuş oldu.

DirectStorage konusunda hangi çalışmalar yapılıyor?

NVIDIA’nın RTX IO gibi DirectStorage alternatifi üzerinde çalıştığını biliyoruz. AMD de oyun geliştiriciler ile hem DirectStorage hem de kendi teknolojisi üstünde çalıştığını belirtti.

PCIe 6.0 desteği olacak mı?

Firmaya sorulan sorulardan biri de PCIe 6.0 desteği. AM5 platformu muhtemelen ileride PCIe 6.0 ile güncellenecek lakin AMD, daha PCIe 5.0 desteğinin yaygınlaşmadığını ama 6.0 desteğini takip ettiklerini belirtti.

BIOS Flashback Desteği

AMD, Ryzen 7000 platformunda BIOS Flashback özelliğini doğrudan yonga setine dahil ettiğini belirtti. Bu sayede anakart üreticileri ek yonga kullanmadan kolayca BIOS Flashback özelliği ekleyebilecek.

16 Çekirdekli AMD Ryzen 9 7950X Özellikleri

Amiral gemisinden başlayacak olursak, önceki iki nesildeki gibi 16 çekirdek ve 32 iş parçacığı sayısını koruyan AMD Ryzen 9 7950X sahneye çıkıyor. Yeni CPU, etkileyici şekilde 4.5 GHz’lik bir temele frekansa ve 5.7 GHz’e (5.85 GHz F-Max) kadar uzanan yükseltilmiş saat hızına sahip olacak. Görünüşe göre AMD, Ryzen 9 yongaları için 170W TDP (230W PPT) sınırları içinde yapabileceği her şeyi yapıyor. 5950X ile karşılaştırıldığında 65W TDP ile 7950X, %74 daha yüksek performans sunabiliyor.

Önbellek tarafına gelince, 64 MB L3 (CCD başına 32 MB) ve 16 MB L2 (çekirdek başına 1 MB) olmak üzere toplam 80 MB önbellek ile birlikte geliyor. Tepe sınıf işlemci 699 dolarlık liste fiyatına sahipken Core i9-12900K’dan biraz daha pahalı.

Sıvı Soğutucu Şart mı?

AMD, Ryzen 9 serisi için sıvı soğutma öneriyor. Ryzen 5 için ise Tower soğutucu tavsiye edilmekte.

12 Çekirdekli AMD Ryzen 9 7900X Özellikleri

Sırada 12 çekirdek ve 24 iş parçacığı ile gelecek olan 7900X adlı başka bir Ryzen 9 çipimiz var. Zen 4 mimarili yonga, 4,7 GHz’lik daha da yüksek bir temel saat hızı ve tek bir çekirdek için 5,6 GHz’e ayarlanmış artırma saati sunuyor. 170W TDP korunurken önbellek miktarı 76 MB’a (64 MB L3 + 12 MB L2) düşüyor. Ryzen 9 7900X, daha iyi özellikler sunarken Ryzen 9 5900X ile eşit fiyatla (549 dolar) satışa çıkacak.

8 Çekirdekli AMD Ryzen 7 7700X Özellikleri

Ryzen 7 ailesinde 8 çekirdekli ve 16 iş parçacıklı AMD Ryzen 7 7700X var. AMD bu işlemcisini oyuncular için en uygun nokta olarak konumlandırıyor. Ryzen 7 7700X, 4.5 GHz’lik bir temel saat hızına ve 5.4 GHz’lik boost frekans hızına sahip olacak. Ancak TDP değerinin 105W’a (142W PPT) düştüğünü belirtelim.

Tek CCD’den gelen 32 MB L3 ve Zen 4 çekirdeklerinden gelen 8 MB L2 önbellek ile meydana gelen 40 MB’lık önbellek havuzuna bakıyoruz. Orta sınıfa hitap eden Ryzen 7 7700X, 399 dolarlık fiyatıyla satışa sunulacak ve ilk adımda Core i7-12700K ile rekabet edecek.

AMD şu an için Ryzen 7 7800X gibi bir modelden bahsetmedi. Hatırlarsanız 3D V-Cache teknolojisi Ryzen 7 5800X3D ile birlikte masaüstü platforma gelmişti. Bu bağlamda AMD’nin Ryzen 7 7800X3D gibi bir Zen 4 işlemci hazırlığında olduğunu tahmin edebiliriz.

6 Çekirdekli AMD Ryzen 7 7600X Özellikleri

Son olarak düşük bütçeli Ryzen 5 7600X var. 13. Nesil Raptor Lake işlemciler henüz piyasaya çıkmadı. İlk etapta Core i5-12600K’ya rakip olarak gelen CPU, 4.7 GHz taban ve 5.3 GHz tek çekirdekli boost frekansı sunuyor. Yeni nesil işlemci ayrıca 65W’lık selefine göre çok daha yüksek olan 105W TDP’ye (142 PPT) çıkacak.

Toplam önbellek miktarı 7700X’e kıyasla 38 MB’a (32 MB L3 ve 6 MB L2) düşüyor. Ryzen 7 5600X ile benzer şekilde 299 dolarlık fiyatla satışa çıkacak olan CPU, AMD verilerine bakılırsa Core i9-12900K’ya göre %5 daha iyi performans sunuyor.

AMD Ryzen 7000 “Zen 4” İşlemci Performansı

Öncelikle altını çizerek belirtelim, tüm bu karşılaştırma verileri AMD’nin kendi test sonuçlarına dayanıyor. Şirket Ryzen 7000 serisi için resmi bellek desteğini DDR5-5200 olarak listeledi. Ancak test notlarında DDR4-6000C30 EXPO bellek profillerini kullanan bir şirketten bahsediliyor. Yani kıyaslamalar hız aşırtmalı bellekler ile yapıldı. AMD’nin test notları, şirketin Intel işlemcileri için aynı bellek profillerini yüklediğini söylüyor, ancak bu profillerin Intel yongaları için ayarlanıp ayarlanmayacağı veya hatta çalışıp çalışmayacağı belli değil.

AMD’nin önceki nesil yongalarıyla karşılaştırmaları gerekten etkileyici sonuçlar ortaya koyuyor. Intel’in amiral gemisi Core i9-12900K işlemcisi ile yapılan kıyaslamalarda ise hem tek çekirdek hem de çok çekirdekli uygulamalarda (%47 daha iyi güç verimliliği ile vRay’de %57 daha hızlı) önemli farklar görüyoruz.

Şaşırtıcı bir şekilde, AMD’nin en düşük seviye çipi olan Ryzen 5 7600X, oyunlarda Intel’in amiral gemisi 12900K’dan %5 daha hızlı. Çip geliştiricisi, Zen 4 mimarisi ve TSMC 5nm teknolojisinin birleşimiyle daha düşük TDP aralıklarında üst düzey performans iyileştirmeleri sunduğunu söylüyor.

Intel ise yakın zamanda piyasaya çıkacak olan 13. Nesil Raptor Lake işlemcilerini duyurmaya hazırlanıyor. Asıl rekabet işte o zaman başlayacak.

AMD Ryzen 7000 Serisi Çıkış Tarihi

Ryzen 7000 işlemciler 27 Eylül’de piyasaya çıkacak ve bunlara yeni EXPO (EXtended Profiles for Overclocking) profillerini destekleyen yeni DDR5 bellek ürünleri katılacak. AMD’nin ortakları geniş yelpazeli bir anakart serisi sunacak. Ayrıca yongaların AMD’nin 2025+ yılına kadar destekleyeceğini söylediği yeni nesil Soket AM5 anakartlara takılacağını belirtelim. Yani bu işlemcileri eski nesil AM4 anakartınızda kullanmanız mümkün değil. Yeni nesil anakartlar, DDR5 bellekleri ve PCIe 5.0 arabirimini destekleyerek Ryzen ailesini en son bağlantı standartlarına taşıyor.

Ryzen 7000 3D V-Cache Ne Zaman Çıkacak?

3D V-Cache Ryzen 7000 işlemciler muhtemelen Ocak 2023 CES’te veya Computex’te tanıtılacak fakat Ocak daha muhtemel bir tarih. AMD, “Bunun için biraz saha zaman gerekiyor ve montajı uzun sürüyor” dedi.

AMD Soket AM5 Anakartlar, Yonga Setleri ve DDR5 EXPO Profilleri

Yeni EXPO profilleri alışık olduğumuz mevcut XMP profillerine çok benzer, ancak özellikle AMD işlemciler için tasarlanmış. Basit bir tabirle EXPO, bize tek tıklamayla hız aşırtma sağlıyor. Şirket profillerle 63ns’ye kadar düşük gecikmeler sunduğunu söylüyor. Söylediğimiz gibi, Ryzen 7000 için temel bellek hızı “DDR5-5200” olarak açıklandı, ancak EXPO destekli bellek kitleri lansmanda DDR5-6400’e kadar ulaşacak. EXPO sayesinde 1080p’de %11 daha yüksek performans elde edilebilecek.

AMD’nin neden XMP’yi terk edip EXPO’yu geliştirdikleri sorusuna cevabı ise şu şekilde:

“XMP açık bir standart değil. Ayrıca bizim standardımız da değil. XMP Intel özel teknolojisi olduğu için bizi kısıtlıyordu. EXPO ile artık üreticiler gecikme veya daha yüksek performans arasında seçimler yapabilecekler. Ayrıca EXPO’da test protokollerine kadar her şey herkese açık olacak.”

Intel anakartlar da EXPO uyumlu olabilecek. Anakart üreticisinin bunu BIOS’a eklemesi gerek.

AMD’ye bellek fiyatlandırma durumu sorulduğunda, şirket arz ve fiyatlandırmanın yıl sonuna kadar iyileşeceğini, ayrıca bellek üreticilerinin fiyatları düşürmek için çalıştıklarını söyledi. AMD ayrıca DDR4 ve DDR5 için fiyat geçişinin 2023’ün ortasında gerçekleşeceğini düşünüyor. Son dönemde PC pazarında taleplerin büyük oranda düştüğünden bahsediyoruz. Böylelikle DDR5 RAM üretimindeki sorunlar bitebilir ve fiyatların düştüğünü görmemiz muhtemel.

Ryzen 7000 için İdeal RAM Frekansı Nedir?

DDR5 ile birlikte AMD Ryzen 7000 sistemlerde ideal frekans 6000 MHz oluyor. 6000 üstüne çıkarsanız 2:1 oranına çıkıyorsunuz ve gecikme artıyor. Fakat performans artacağından daha yüksek frekans bellekler de kullanılabilir. Eğer EXPO açılmaz ise bellek 5200 MHz frekansta çalışacak.

Neden Sadece DDR5 Desteği var?

Etkinlikte AMD’ye sorulan sorulardan biri de DDR4 eksikliği oldu. Firmanın cevabı şu şekilde: “DDR4 artık yetişkinliğine ulaştı ve sıra DDR5’te. Biz de mümkün olan en yüksek performans için DDR5 seçtik. Bant genişliği iyileştirmesi çok iyi ve bu da bizim platformumuza yansıyor.

Konuyla ilgili Joe Macri‘nin yorumu da şu şekilde:

“DDR5 çok avantaj getiriyor ve çift kanal büyük bir avantaj sağlıyor. İleriye dönük olmak istedik. Sunucular da DDR5’e geçiyor. Biz de bunu hızlandırmak istedik.”

ECC Desteği Var Mı?

ECC desteği için pinler var ve üreticiler bunu kullanabilir. Bunu üst seviye anakartlarda görebiliriz.

AMD 600 Serisi Anakartlar: X670, X670E, B650, B650E

X670 Extreme ve standart X670 yonga setleri ilk olarak Eylül ayında, daha düşük bütçeli B650 seçenekleri ise Ekim ayında piyasaya çıkacak. Ryzen 7000 serisi, bildiğiniz gibi bir ilk olarak entegre RDNA 2 entegre GPU ile birlikte geliyor. Anakartlar ise buna uyumlu olarak görüntü çıkış portları barındıracak. Harici ekran kartının görüntüsü de dahili GPU üzerinden aktarılabilecek. Bunun tabi biraz gecikmesi olacak. Dahili GPU oyun için değil tabii ki, sadece görüntü almak için.

B650E yonga seti, önceden duyurulan B650 yonga seti ile birlikte çalışacak. Ancak AMD’nin ‘Extreme’ serisi yonga setlerinin bir parçası olduğu için, en az bir M.2 yuvası ve isteğe bağlı olarak PCIe ekran kartı yuvası için PCIe 5.0 desteği sunulacak. Bu özelliklerin standart B650 anakartlarda bulunmadığını bir kez daha özellikle belirtelim.

PCIe 5.0 bağlantısını ilk etapta birçok kullanıcı istemeyebilir. B650E (Extreme), geleceğe yönelik bir sistem toplamak isteyen kullanıcılar için daha düşük maliyetli bir platform seçeneği sunuyor. Örneğin gelecekte daha hızlı bir PCIe 5.0 SSD tercih edecek olan kişiler, B650E veya X670/X670E yonga setlerinden birini seçebilir.

AMD, anakart fiyatlarının 125 dolara kadar düşeceğini söylüyor. Şirket muhtemelen burada B650 yonga setli anakartlardan bahsediyor. Ayrıca bu anakartların hem XMP hem de EXPO desteğini aynı anda sunacağını belirtelim.

Zen 5 Ne Zaman Çıkacak?

AMD’nin resmi açıklamasına göre Zen 5 işlemciler 2024’te piyasaya sürülecek. AMD, işlemcileri yetiştirmede her zaman plana uyuduğunun altını çiziyor. Şirket AM4 platformuna bugüne kadar 5 farklı nesil işlemci çıkardı. Toplamda ise 125’in üzerinde işlemci piyasaya sürüldü. Yine 500’den fazla AM4 anakart piyasaya çıktı.

AMD AM5 Çipset Karşılaştırması

Özellik	X670E	X670	B650E	B650
CPU PCIe (PCIe)	5.0 (Zorunlu) 2 x16 Slot	4.0 (5.0 Opsiyonel)	4.0 (5.0 Opsiyonel)	4.0 (5.0 Opsiyonel)
CPU PCIe (M.2 Slotları)	En Az 1 PCIe 5.0 Yuvası			PCIe 4.0 (5.0 Opsiyonel)
Toplam CPU PCIe Şeritleri	24
SuperSpeed USB 20 Gbps (USB 3.2 Gen 2×2)	14 adede kadar
DDR5 Desteği	Çift kanal (128 bit veri yolu)
Wi-Fi 6E	✓
Overclock Desteği	✓	✓	✓	✓
Çıkış Tarihi	Eylül 2022		Ekim 2022

Nesilden Nesle AMD Ryzen İşlemciler