HDMI 1.4, HDMI 2.0 ve mevcut HDMI 2.1 standardı arasındaki farkları tartışacağız. Kimilerine göre HDMI hep aynıdır, kime sorsak ses ve görüntü aktaran kablo ya da bağlantı noktası deyip geçiyor. Bu sandığınız kadar basit değil. Aynı kablo ve bağlantı noktasını görürsünüz, ancak standart farklı olabilir.
HDMI 1.4: Hâlâ Piyasada
HDMI 1.4, 10.2 Gbps veri aktarım hızına sahiptir ve sıkıştırılmış 4K30 ile sınırlı olsa da 4K videoyu destekleyen ilk standarttır. Artık bu özelliğe sahip neredeyse hiçbir yeni donanım piyasaya sürülmüyor, eğer bir PlayStation 4 veya Xbox One kullanıyorsanız görme şansınız yüksek.
Bu standart için en yüksek video özellikleri 1080p60fps ve 4K30fps’dir. Hatta çoğu HDMI 1.4 standardına sahip cihazlar bu çözünürlüklerden sadece birini kullanır. Bazı HDMI 1.4 standardına sahip cihazların 1080p120fps’e kadar desteklediği de görülmüştür.
HDMI 2.0: Ortak Standart
HDMI 2.0, 18 Gbps veri aktarım hızına sahiptir. 4K ve 1440p videoyu güçlü bir şekilde oynatabilir. Birçok yeni cihaz hâlâ bu standardı kullanmaktadır. Çoğu 4K TV, yakalama kartları, üst düzey dizüstü bilgisayarlar ve kameralar HDMI 2.0 kullanır çünkü 4K60fps hâlâ çoğu video için standarttır.
HDMI 2.0 için en yüksek video özellikleri arasında 1080p240fps, 1440p144fps ve 4K60fps vardır. Bunlar HDMI 2.0 için en yaygın, en yüksek özellikli video çözünürlükleri ve yenileme hızlarıdır. Ancak bazen bant genişliği daha geniş bir video standardı dizisini, hatta bazı cihazlarda teknik olarak 8K30fps’i destekleyebilir. HDMI 2.0 ayrıca daha fazla renk derinliği ve kontrast aralığı için Yüksek Dinamik Aralık (HDR)’ı destekler.
HDMI 2.1: Yeni Standart
HDMI 2.1, 48 Gbps veri aktarım hızına sahiptir ve yüksek kare hızlarında 8K videoyu destekleyen ilk HDMI standardıdır. Veri bant genişliğindeki büyük artış, daha geniş HDR (Yüksek Dinamik Aralık) desteği ve tamamen sıkıştırılmamış video gibi daha fazla özelliğe olanak tanıyor.
HDMI 2.1 standardı 2017 yılında duyurulmuş olsa da, cihazların bu teknolojiyi kullanmaya başlaması daha sonraları gerçekleşti. PlayStation 5 ve Xbox Series X gibi çoğu yeni oyun konsolu ve yeni GPU’lara (NVIDIA RTX 3000 serisi veya AMD Radeon 6000 serisi sonrası) sahip çoğu bilgisayar HDMI 2.1’i desteklemektedir. Ayrıca HDMI 2.1 standardına sahip yakalama kartları üretilmeye başlandı, böylece yayıncılar oyun oynarken ve yayın yaparken HDMI 2.1 cihazlarını kullanabiliyorlar.
Standart HDMI 2.1 için en yüksek video özellikleri 8K60fps ve 4K144fps’dir. Büyük veri aktarım bant genişliği sayesinde HDMI 2.1 ile daha yüksek özellikli video sinyalleri mümkün olsa da şu an nadir sayılabilecek vaziyettedir. Ayrıca HDMI 2.1’i tam olarak kullanan birçok cihaz, 8K TV’ler veya 4K144fps oyun monitörleri gibi çoğu kişi için oldukça pahalıdır.
Özetlemek gerekirse, her bir HDMI standardı için temel özellikler şunlardır:
| HDMI 2.1 | HDMI 2.0 | HDMI 1.4 | |
| Veri Aktarım Bant Genişliği | 48 Gbps | 18 Gbps | 10.2 Gbps |
| En Yüksek Çözünürlük ve Kare Hızı | 4K144 8K60 | 1080p240 1440p144 4K60 | 1080p60 4K30 |
| Önemli Ek Özellikler | Sıkıştırılmamış Video Değişkeni Dinamik Yenileme Hızında HDR | Yüksek Dinamik Aralık (HDR) | |
| Kablo Adı | Ultra Yüksek Hızlı | Premium Yüksek Hızlı | Yüksek Hızlı |
Aynı Görünen Kablo ve Bağlantı Noktası, Farklı Standartlar
HDMI 15 yılı aşkın bir süredir aynı kabloya ve bağlantı noktasına sahiptir. HDMI bağlantı noktaları ve kabloları görünüş olarak değişmedi ancak özellikleri ve standartları değişti. Tüm HDMI kabloları teknik olarak hem gerisi hem ilerisi için uyumludur, ancak farklı veri aktarım standartlarına ve birden fazla konektör türüne sahiptirler.
En düşük özellikli cihaz veya kablo, sinyal zincirinde sinyalinizi darboğaza sokacaktır. Örneğin, ultra yüksek hızlı bir 2.1 kablosu bir HDMI 1.4 cihazında çalışacaktır ancak cihazın HDMI 1.4 video özellikleriyle sınırlı kalmış olacaksınız, yani kablonun kalitesini yükseltmek çıkış çözünürlüğünü arttırmaz.
PlayStation 5 gibi bir HDMI 2.1 cihazı, birinci sınıf yüksek hızlı HDMI 2.0 kablo ile kullanabilirsiniz. Ancak kablonun HDMI 2.0 özellikleriyle sınırlı kalmış olacaksınız, kablonuzun veya monitörünüzün üst sınırı HDMI 2.0 üzerinden 4K60fps ise PlayStation 5’inizden HDMI 2.1 üzerinden 4K144fps çıkış alamazsınız.
Kısacası, her bir standardın hızından tam olarak yararlanmak için kablolarınızın, cihazlarınızın ve ekranlarınızın standartlarla eşleştiğinden emin olun. Bir HDMI 2.1 konsol, monitör veya TV ile ultra yüksek hızlı bir HDMI 2.1 kablo kullanın. Hatta dilerseniz DisplayPort 2.1 kullanın çünkü HDMI 2.1’den daha yüksek video bant genişliği kapasitesine sahiptir.
HDMI 2.1 Almak İçin Acele Etmeyin
HDMI 2.1’in teknolojisi birkaç yıldır kullanılıyor, ancak 8K TV’ler gibi standardı kullanan birçok cihaz hâlâ aşırı derecede pahalı. Eğer HDMI 2.0’ınızdan yani 4K60fps çözünürlükten memnunsanız bir süre böyle devam edin. Yakın zamanda yaygınlaştıkça fiyatlar düşecektir.
