IBM tarafından geliştirilen ve Soğuk Savaş döneminde kullanılan Dünya’nın en büyük bilgisayarı: SAGE.
1957 yılında IBM, Yarı-Otomatik kullanılabilir özelliğine sahip Dünya’nın en büyük bilgisayar sistemini inşa etti. 20 farklı noktada devasa binalarda bulunan SAGE, modemlerin ilk atalarıyla birleşiyordu. SAGE, ABD’nin Soğuk Savaş dönemindeki en büyük defans sistemiydi. Radar ve füze savunması için kullanılabiliyordu.
Bugünkü süper-bilgisayarlarla karşılaştırıldığında SAGE’in benzer bir çalışma prensibi vardı: Devasa büyüklükteki verileri işlemek. Kuzey Amerika’nın çeşitli bölgelerine yerleştirilen SAGE, Sovyet saldırılarını önlemek için uğraş veriyordu.
SAGE, 20 adet Yönetim Merkezi’nden oluşuyordu. Yukarıda da belirttiğimiz gibi hepsi de birbirinden farklı yerlerde bulunuyordu. Üzerinde penceresi bulunmayan ve saldırılara karşı dayanıklı hale getirilmiş 1 hektarlık araziyi dolduran devasa bir sistemden söz ediyoruz. Yönetim Merkezi başına 2 işlemci düşüyordu. Her biri 696 m2 yer kaplıyordu. İçerisinde 60.000 vakum tüpü, 175.000 diod, 13.000 yeni çıkmış transistör ve 256KB manyetik çekirdeğe sahip RAM bulunuyordu. 250 Ton ağırlığındaki bilgisayar 3MW enerji harcıyordu. İşlemciler sırayla çalışıyor, çalışmayanlar boşta kalan verilerin takip süresini kısaltıyordu. SAGE’in saniye başına 75.000 işlem yapabilme kapasitesi vardı.
Her bir Yönetim Merkezi birbirleriyle bağlıydı. Aralarındaki Emir Merkezleri ve AT&T telefon hatları aracılığıyla bağlantı sağlanıyordu. Bell 101 Modemler aracılığıyla ortaya devasa bir bilgisayar çıkıyordu. Belirtmekte fayda var Bell 101, modemlerin atası ve ASCII kodlarını kullanan ilk cihaz olarak bilinmekte. 1969 yılında ordunun da yardımıyla kurulan ARPANET’in sağladığı olanaklardan yararlanmaya başlayan ilk merkezlerden de biriydi. ARPANET bugünkü internetin ilk adımlarını oluşturuyordu.
SAGE’in Yarı-Otomatik özelliği ise dönemine göre oldukça ileri bir teknoloji olarak kabul görüyordu. SAGE bu özelliği sayesinde F-101B Voodoo ve F-4 Phantom gibi uçakları uzaktan kontrol edebiliyordu. CIM-10 Bomarc nükleer başlıklı füzelerin kontrolü de SAGE’e emanet edilmişti. IBM’in geliştirdiği bu ilk süper bilgisayar HF, VHF ve UHF radyo sinyalleriyle uçaklarla da bağlantıya geçebiliyordu.
1954 yılında inşaa edilen SAGE sistemi 10 Milyar Dolar’a malolmuştu. Bugünün parasıyla hemen hemen 67 Milyar Dolar’a denk geliyor. Yani ABD’nin İkinci Dünya Savaşı’nda Manhattan Projesi’ne akıttığı paranın 3 katı. SAGE, 1963 ve 1984 yılları arasında aktif olarak çalıştı. Radyo sinyalleri, radar takibi, yer-hava koordinasyonu görevleriyle ABD ordusuna uzun bir süre yardımcı oldu.
IBM ve ABD’nin ortaklığı olmasaydı bugün internetin, hava trafik kontrolünün, bilgisayarların olmadığı bir dünyada yaşıyor olacaktık. Belki de üçüncü bir Dünya Harbi’nden çıkmış olacaktık.
SAGE hakkında hazırlanan ufak belgesel niteliğindeki videoyu buradan izleyebilirsiniz:
