Önde gelen dört ekipman üreticisi, geçtiğimiz hafta yürürlüğe giren yeni ihracat kuralları nedeniyle Çin merkezli YMTC’ye (Yangtze Memory Technologies Co.) ekipman satışını ve destek hizmetlerini durdurdu. ABD hükümeti tarafından alınan yeni kararlarla birlikte ekipman tedarikçilerinin Ticaret Bakanlığı Sanayi ve Güvenlik Bürosu’ndan (BIS) teknoloji ihracat lisansı alması gerekecek.
ABD merkezli Applied Materials, KLA ve Lam Research, 12 Ekim’den itibaren ihracat kuralları kapsamında bazı araçların satışını durdurdu. YMTC, artık 128 veya daha yüksek katmana sahip 3D NAND bellek üretiminde kullanılan ekipmanlara erişemeyecek. Çin’de çip üreten çok uluslu şirketler (Samsung, SK Hynix ve TSMC) ise bir yıl boyunca lisans almadan yeni ekipmanları elde edebilecek.
Eylül ayında Apple ile iş yapmaya başlayan YMTC, müşterilerinin taleplerini karşılamak ve 3D NAND üretimine devam etmek için son haftalarda büyük çaba harcadı. Bu süreçte Çin’deki Amerikalı ortaklarından alabildikleri tüm ekipman ve yedek parçaları aldılar. Çinli şirket belki bir süre üretime devam edebilir, ancak çip üretimi süreklilik gerektiren bir iş.
ASML (Hollanda), Applied Materials, KLA ve Lam Research gibi önde gelen şirketler artık YMTC’ye ve diğer Çinli yonga üreticilerine desteği kesiyor. Ekipmanın dışında tüm hizmetler kesintiye uğradı. Bu da demek oluyor ki artık yeni araçların kurulumu yapılmayacak, hatalı bileşenler bile değiştirilmeyecek.
Şöyle anlatayım, bu ekipmanların zaten büyük çoğunluğu Çin’de üretiliyor ve ABD’ye gitmek üzere gemiye konuyor, sonra gemiden “lisanslı” olarak geri indiriliyor. Bu lisans işlemi ürüne en az %300 zam / kar anlamına geliyor. Burada asıl kar elde edenler ABD’li firmalar zaten. Bu işin altından Çin’liler bir şekilde kalkacaktır, acı faturayı ödeyen lisans bedeli ala(maya)nlar olacaktır. Uzun dönemde sabırlı olan kazanacak, büyük ihtimalle Çin bunun bedelini tüm dünyaya ekipman sağlamayarak ödetecek.