HDMI ve DisplayPort: Hangisi Tercih Edilmeli?

Ekran kartları hakkında şimdiye dek sayısız konuya değindik. Ekran kartı ömrü, sıcaklık ölçümü, overclock ve testleri hakkında birçok şey yazıp çizdik. Şimdi ise günümüzde en çok kullanılan bağlantı teknolojilerinden, yani HDMI ve DisplayPort standartlarına biraz yakından bakalım.

Eski nesil ekran kartları VGA tipinde, büyük bir sokete sahip bağlantı noktalarıyla birlikte geliyordu. Sonrasında dijital bağlantı sağlayan DVI kullanılmaya başladı. Günümüzdeki modern GPU’larda ise DisplayPort ve HDMI bir arada kullanılıyor. Peki iki standart arasındaki farklar neler, hangisini kullanmak daha mantıklı?

Monitörün kutusundan çıkan kabloyu bilgisayara takıp fazla uğraşmadan yola devam etmeyi düşünebilirsiniz. Ancak iki farklı bağlantı tipi zaman zaman fark yaratabiliyor; yenileme hızı ve renk kalitesinde kayıplar yaşanabiliyor.

Şimdi DisplayPort ve HDMI bağlantıları hakkındaki detaylara geçelim. Bu arada bir hatırlatma da yapalım. Yeni bir monitör veya ekran kartı almak üzereyseniz, ürünü satın almadan önce her iki donanımın portları hakkında bilgi sahibi olmakta yarar var. Ekran kartı video çıkışı ve ekran üzerindeki video girişinin belirli sürümleri var.

Ekran Bağlantı Türleri

Biraz önce de belirttiğimiz gibi, günümüzdeki neredeyse tüm cihazlar HDMI (High-Definition Multimedia Interface-Yüksek Tanımlı Multimedya Arayüzü) ve DisplayPort kullanır. DisplayPort ilk olarak 2006 yılında, HDMI ise 2002 yılında ortaya çıktı. Her ikisi de dijital standartlardır, yani ekranınızdaki piksellerle ilgili tüm veriler kablonuzdan geçerken 0’lar ve 1’lerle temsil edilir. Bu dijital veriler ekranda görüntüye dönüştürülür.

Daha önceki dijital monitörlerde DVI (Digital Visual Interface-Dijital Görsel Arayüz) konnektörleri kullanılıyordu. Tarihler daha da geriye gittiğinde ise karşımıza VGA (Video Graphics Array-Video Grafik Dizisi) çıkıyor. Bu standartlar artık eskide kaldı ve yeni ekran kartları tarafından desteklenmiyor. Ancak çeşitli adaptörler yardımıyla yine görüntü almak mümkün.

DVI, ses desteği dahi sunmayan ilk HDMI sürümüyle birçok ortak noktaya sahip. Çift yönlü (dual-link) bir bağlantınız varsa 1080p veya 1440p çözünürlükte oyun oynayabilirsiniz. Dual-link DVI-D, ekstra pinler ve kablolar aracılığıyla temelde tek bağlantılı DVI-D’nin bant genişliğini iki katına çıkarır ve DVI bağlantı noktasına sahip modern GPU’ların çoğu çift bağlantıyı destekler. Öte yandan, AMD, Intel ve NVIDIA tarafından üretilen yeni nesil ekran kartlarının hiçbiri DVI konnektörü taşımıyor.

Thunderbolt 3 ve Thunderbolt 4 gibi teknolojilere daha önce detaylıca göz atmıştık. Thunderbolt, temelde sadece DisplayPort’u Thunderbolt bağlantısı üzerinden yönlendirir. Thunderbolt 2 DisplayPort 1.2’yi, Thunderbolt 3 ise DisplayPort 1.4 video bağlantısını desteklemekte. Ayrıca doğru donanımla HDMI 2.0’ı Thunderbolt 3 üzerinden yönlendirmek de mümkündür.

VGA, HDMI, DisplayPort ve HDMI

• VGA (Video Graphics Array / Video Grafik Dizisi): IBM tarafından ilk kez 1988 yılında piyasaya sürülen 15-pin D-Sub, analog bir video aktarım bağlantı yöntemidir. Aynı zamanda VGA, 640×480 görüntüyü de ifade ediyor. Her ne kadar piyasaya çok uzun bir zaman önce çıkmış olsa da, bundan bir 7-8 sene öncesine kadar oldukça popüler ve yaygın bir bağlantı yöntemiydi. Zaman içerisinde gelişen teknolojiye ayak uyduramayıp yetersiz kalmasından ötürü DVI ve HDMI gibi çeşitli alternatifleri geliştirilmiştir.
• DVI (Digital Visual Interface) : 1999 yılının Nisan ayında piyasaya sunulan, Digital Display Working Group tarafından geliştirilmiş yeni görüntü aktarım standardı DVI, aslında yetersiz kalan VGA görüntü standardının yerini alması için geliştirildi. Sıkıştırılmamış ham veriyi iletmek üzere dizayn edilen bu bağlantı noktası; DVI-A (yalnızca analog), DVI-D (yalnızca dijital), DVI-I (hem dijital hem analog) olmak üzere 3 ana şekilde birbirinden ayrılır. Eski VGA çözünürlüğü de desteklemesi ve esnek yapısı sayesinde hızlı bir şekilde dünya çapında kabul görmüş bir bağlantı şeklidir. Günümüzde ise halen kullanılan bir bağlantı noktası olduğunu söyleyebiliriz. Single link olarak 3,96 Gbit/s, dual link olarak da 7,92 Gbit/s veri aktarımını destekler. Buna göre sunduğu en yüksek kalitede görüntü, dual link dijital bağlantıda 2560×1600 60 Hz’dir.
• HDMI (High Definition Multimedia Interface): Birçok endüstri lideri şirketten oluşan HDMI Founders ve HDMI Forum tarafından geliştirilen bu bağlantı standardı tamamen dijital sinyalleri kullanır. Sıkıştırılmamış görüntü ve sıkıştırılan/sıkıştırılmayan ses verileri HDMI kablosu yardımıyla çeşitli görüntüleme cihazlarına iletilebilir. VGA ve yerini alan DVI standardına göre çok daha yeni bir standart olan HDMI, veri iletiminde CEA-861 sinyallerini kullanır. DVI tarafından da aynı sinyaller kullanıldığından DVI to HDMI adaptörlerinin elektriksel olarak kayıpsız bir şekilde uyumlu olduğunu söyleyebiliriz. HDMI 2.1 sürümü an itibariyle 48 Gbit/s kadar veri aktarımını destekler. Sunabildiği en yüksek kalitede görüntü, bant genişliğine bağlı olarak değişebilir.
• DisplayPort: Vesa tarafından 2008 yılında VGA, DVI ve FPD-Link yerine kullanılmak üzere geliştirilen DisplayPort günümüzde en çok tercih edilen bağlantı noktalarından birisi. Diğer bağlantı noktalarıyla dönüştürücü yardımıyla geriye dönük olmasıyla da öne çıkıyor. Diğer dijital görüntü ve ses aktarım bağlantılarından farklı olarak DisplayPort’ta iletilecek olan veri, ağ ve PCI-Express gibi teknolojilerde kullanılan paketleme mantığıyla hedefe aktarılıyor. Bu sayede daha az pin kullanılarak daha yüksek çözünürlükler desteklenebiliyor. Günümüzde mobilitenin önemli olduğu yerlerde Mini-DisplayPort bağlantı noktaları bu sebeple oldukça sık kullanılıyor.

Bağlantı türlerinin üzerinden hızlıca geçtik. Şimdi DisplayPort veya HDMI’a yoğunlaşalım.

DisplayPort ve HDMI: Özellikler, Çözünürlük Desteği

Tüm DisplayPort ve HDMI bağlantı noktaları eşit özelliklere sahip değildir. DisplayPort ve HDMI standartları geriye dönük uyumludur. Yani eski yıllardan kalma bir HD televizyona bağlayabilirsiniz ve RTX 4000/RX 7000 gibi yeni nesil ekran kartlarıyla sorunsuz çalışacaktır.

Önemli bir detay olarak, ekranınız ve ekran kartınız arasındaki bağlantı, bağlantının hem gönderen hem de alan uçları tarafından desteklenen en iyi seçeneği kullanacaktır. Bu, 144 Hz ve HDR gibi özelliklere sahip 4K oyun monitörünün daha eski bir ekran kartında 4K ve 24 Hz‘de çalışacağı anlamına geliyor.

Aşağıda DisplayPort ve HDMI revizyonlarını, maksimum sinyal hızlarını ve standart için ilk desteği sağlayan ekran kartı serilerini görebilirsiniz.

HDMI ve DisplayPort Özellikleri

 

Tabloda iki ayrı bant genişliği bölümü olduğunu görmüş olmalısınız: iletim hızı ve veri hızı. DisplayPort ve HDMI dijital sinyalleri farklı bit hızlarıyla kodlama teknikleri kullanır: Eski standartların çoğu için 8b/10b, HDMI 2.1 için 16b/18b ve DisplayPort 2.0 için 128b/132b. Örneğin 8b/10b kodlama, her 8 bit veri için aslında 10 bit iletildiğini gösteriyor, fazladan bitler ise sinyal bütünlüğünü korumaya yardımcı olmak için kullanılıyor (örneğin sıfır DC sapması sağlamak gibi).

 

Unutmamamız gereken bir şey daha var; yukarıdaki rakamların hepsi sıkıştırılmamış sinyallerle ilintili. DisplayPort 1.4, ayrıca HDMI 2.1‘in de sahip olduğu Display Stream Compression 1.2a (DSC) teknolojisini kullanabiliyor.

Kısacası DSC, çözünürlükler ve yenileme hızları arttıkça giderek daha sorunlu hale gelen bant genişliği sınırlamalarının üstesinden gelmeye yardımcı oluyor. Örneklendirecek olursak, 8K ve 60 Hz’de temel 24 bpp, 49,65 Gbps veri bant genişliğine veya 10 bpp HDR renk için 62,06 Gbps’ye ihtiyaç duyar. Gelecekte daha fazla göreceğimiz bir çözünürlük olan 8K (120 Hz 10 bpp HDR) ise 127,75 Gbps gibi yüksek düzeylerde bant genişliğine ihtiyaç duyuyor!

DSC, YCgCo’ya dönüştürerek ve delta PCM kodlaması kullanarak 3:1’e kadar sıkıştırma oranı sağlayabilir. Ayrıca “Görsel olarak kayıpsız” (ve hatta bazen görüntülediğiniz şeye bağlı olarak gerçekten kayıpsız) bir çıktı sağlar. DSC kullanıldığında, 8K 120 Hz HDR kullanım senaryosunda bant genişliği gereksinimi 42,58 Gbps’ye kadar düşebilir.

Ancak DSC ile ilgili bazı sorunlar da yok değil. Hem monitör, hem ekran kartı açısından sunulan destek eksiksiz olmalı. Yeni nesil GPU’lar’da bir sorun yok. Ancak birkaç nesil geriye gidildiğinde, örneğin DisplayPort 1.4 veya HDMI 2.1 üzerinden 240 Hz’de 4K’ya kadar görüntü almak istediğimizde bu mümkün olmayabiliyor. Bunun yanında, zaman yanında video sinyalleri bozulabiliyor ve tazeleme hızı 120 Hz’e (yine DSC ile) düşürüldüğünde bu sorun ortadan kalkıyor. Kısacası, kablo kalitesi ve diğer donanımlar da önemli.

Hem HDMI hem de DisplayPort, video verilerine kıyasla çok küçük miktarlarda yer tutuyor olsa da ses verilerini de taşıyabiliyor. DisplayPort ve HDMI şu anda ses için maksimum 36,86 Mbps veya video ile aynı birimlerde tutarsak 0,037 Gbps kullanıyor. Bu standartların geçmiş sürümlerinde ise ses için aktarılan miktar daha düşüktü. Bir not olarak, HDMI ses geçişine destek sunarken DisplayPort sunmuyor. Yani GPU’nuzu bir amplifikatöre bağlamayı planlıyorsanız HDMI daha iyi bir seçenek.

Özetle, çözünürlük * yenileme hızı * renk derinliği hesaplaması tek başına yeterli değil. Tazeleme hızı, kodlama, ses ve farklı teknolojiler de işin içinde. Bir ürün satın alırken bant genişliği tek faktör değildir. Ancak genel anlamda daha yüksek maksimum bant genişliğine sahip standart daha iyidir.

PC Kullanıcılarının Önceliği: DisplayPort

DisplayPort 1.4, şu anda DisplayPort standardının en çok kullanılan, en yetenekli ve hazır sürümü. DisplayPort 2.0 standardı Haziran 2019’da çıktı. AMD Radeon RX 7000 (RDNA 3) ve Intel Arc Alchemist ekran kartları şu anda DP 2.0 desteğiyle geliyor. NVIDIA ise bunu gereksiz görerek GeForce RTX 4000 (Ada Lovelace) serisiyle DisplayPort 1.4a’ya bağlı kalmayı seçti.

Artık DisplayPort 2.1 destekli kartlar piyasada, ancak bazı farklılıklar var. Mavililerin Arc ekran kartları, maksimum 40 Gbps bağlantı hızı için şerit başına 10 Gbps’yi destekliyor (128b/132b kodlama dahil değil). Daha gelişmiş hızlar sunan AMD ise şerit başına 13,5 Gbps (toplam 54 Gbps) veri aktarımına izin veriyor. Yani her iki şirket de şerit başına 20 Gbps desteği sunmuyor.

Öte taraftan, DisplayPort 2.1’i destekleyen monitörlerin sayısı halen oldukça kısıtlı. Özellikle premium modeller olmak üzere, yeni piyasaya çıkan ekranlar artık DP 2.1 desteği sunmaya başladı.

Bir başka detaya gelince, AMD’nin kartları DisplayPort 2.1 desteği sunuyor olsa da az kişi tarafından tercih ediliyor. NVIDIA, ekran kartı pazarının yaklaşık %75’ine sahip ve şirket DisplayPort 1.4a standardına bağlı kalmayı tercih etti. Nitekim yeşil devin bu tercihi yayılma sürecini de etkileyecek.

DisplayPort 1.4, HDMI 2.1 kadar bant genişliği sunamıyor. Ancak DSC ile 4K 240 Hz ve 8K 60Hz’e kadar görüntü sağlayabiliyor. 48 Gbps’ye varan bant genişliğine ihtiyaç duyanlar ise HDMI 2.1 seçeneğini değerlendirebilir.

DisplayPort’un Artıları

Değişken Yenileme Hızı (Variable Refresh Rate-VRR) teknolojisi, DisplayPort 1.2a’dan beri bağlantı DisplayPort’un bir parçası. Bununla birlikte, kabloları güvende tutmak için porta oturan kancalara sahip DisplayPort konnektörü (mini-DisplayPort değil) güven veriyor.

DisplayPort, Multi-Stream Transport (MST) aracılığıyla birden fazla ekranı tek bir bağlantı noktasına bağlayabiliyor. Ayrıca DisplayPort sinyali MST’yi de destekleyen bir USB Tip-C konektörü üzerinden iletilebilir.

Lisanslama ve telif hakları tarafında bazı karışıklıklar var. DisplayPort’un daha ucuz bir standart olması gerekiyordu. Ancak bugün, hem HDMI hem de DisplayPort’un lisanslanması gereken çeşitli ilişkili markaları, ticari markaları ve patentleri var. HDCP (Yüksek Bant Genişlikli Dijital İçerik Koruması), DSC ve daha fazlası gibi teknolojilerle birlikte şirketler tıpkı HDMI gibi DP için de bir telif ücreti ödemek zorunda. Mevcut oran, DisplayPort arayüzüne sahip ürün başına 0,20 dolar ve yıllık 7 milyon dolarlık bir üst sınır olarak görünüyor. HDMI ürün başına 0,15 dolar veya promosyon malzemelerinde HDMI logosu kullanıldığında 0,05 dolar ücret alıyor.

Sürüm Farkları

Tüm bağlantı standartlarında olduğu gibi, DisplayPort da zaman içinde ihtiyaçlara bağlı olarak gelişti. Bu da demek oluyor ki tüm DisplayPort kabloları aynı hızı sunmuyor, bazen de beklentileri karşılayamayabiliyor.

Orijinal DisplayPort 1.0-1.1a spesifikasyonu, sırasıyla 5,18 Gbps ve 8,64 Gbps veri bant genişliğine sahip RBR (düşük bit hızı) ve HBR (yüksek bit hızı) kabloların kullanımını sağlıyordu. DisplayPort 1.2 ile maksimum veri bit hızı iki katına, yani 17,28 Gbps’ye çıktı. Bu hızlar HBR DisplayPort kablolarıyla uyumlu olan HBR2 çözümüyle elde edildi. DisplayPort 1.3-1.4a ile sunulan HBR3, maksimum veri hızını 25,92 Gbps’ye taşırken aynı zamanda DP8K DisplayPort sertifikalı kabloların gerekliliği vurgulandı.

Son olarak bildiğiniz üzere DisplayPort 2.1 var. Bu standart ile üç yeni iletim modu geliyor: UHBR 10 (ultra yüksek bit hızı), UHBR 13.5 ve UHBR 20. Modların isimlerindeki rakamlar her şeridin bant genişliğini gösteriyor. DisplayPort dört şerit kullanmakta, yani UHBR 10 ile 40 Gbps’ye kadar iletim hızı sunuluyor diyebiliriz. UHBR 13.5 ile genişlik 54 Gbps, UHBR 20 ile 80 Gbps’ye çıkıyor. Her üç UHBR standardı da aynı DP8K sertifikalı kablolarla uyumlu ve 128b/132b kodlama tekniğini kullanıyor. Bu da 38,69 Gpbs, 52,22 Gbps ve 77,37 Gbps’lik veri bit hızları anlamına geliyor.

DisplayPort 1.4 standardı, maksimum 25,92 Gbps veri hızıyla 98 Hz’de 4K çözünürlüklü 24 bit renk sağlayabilir ve 4:2:2 YCbCr’ye düşerek HDR ile 144 Hz’e ulaşabilir. Alternatif olarak DSC, HDR kullanıldığında bile 4K çözünürlüğe ve 240 Hz yenileme hızına izin veriyor.

4K çözünürlüğe sahip ekranlar yurt dışındaki kullanıcılar için bile halen pahalı. 144 Hz veya daha yüksek hızlara çıktığımızda ise 4K HDR monitörlerin fiyatı çok yüksek seviyelere ulaşıyor. Nitekim, 1080p’den geçiş yapmak isteyenler artık genellikle 1440p ve 144 Hz monitörlere yöneliyor. Bu noktada, 24 bit renk için 14,08 Gbps veya 30 bit HDR için 17,60 Gbps bant genişliği gerekiyor. DisplayPort 1.4 ise bu gereksinimler için fazlasıyla yeterli.

Kablo Uzunluğu

Resmi olarak, bir DisplayPort kablosunun maksimum uzunluğu 3 metreye kadar çıkıyor. Belki de perakendecilerde daha uzun boyutlardaki kablolar bulabilirsiniz. Ancak standardı belirleyenler, muhtemelen daha stabil bir deneyim için uzunluğu 3 metre ile sınırlamış. Bu da kullanıcıları bazı kullanım senaryolarında kısıtlayabilir.

Tüketici Elektroniğinde Daha Yaygın: HDMI

HDMI’da yapılan güncellemeler, standardın 18 yılı aşkın süredir güncel kalmasını sağladı. HDMI’ın en eski sürümleri artık güncel uygulamalar için eski kaldı, ancak yeni sürümler bant genişliği ve özellikler açısından birçok beklentiyi karşılayabiliyor.

Yüksek çözünürlük ve yenileme hızları istemiyorsanız HDMI genellikle çoğu kullanıcı için yeterlidir. Öte yandan, 4K 60 Hz’de tam 24 bit RGB renk, 2013’te piyasaya sürülen HDMI 2.0 ile mümkün oldu. Ayrıca 4:2:0 YCbCr çıkışıyla daha yüksek çözünürlükler ve/veya yenileme hızları da mümkün, ancak bu kullanım senaryosunda kenarların bazen bulanık göründüğü konuşuluyor.

AMD FreeSync kullanıcıları için HDMI, 2.0b’den beri bir AMD uzantısı aracılığıyla VRR teknolojisini de desteklemeye başladı. HDMI 2.1 ise VRR’yi resmi olarak standardın bir parçası haline getirdi.

Hem AMD hem de NVIDIA, Turing (RTX 3000) ve RDNA 2 (RX 6000) serileriyle VRR ile birlikte HDMI 2.1 desteği sunmaya başladı. NVIDIA ayrıca HDMI 2.1 VRR çözümünü “G-Sync Uyumlu (G-Sync Compatible)” olarak adlandırmayı tercih etti. Bu sayfadan resmi olarak test edilen ve desteklenen tüm monitörlerin bir listesini bulabilirsiniz.

En Büyük Avantaj: HDMI Daha Yaygın

HDMI’ın en büyük avantajlarından biri de her yerde bulunabilmesi. Standardın henüz yeni olduğu 2004 yılında milyonlarca HDMI’lı cihaz piyasaya sürüldü ve artık her yerde bulunuyor. Akıllı TV’ler ve farklı tüketici elektroniği cihazları genellikle artık üç veya daha fazla HDMI bağlantısı taşıyor.

HDMI kablo gereksinimleri de tıpkı DisplayPort gibi zaman içinde değişti. En büyük avantajlardan biri, yüksek kaliteli HDMI kabloları 15 metreye varan uzunluklarda bulabiliyoruz. Yani en azından resmiyette DisplayPort’tan beş kat daha uzun. Evinizde, masanın üstünde bir PC kullanıyorsanız bu sizin için önemli olmayabilir lakin ev sineması kullanımı için fayda sağlayabilir.

HDMI başlangıçta iki kablo kategorisine sahipti: Daha düşük çözünürlükler ve daha kısa kablolar için 1. kategori. 2. kategoride ise 60 Hz’de 1080p ve 30 Hz’de 4K kapasiteye sahip, 15 metreye kadar uzunluklar sunan “Yüksek Hızlı (High Speed)” HDMI kablolar sunuluyordu.

Daha yakın tarihlere gelince, HDMI 2.0 ile birlikte 18 Gbps bit hızını karşılamak üzere “Premium Yüksek Hızlı (Premium High Speed)” kablolar tanıtıldı. HDMI 2.1, her şeyi biraz daha ileri taşıyarak 48 Gbps’ye kadar hızları destekleyen “Ultra Yüksek Hızlı (Ultra High Speed)” kabloların hayatımıza girmesini sağladı.

Bir hatırlatma olarak, HDMI ayrıca Ethernet sinyallerinin HDMI kablosu üzerinden yönlendirilmesini de sağlıyor. Ancak bu işlem PC alanında nadiren kullanılmakta.

HDCP

DisplayPort gibi HDMI da içeriğin kopyalanmasını önlemek için HDCP‘yi (High Bandwith Digital Content Protection-Yüksek Tanımlı İçerik Koruması) desteklemekte. Bu da ayrı bir lisans ücreti (HDMI’da daha düşük) demek. HDMI, HDCP 1.1’den başlayarak ve HDMI 2.0 ile HDCP 2.2’ye ulaşarak HDCP’yi başından beri desteklemekte. Bu arada, HDCP uzun kablolarda sorunlara neden olabiliyor. Ayrıca şu anda HDCP 2.2’yi video sinyallerinden çıkarmak için bilinen bazı hack yöntemleri mevcut.

HDMI 2.1

Belirttiğimiz gibi HDMI 2.1, 48 Gbps’ye kadar sinyal hızlarına izin veriyor ve ayrıca DSC’yi de destekliyor. Teorik olarak, tek bir bağlantı ve kablo üzerinden 480 Hz’de 4K veya 120 Hz’de 8K’ya kadar çözünürlükleri kullanmak mümkün. Henüz 4K 480 Hz ekranlar piyasada değil, ancak CES etkinliklerinde bazı 8K 120 Hz TV prototipleri sergilendi.

HDMI vs. DisplayPort: Oyunlarda Hangisi Tercih Edilmeli?

DisplayPort ve HDMI ile ilgili sayısız teknik ayrıntıya girdik. Ancak şimdi özet geçelim ve özellikle oyuncuların merak ettiği soruları yanıtlayalım. Cevabın bir kısmı halihazırda sahip olduğunuz veya satın almayı düşündüğünüz donanıma da bağlı.

Her iki bağlantı da iyi bir oyun deneyimi sunabilir, ancak oyuncular için DisplayPort 1.4 genellikle HDMI 2.0’dan daha iyidir. Teknik özellikleri masaya yatırdığımızda HDMI 2.1 aslında DisplayPort 1.4’ten daha üstün. Diğer yandan, DisplayPort 2.1 masaya geldiğinde HDMI 2.1’i geride bırakır.

Önemli nokta şu ki, sorunsuz bir deneyim için hem ekran kartının hem de monitörün istediğiniz standardı desteklemesi gerekir. NVIDIA ekran kartı sahipleri, G-Sync sertifikalı bir monitör kullanıyorsa DisplayPort 1.4 bağlantısını tercih etmeli. HDMI 2.1 de istekleri karşılayabilir, ancak bu standart daha çok üst sınıf ekranlarda mevcut.

Çoğu ekran kartı üç DisplayPort ve tek bir HDMI çıkışıyla geliyor. Ancak iki HDMI ve iki (veya üç) DisplayPort bağlantısı olan modeller de bulabilirsiniz. Ek olarak, tek seferde yalnızca dört aktif çıkışın desteklendiğini belirtelim.

AMD oyuncularının en azından RX 7000 serisi kartlarla birkaç seçeneği daha var. Kısıtlı da olsa DisplayPort 2.1 monitörler ve TV’ler mevcut. Örneğin ASUS ROG Swift PG32UXQR modeli DisplayPort 2.1’i destekliyor.

Açıkçası HDMI 2.1 bağlantısı da yeterli ve daha çok seçenek bulunabiliyor. RDNA 3 (RX 7000) ekran kartları, DisplayPort 2.1 ile maksimum 54 Gbps ve HDMI 2.1 üzerinden 48 Gbps bant genişliği sunuyor. Yani aradaki fark çok az.

Daha Eski Donanımlar

Yüksek yenileme hızlarına ulaşamayan, ayrıca G-Sync veya FreeSync teknolojisine sahip olmayan bir monitörünüz olabilir. Ekran kartının mevcutta hem HDMI hem de DisplayPort sürümlerini desteklediğini varsayarsak, birçok durumda bağlantı seçimi gerçekten önemli değil.

2560×1440 çözünürlükte, sabit 144 Hz yenileme hızında ve 24 bit renkte DisplayPort 1.2 ve HDMI 2.0 kablolar gayet iyi çalışır. Dikkat edilmesi gereken bir hususa değinecek olursak, bazen bir monitördeki HDMI bağlantıları varsayılan olarak sınırlı RGB aralığına sahip olabilir. AMD ve NVIDIA ekran ayarlarından sorunu çözebilirsiniz. Bunun nedeni, eski TV standartlarının sınırlı bir renk aralığı kullanmasıdır.

Tek bir bağlantı noktasından birden fazla ekranı daisy chain yöntemiyle bağlamak istiyorsanız DisplayPort daha iyi bir seçenektir. Bu yöntem çok yaygın şekilde kullanılmıyor, ancak kullanmak istiyorsanız DisplayPort ile mümkün.

Öte taraftan, ev sinema sistemleri için HDMI daha iyi bir seçim ve yardımcı kanal evrensel uzaktan kumanda uyumluluğunu artırabilir. Bilgisayarınızı bir TV’ye bağlıyorsanız, DisplayPort girişi olan çok fazla TV olmadığı için genellikle HDMI tercih edilir.

DSC olmadan her iki standartta da 60 Hz yenileme hızı ve 4K çözünürlük alabilirsiniz. Ancak bu noktada HDMI ve DisplayPort sürümlerine dikkat etmeniz gerekiyor. Ayrıca sadece kablo da yeterli değil. Ekran kartının üzerindeki video çıkış portu ve monitörün üzerindeki giriş portunun desteği de önemli.

Piyasada sayısız monitör ve ekran kartı modeli var. Genel olarak, DisplayPort 1.2 ve DisplayPort 1.4 kabloları istediğiniz her şeyi size sunacaktır.

DisplayPort ve HDMI’ın kendine has bazı avantajları olsa da iki standart birçok alanda birbiriyle örtüşüyor. Ancak PC kullanıcıları ve oyuncular genel olarak tercihini DisplayPort’tan yana kullanıyor. Çoğunlukla piyasadaki elektronik cihazların tümü HDMI bağlantısı içeriyor. TV’ler genel olarak HDMI bağlantılarına güveniyor.

Sonuca gelecek olursak, DisplayPort ve HDMI temelde benzer özelliklere sahip. Ancak PC oyuncusuysanız DisplayPort ile daha sorunsuz bir deneyim yaşayacağınızı söyleyebiliriz. Aklınıza takılan her türlü soruyu Technopat Sosyal üzerinden konu açarak sorabilirsiniz.