Yeni Başlayanlar İçin Ethereum Madenciliği Rehberi

Ethereum madenciliğine başlamadan önce bilinmesi gereken noktaları ve terimleri bu makalemizde ele alıyor ve nasıl Ethereum kazanabileceğinizi anlatıyoruz.

Dijital para birimleri, güçlü ekran kartlarının çıkması ve Bitcoin’in kısa zamanda yüksek değere kavuşması  sonrasında daha da popüler olmaya başladı. Ethereum da (ETH) son zamanlarda oldukça popüler olan bir dijital para birimi. Firmaların stoklarının tükenmesine neden olan Ethereum gün geçtikçe daha fazla kişinin dikkatini çekiyor. Windows’ta dahi oldukça kolay bir şekilde yapılabilen Ethereum madenciliği, bu dijital para birimini daha da çekici kılıyor. Şu anda Ethereum’un güncel piyasa değeri 1 Ethereum için 200 doların üzerinde. Peki Ethereum madenciliği nasıl yapılır? Öncesinde anlamanız gereken bazı noktaların üzerinde duralım ve daha sonra uygulamaya geçelim.

Blockchain nedir?

Her para birimi gibi dijital para birimlerinin de bir kaydının tutulması gerekiyor. İşte burada da blok zinciri devreye giriyor. Blok zinciri, hesap hareketlerinin kaydını temsil eden bir veri yapısı. Ethereum ve Bitcoin gibi dijital para birimi sistemlerinde her hesap hareketi dijital olarak imzalanıyor ve kimse bu kayda müdahale edemiyor. Böylece hem hesap defterinin kendisi hem de içindeki hesap hareketleri güvence altına alınmış oluyor.

Peki siz bu blok zincirinin neresindesiniz?

1. Madenciler ağ üzerindeki hareketleri izler ve geçerli gördükleri her şeyi (ücret, kod ve kimin hangi parayı kontrol ettiğine dair muhasebe geçmişine bağlı olarak) bloklarda bir araya getirir.
2. Ağa dahil olup madencilik yazılımınızı çalıştırdığınızda bilgisayarınız, işlemcinizin veya ekran kartınızın gücünü kullanarak bu blokların bir dökümünü (hash) oluşturur.
3. Başarılı bir döküm, benzersiz bir “İş İspatı” (Proof of Work – PoW) oluşturur ve madencinin söz konusu blok üzerinde çalıştığını kanıtlar.
4. Eğer ağın geriye kalanı dökümü alınmış bu bloğu geçerli olarak kabul ederse, blok kalıcı olarak blockchain olarak adlandırılan zincire dahil edilir.

Ne kadar güçlü bir sisteminiz varsa blokları o kadar hızlı işleyebilirsiniz. Ethereum’da olan tüm işlemler de gizli bloklar içerisine gömülmektedir. Bu bloklar, bankaların yaptığı yığılı alım satım işlemlerine benzetilebilir. Blokların boyutu içerisindeki alım satım işleminin miktarına bağlı olarak değişebilir.

Ethereum Blockchain ile Bitcoin Blockchain arasındaki fark

Ethereum, Bitcoin’den farklı bir hashing (doğrulama, döküm alma) algoritması kullanıyor. Bu da onu Bitcoin madenciliği için özel olarak geliştirilen donanımlarla uyumsuz hale getiriyor. Ethereum’un algoritması Ethash ismiyle geçiyor. Memory-hard olarak sınıflandırılan bu algoritma, yüksek miktarda bellek kullanımını zorunlu kılıyor. Bu da Ethereum madenciliği yapabilecek ASIC’lerin üretilmesini engelliyor. Buradaki amaç, özel donanım satın alabilecek kişi veya kurumların fırsat eşitliğini bozmasının önüne geçmek. Algoritmanın bu bağlamda özellikle GPU madenciliği için daha uygun olduğunu söyleyebiliriz.

ASIC: Application Specific Integrated Chip, yani Uygulamaya Özel Geliştirilen Entegre Yonga diyebiliriz. ASIC’ler Bitcoin madenciliği için özel olarak üretilen yongalardır.

Hashrate, Zorluk ve Fiyat

Toplam ağ hashrate’i (yani ağın blok oluşturma gücü) 2016’nın ikinci çeyreğinden beri artmakta. DAO krizinden sonra bir çöküş yaşandı ama bu çöküş kısa süreli oldu, daha sonra işler yoluna girdi.

Peki DAO krizi neydi? Bundan da kısaca bahsedelim. DAO (Decentralized Autonomous Organization – Merkezi olmayan otonom organizasyon) Ethereum dijital para biriminin girişim sermayesi fonudur. Herhangi bir ülkeye ya da eyalete bağlı değildir. Hem ticari hem de ticari olmayan amaçlarla yapılan Ethereum madenciliğinin sermayesini oluşturan, merkezi olmayan, kendi kendine işleyen bir organizasyondur.

Haziran 2016’da DAO kodunda açık bulan bir takım kullanıcı yaklaşık 60 milyon dolarlık Ethereum çaldı. Ethereum da bundan sonra mecburi çatallaşma (hardfork) yoluna gitti ve Ethereum Classic (ETC) ve Ethereum (ETH) olarak ayrıldı. Ethereum Classic (ETC), eski sistemi ve 1.920.000. bloğa kadar da Ethereum ile aynı blok zincirlerini kullanıyor. Bu noktadan sonra oluşturulan bloklar ise sadece Ethereum (ETH) ağının bir parçası haline geliyor.

Burada ortaya çıkan bir soru da Ethereum madenciliği yapan kişi/donanım sayısı artmasına rağmen neden blokların daha hızlı bir şekilde işlenemediği. Cevap zorluk. Ethereum ağına daha iyi sistemleri olan madenciler eklendikçe blokların zorluk seviyesi de buna bağlı olarak artıyor. Ağ, blokların zorluk seviyesini sadece 15 saniyelik aralıklarla koruyabiliyor. Aşağıda zorluk seviyesini gösteren grafiğe göz atabilirsiniz.

Hashrate ve zorluğun artmasının sebebi de ekonomik bir neden: Fiyat.

Ethereum madenciliğinin kârlılığını hesaplama

Bunun için öncelikle Cryptowizzard Mining Calculator sitesine gitmeniz gerekiyor. Karşınıza gelen ekranda Ethereum’un anlık değerlerini göreceksiniz. Hardware kısmından kullanmak istediğiniz kartı seçin. Kartın Hashrate değeri otomatik olarak belirecektir. Eğer kullanmak istediğiniz kart listede yoksa ilgili değeri kendiniz öğrenip girmelisiniz. Cost kısmına da ekran kartının fiyatını dolar cinsinden yazın. Solo/Pool Mining kısmında ikinci boşluk olan Price/kwh kısmına da kilowatt başına elektrik masrafını yazın. Şu anda Türkiye’de kWh başına elektrik ücreti 0,44 TL bu da 0,12$ yapıyor (27.06.2017). Tüm bunları yaptıktan sonra altta çıkan tabloda tahmini kazancı ve elektrik masrafını görebileceksiniz.

RX 580 ve Türkiye’deki elektrik masrafını hesaba kattığımızda karşımıza çıkan tabloya göre yıllık olarak 1212, aylık 101 dolar kazanabiliyoruz. RX 580, ülkemizde 400$’dan satılıyor. Yani bir yıl içerisinde kart kendi parasını çıkarıyor, üstüne de cebimize 800$’dan fazla para kalıyor. Toplam tutardan bir de maden havuzu ücretini çıkarmak gerekiyor. Bu da çoğu maden için %1 Ethereum. Bazı madencilik yazılımlarının geliştiricilerinin de %1-2 pay alabildiklerini ekleyelim.

Burada dikkate alınması gereken bir başka nokta da hem doların hem de Ethereum fiyatının değişkenlik göstermesi. Örneğin 14 Haziran 2017’de 300 doların üzerinde olan Ethereum, bugün 250 doların altına inmiş durumda. Benzer şekilde doların da düşüp çıktığı su götürmez bir gerçek. Öte yandan Ethereum gibi dijital para birimleriyle madencilik yaparken kur değişikliklerini beklemek zorunda kalmadan hesabınıza sürekli yeni bakiye ekleyebiliyorsunuz. Ek olarak Ethereum’un çıktığı günden bu yana ara sıra düşüşler olsa da genel olarak sürekli yükseliş gösterdiğini söyleyebiliriz.

Kârlılık uyarısı

Daha önce de bahsettiğimiz zorluk seviyesi artmaya devam edecektir. Özellikle de yeni ve verimli GPU’ların piyasaya sürülmesi, zorluk seviyesini doğrudan etkileyebilir. Bir başka nokta da piyasanın DAO krizine karşı alınan önleme tepkisi. Eğer alınan önlem beğenilemezse Ethereum’un çökmesi dahi olasılıklar içerisinde. Bu bağlamda dijital madenciliğin diğer bütün yatırım araçları gibi riskli olduğunu belirtelim. Ayrıca bu işlemin grafik kartlarının ömrünü daha çabuk tükettiğini de ekleyelim.

Grafik kartı seçimi

Ethereum madenciliği denildiğinde AMD kartlar öne çıkıyor. Mimarileri gereği madenciliğe daha yatkın olan bu kartların stokları da tükenmiş durumda.

Seçeceğiniz grafik kartı en az 4 GB belleğe sahip olmalı. AMD RX serisi bu konuda önerilen kartlardan. Radeon RX 580 de madencilerin sıkça tercih ettiği bir model. Ancak ikinci el alacaksanız, madencilik yapan birisinden değil de oyun amaçlı kullanan birisinden almak GPU ömrü açısından daha avantajlı olacaktır.

Ethereum madenciliğine başlayın!

Öncelikle madenciliğe başlamak için ihtiyacınız olan şeylere bakalım:

1. Jaxx yazılımı (Ethereum’larınızı koyacağınız dijital cüzdanınız)
2. En güncel grafik kartı sürücüleri
3. Nanopool havuzu için konfigürasyon dosyası ve mining için Claymore DualMiner

Jaxx ile dijital cüzdan oluşturun

Jaxx’ın sitesine girdikten sonra Windows için olan Jaxx sürümünü indirebilirsiniz. Kurulum gerektirmeyen yazılımı ZIP dosyasından çıkartıp Jaxx.exe programını doğrudan çalıştırabilirsiniz. Çalıştırdığınızda yapmanız gereken ilk şey ise cüzdan oluşturmak olacak.Program açıldıktan sonra Create New Wallet seçeneğiyle yeni bir cüzdan oluşturun.

• Jaxx ile Bitcoin’den Ethereum’a, Litecoin’den Zcash’e kadar birçok dijital para birimi için cüzdan oluşturabilirsiniz. Bu rehberde ETH’yi seçip ilerleyin ve cüzdanınızı oluşturun.
  • İsterseniz Tools > Backup kısmından cüzdan bilgilerinizin yedeğini alabilirsiniz.
• Jaxx size 12 güvenlik kelimesi tanımlayacak. Bunları bir yere kaydedin. İnternete bağlanmayan bir cihazda ya da normal bir kağıtta saklarsanız daha güvenli olur.
  • Eğer kurulum aşamasında yedekleme kısmını Skip diyerek geçerseniz, 12 güvenlik kelimesi verilmeyecektir. O yüzden I understand kutucuklarını işaretleyip Continue seçeneğine tıkladığınızdan emin olun.
  • Jaxx’ın mobil platformlarda da uygulaması olduğundan, istediğiniz her yerden cüzdanınızı kontrol edebilirsiniz.

Bu kadar basit. ETH kısmından cüzdan adresinizi görebilirsiniz. Your current Ethereum address şeklindeki bir ibarenin altında cüzdan adresiniz, karmaşık karakterlerle bellidir. Sağındaki simgeden adresi kopyalayabilirsiniz.  Şimdi bir sonraki aşamaya geçelim.

Nanopool havuzuna girin ve madenciliğe başlayın

Tek başınıza madencilik yapmak size çok fazla ETH kazandırmaz ve bir kazanç elde etmek çok daha uzun zaman alır. Bu bağlamda GPU’larla dolu bir odanız yoksa, madencilik havuzları daha mantıklı olacaktır. Ancak şunu da not etmekte fayda var, kazancınızın %1’i havuza, %1’i de madencilik programını yazan geliştiriciye gidiyor. Dilerseniz yüzdelik dilim almayan yazılımlar da kullanabilirsiniz fakat bu yazılımlar daha verimsiz olabilir. Şimdi Nanopool’dan gerekli ayarları yapın ve mining programınızı indirin.

https://eth.nanopool.org/help adresine girin. Download Claymore DualMiner düğmesinden madencilik programınızı indirin. O inerken de Generate your config düğmesinden sistem ve cüzdan bilgilerinizi girin.

• Önce işletim sisteminizi, sonra GPU markanızı seçin.
• Sisteminize bir ad verip bir e-posta tanımlayın.
• 0x ile başlayan kısma cüzdan adresinizi girin.
• Second algorithm kısmını, ikinci bir algoritma kullanmayacağınız için None olarak ayarlayın.

Generate your config kısmından yaptığınız ayarlar sonucu inen dosyayı, ilk indirdiğiniz Claymore DualMiner klasörünün içine atın. Bu dosyalar ZIP formatında olduğu için dosyaları önce arşivden çıkarıp ortak bir klasöre atmanız gerekiyor.

Klasörün içerisindeki start.bat dosyasına sağ tıklayıp Düzenle dediğinizde şu şekilde görünmeli:

NVIDIA: EthDcrMiner64.exe -epool eth-eu2.nanopool.org:9999 -ewal 0x877cd8c02d3977836eb0f398b0d2b9bf8595240a.sistemadı/eposta -epsw x -mode 1 -ftime 10

AMD: setx GPU_FORCE_64BIT_PTR 0
setx GPU_MAX_HEAP_SIZE 100
setx GPU_USE_SYNC_OBJECTS 1
setx GPU_MAX_ALLOC_PERCENT 100
setx GPU_SINGLE_ALLOC_PERCENT 100
EthDcrMiner64.exe -epool eth-eu1.nanopool.org:9999 -ewal 0x877cd8c02d3977836eb0f398b0d2b9bf8595240a.sistemadı/eposta -mode 1

• 0x877cd8c02d3977836eb0f398b0d2b9bf8595240a yerine siz kendi cüzdan adresinizi yazmalısınız!

İşte bu kadar! Start.bat dosyasına çift tıkladığınız zaman mining işlemi başlayacaktır.

Sistemi açınca madenciliği otomatik başlatma

• Bilgisayar açıldığında madencilik işlemine otomatik olarak başlaması için start.bat dosyasını kopyalayın.
• Windows logosu + R tuş birleşimiyle Çalıştır ekranını açın.
• Buraya shell:startup yazın ve Enter’a basın.
• Açılan yeni pencerenin içine sağ tıklayıp açılan menüden Kısayol yapıştır seçeneğini seçin.
  • Bu pencerenin içindeki programlar bilgisayar açıldığında otomatik olarak başlar.

Buna ek olarak elektrik kesintileri sonrası bilgisayarınızın kapalı kalmaması, tekrar otomatik açılması için BIOS’ta da ufak bir ayar değişikliğine gidebilirsiniz. BIOS’ta yer alan Restore on AC/Power Loss ayarını On olarak değiştirin ve F10 ile ayarları kaydedin. Artık elektrik kesintisi sonrasında da bilgisayarınız otomatik olarak açılacaktır.

Sık Sorulan Sorular

S: Jaxx bana 12 güvenlik kelimesini vermedi, ne yapabilirim?
C: Jaxx’a girin. Menu>Tools>View Backup Phrase seçeneğinden görebilirsiniz.

S: X kartım/ X sistemim var. Bunlarla madencilik yapılır mı?
C: Her kartla madencilik yapılır. Ne kadar iyi kart, o kadar güçlü madencilik, o kadar hızlı kazanç.

S: X kartla ayda ne kadar kazanırım?
C: Kartın MH/s değerini öğrenin. Örneğin R9 295 X2 ile 46.0 MH/s gücünde ETH madenciliği yapılabiliyor. Mining Calculator Bitcoin, Ethereum, Litecoin, Dash and Monero adresinden MH/s gücünü ve kartın TDP değerini girerseniz size bir tablo çıkaracaktır. Oradan aylık kazancınızı ve giderinizi görebilirsiniz. Türkiye’de kWh başına elektrik ücreti 0,12$ – 0,44 TL.

S: X kart ne kadar performans verir?
C: AMD kartlar Ethereum madenciliğinde tercih edilecek GPU olmalıdır. Yapılan son testlerde yukarıdaki sonuçlar alınmıştır. Kart seçimini buna göre yapabilirsiniz.

S: Sisteme bir zararı var mı?
C: Yok denemez. Grafik kartınız sürekli olarak tam yükte çalışacak. Haliyle ömrü kısalacak.

S: İstatistiklerime nasıl bakarım?
C: Nanopool | Ethereum | Account linkindeki 0x877cd8c02d3977836eb0f398b0d2b9bf8595240a kısmını kendi cüzdan adresinizle değiştirin. İstatistikler orada görünecektir.

S: Madenciliğe başladım ama cüzdanda para görünmüyor?
C: Nanopool bir madencilik havuzudur. 0,2 ETH kazı (madencilik, mining) yaptığınızda ödemeniz otomatik olarak cüzdanınıza yapılacaktır. Yani Balance değeri 0.2 ETH olduğunda bu miktar sizin cüzdanınıza otomatik olarak yatacak ve Nanopool sayfasında Balance kısmı sıfırlanacaktır. 0.2 değerine günde birkaç kez ulaşabildiğiniz takdirde yine günde birkaç kez ödeme yapılacaktır. Ödemeyi almak için elle herhangi bir işlem yapmanıza gerek yoktur. Tek bir ekran kartı ile bu süre iki haftayı bulabilir.

S: Jaxx’daki cüzdan adresim sürekli değişiyor!
C: Panik yok. Jaxx, kendi sitesinde bu duruma değinmiş. Cüzdan adresleri, ödeme/aktarım yapıldığında güvenlik amaçlı değişebiliyor. Eski adreslerinizle birlikte var olan adresinize ödeme alabiliyorsunuz. Bakiye bölünmüyor. Eski cüzdan numaralarınızı görmek için Menu > Tools > Display Private Keys kısmına gidebilirsiniz.

S: Farklı bilgisayarlardan aynı hesap için madencilik yapılabilir mi?
C: Evet.

Ek sorularınız için Technopat Sosyal’deki Dijital Madencilik bölümünde konu açabilirsiniz.

İlginizi çekebilir: Yeni Başlayanlar için Zcash Madenciliği Rehberi