Sıradan Klavyelerle Makro Nasıl Yapılır?

Birçok bilgisayar kullanıcısı klavyesindeki sayısal tuş takımını (numpad) neredeyse hiç kullanmaz. Hatta bazı oyun klavyelerinde numerik tuş takımı bulunmuyor. Yani özetle bu bölüm birçok kişi fazladan yer işgal ediyor. Siz de bu kullanıcılardan birisiyseniz, numpad’i farklı amaçlar, kısayollar için kullanmak istemez miydiniz?

Bazı küçük yazılımlar sayesinde numerik tuşları kullanarak en çok kullandığınız uygulamaları başlatabilir, tek bir tuşla tekrarlayan görevler gerçekleştiren makrolar atayabilirsiniz. Klavyenizin sağ tarafını medya oynatma tuşlarına, hatta bir fareye bile dönüştürebilirsiniz. Şimdi Windows 10 ve Windows 11’de bunları yapmanın bazı yollarına bakacağız. SharpKeys ile tuşları yeniden tanımlayabilir, AutoHotkey ile makroları programlayabilir veya Windows’un Erişim Kolaylığı ayarlarıyla fare tuşlarını etkinleştirebiliyoruz.

SharpKeys: Klavye Tuşlarına Fark Görevler Nasıl Atanır?

Aslında numpad tuşları da dahil olmak üzere klavyenizdeki herhangi bir tuşun farklı bir göreve atayabiliyoruz. Windows Kayıt Defteri Düzenleyicisi üzerinde değişiklikler yapan SharpKeys sayesinde tuşları daha kullanışlı hale getirebilirsiniz. Ayrıca eşleştirme yaptıktan ve bilgisayarı yeniden başlattıktan sonra uygulamayı tekrar çalışmaya gerek yok.

SharpKeys, numpad tuşlarını dönüştürebileceğimiz olası işlevlerin büyük bir listesine sahip. Şimdi 4, 5 ve 6 tuşlarını medya tuşlarına ve + / – tuşlarını ses kontrolüne nasıl dönüştürebileceğinizi göstereceğiz. Ancak numpad tuşlarını kolayca fonksiyon tuşlarına, özel karakterlere veya web tarayıcı kontrollerine dönüştürebilirsiniz. Numlock açık ya da kapalı olsun, bu değişiklikler geçerli olacak.

• SharpKeys yazılımını bu bağlantıdan indirin, kurun ve başlatın.
• Add (Ekle) butonuna tıklayın.
• Sol kısımdaki “From keys” bölümünden Num: 4‘ü seçin.
• Sağ taraftaki “To keys” bölümünden Media: Prev Track‘ı seçin, ardından OK butonuna tıklayın.
  
• Şimdi aynı adımları tekrarlayarak aşağıdaki gelen ve giden tuşlarını atayın:
  • Num 5: -> Media Play/Pause
  • Num 6: ->Media Next Track
  • Num: + -> Media Volume Up
  • Num: – > Media: Volume Down
  • Num: * -> Media: Mute
• Write to Registry butonuna tıklayın.
• SharpKeys’i kapatın ve sistemi yeniden başlatın.

Eşleştirdiğiniz tuşlar artık farklı şekilde çalışacak ve yeniden atama yapmadığınız sürece SharpKeys’i tekrar çalıştırmanız gerekmeyecek. Listede medya görevlerinin dışında seçebileceğiniz işlev olduğunu görmüşsünüzdür. Buradan dilediğiniz şekilde atama yapabilirsiniz.

AutoHotkey: Klavye ile Makro Nasıl Yapılır?

AutoHotKey adlı ücretsiz komut dosyası aracını kullanarak çok daha fazlasını yapabilirsiniz. Uygulama başlatmaktan tekrarlayan metinlerin yazılmasına, karmaşık tuş dizilerinin kullanılmasına kadar birçok görevi gerçekleştirebilirsiniz. Komut dosyaları .ahk uzantılı tek bir metin dosyasında saklanmakta. Bu dosyayı Windows başlangıç klasörüne yerleştirirseniz, her zaman arka planda yüklenecek ve otomatik olarak çalışacak.

AutoHotKey’in aslında birçok mahareti var. Şimdi başlangıç olarak yapabileceklerimize ve tek bir tuşta uygulama çalıştırmak, metin yapıştırmak veya açılır menüde gezinmek gibi işlevleri nasıl gerçekleştireceğimize bakalım. AutoHotKey ile NumLock’un açık ya da kapalı olmasına bağlı olarak farklı eylemler programlayabileceğinizi hatırlatalım. Yani sayıları kullanmak istiyorsanız, NumLock kapalı haldeyken kullanmak için makrolar atayabilirsiniz.

• AutoHotKey’i buradan indirin ve kurun. Programın yalnızca komut dosyalarını çalıştırdığını unutmayın. Bunları düzenlemek için bir tür metin düzenleyiciye ihtiyacınız var.
• AutoHotkey için kullanışlı bir editör olan SciTE4AutoHotkey‘i buradan indirin, kurun ve çalıştırın.
• en çok sevdiğim editör / IDE olan SciTE4AutoHotkey’i indirin, kurun ve çalıştırın. Öte yandan, herhangi bir metin editörü ya da AHK Studio gibi başka bir IDE kullanabilirsiniz. Ancak SciTE4AutoHotkey’in kullanımı kolay ve tüm önemli komutlar için otomatik tamamlayıcılara sahip.
• Aşağıdaki metni dosyanın en üstüne ekleyin. Bunu eklemek şart değil fakat performansa ve biraz aşağıda bahsedeceğimiz başlık çubuğu eşleşmesi için yardımcı olacak.

  • #NoEnv 
    #SingleInstance Force
    SendMode Input  
    SetWorkingDir %A_ScriptDir%
    SetTitleMatchMode, 2

• Dosyayı Windows başlangıç klasörünüzün içine myhotkeys.ahk olarak kaydedin; Windows 10 veya 11’da bu klasör C:\Kullanıcılar\[Kullanıcı Adınız]\AppData\Roaming\Microsoft\Windows\Başlat Menüsü\Programlar\Başlangıç yolunda bulunuyor. Bu işlem, kısayol tuşları komut dosyanızın Windows’u her başlattığınızda çalışmasını sağlayacak.
• Örneğin, Home tuşunu not defterini açacak şekilde ayarlayabiliriz. Bu kodu herhangi bir tuşla çalışacak veya herhangi bir programı açacak şekilde kolayca değiştirebilirsiniz. Hatırlatma olarak, NumpadHome, NumLock kapalıyken Numpad7 tuşuna dönüşmekte.

  NumpadHome::
  Run notepad
  return

Tüm AutoHotKey kısayolları bu şekilde kodlanmakta. Tuşun isminden sonra iki kez iki nokta üst üste (::) koyuyoruz. Bir sonraki satırda veya satır grubunda, tuşun gerçekleştirdiği eylemler ve son olarak “return” komutu bulunuyor.

Birçok Windows kullanıcısının bildiği üzere, uygulamayı başlatmak için “Çalıştır” komutunu kullanabiliyoruz ve sonra uygulama adını gireriz. Bazı uygulamaların yalnızca ismini girerek (“notepad” veya “Chrome” gibi) çalıştırabiliyoruz. Ancak çoğu zaman .exe dosyasının tam yolunu kullanmak gerek. Örneğin: “C:\Program Files\AutoHotkey\AutoHotkey.exe”

Anahtar adının tam olarak AutoHotKey tarafından algılanacak şekilde olması gerekiyor. Aşağıda NumLock açık veya kapalıyken çalışan, sayısal tuş takımınızdaki tüm tuş adlarının bir tablosu bulunmakta. Numpad’inizi bazen sayısal tuş takımı olarak kullanmak isterseniz, tuşların NumLock kapalı sürümlerini programlayabileceğinizi unutmayın.

AutoHotKey’de Numpad Tuşları

Numpad Tuş Adı	Numpad Kapalı Haldeyken Tuş Adı
Numpad7	NumpadHome
Numpad8	NumpadUp
Numpad9	NumpadPgUp
Numpad4	NumpadLeft
Numpad5	NumpadClear
Numpad6	NumpadRight
Numpad1	NumpadEnd
Numpad2	NumpadDown
Numpad3	NumpadPgDn
Numpad0	NumpadIns
NumpadDot	NumpadDel
NumpadDiv	NumpadDiv
NumpadMult	NumpadMult
NumpadAdd	NumpadAdd
NumpadSub	NumpadSub
NumpadEnter	NumpadEnter

 

Şimdi devam edelim.

• NumpadUp tuşunuzu bazı şablon metinler girmek için ayarlayabilirsiniz. Örneğin:

  NumpadUp::
  Send Technopat.Net
  return

• Bir açılan menü öğesini etkinleştirmek için NumpadPgUp tuşunu programlayabilirsiniz. AutoHotKey’in en iyi özelliklerinden biri, biri dizi tuş vuruşu veya fare hareketi gerektirebilecek görevleri tek tuşla yapabilmesi diyebiliriz. Aşağıdaki örnekle birlikte Durum Çubuğu’nun (pencerenin altındaki çubuk) görünmesini ve kaybolmasını sağlayacağız:

  NumpadPgUp::
  Send !v
  Send {Down}
  Send {Enter}
  return

Burada Not Defteri’nde Görünüm menüsünü açmak için Alt + V (! Alt tuşunun kodu) tuşlarına basma işlevini gerçekleştiriyoruz. Ardından Durum Çubuğu seçeneğine ulaşmak için aşağı oka bir kez basıyoruz ve değiştirmek için Enter tuşuna bir kez basıyoruz. Ancak bu işlev çok hızlı gerçekleştiği için ekranda farkedemiyoruz.

Doğal olarak, bu klavye kısayolunu not defteri kapalıyken kullanırsanız sonuçlar farklı olacaktır. İsterseniz bir klavye kısayolunun yalnızca belirli bir program içinde çalışmasını sağlayabilirsiniz; kısayol tuşunun üzerine #IfWinActive komutunu ve Pencere başlığında yazan metnin bir bölümünü ekleyelim:

#IfWinActive Notepad (veya Not Defteri)
NumpadPgUp::
Send !v
Send {Down}
Send {Enter}
return

AutoHotKey’in web sayfasında #IfWinActive komutu da dahil olmak üzere birçok komutu içeren bilgiler yer alıyor. Ancak burada temel görevlere odaklanıyoruz.

Test etmek için script’i kaydedin ve çalıştırın. Komut dosyanızı çalıştırmak için SciTe4AutoHotkey’de F5’e basabilirsiniz. Ancak zaten çalıştırdıysanız ve bir değişiklik yaparsanız, AutoHotKey tepsi simgesine sağ tıklayıp Reload This Script seçeneğine tıklamanız gerek.

Tekrar hatırlatmak gerekirse, bu komutlar dosyayı Başlangıç klasörüne kaydettiğinizde geçerli olacaktır. Eğer .ahk uzantılı dosyayı Başlangıç’a kaydettiyseniz Windows’u her başlattığınızda aktif hale gelir. AutoHotKey, CTRL, Shift, Windows tuşu veya ALT ile birleştirildiklerinde numpad tuşlarınıza eylemler atamak da dahil olmak üzere yapabileceğiniz birçok şey sunuyor. İşlevleri öğrenmek için buradan AutoHotKey bilgi sayfasına ulaşabilirsiniz. Aşağıda örnek komut dosyamızın tam kodunu görebilirsiniz:

#NoEnv 
#SingleInstance Force
SendMode Input  
SetWorkingDir %A_ScriptDir%  
SetTitleMatchMode, 2

NumpadHome::
Run notepad
return

NumpadUp::
Send Technopat.Net
return

#IfWinActive Notepad (veya Not Defteri)
NumpadPgUp::
Send !v
Send {Down}
Send {Enter}
return

Numpad’inizi Fareye Dönüştürün

Windows, sayısal tuş takımını fareye dönüştürmemizi sağlayan yerleşik bir özelliğe sahip.

• Ayarlar > Fare > Erişim Kolaylığı > Fare bölümüne gidin.
• Sonrasında “Farenizi bir tuş takımı ile kontrol edin” seçeneğini aktif hale getirin.
• İşaretçi hızını ve ivmesini ayarlayın. Artık sayısal tuş takımındaki tuşlarla imleci hareket ettirebilirsiniz.