Donanım meraklıları bu yıl içinde hem AMD hem de NVIDIA’dan yeni ekran kartları bekliyor. Yeşil takımın “Ada Lovelace” mimarisi ve “RTX 40 Serisi” kartları zaten gündemden düşmüyor. AMD tarafında ise “RDNA 3” mimarisi ve Radeon RX 7000 serisi ekran kartları hakkında elimizde bulunan tüm ayrıntılara göz gezdirelim.
Şirkete göre RDNA 3 ile watt başına performansta %50’den fazla artış sağlanacak. Watt başına performans birçok olasılığı olan değişken, bu nedenle dikkatli yaklaşmakta fayda var. Kırmızı takım, RDNA 2 mimarisiyle aynı senaryoda %50’lik bir iyileşme olduğunu iddia etmişti. Rakibi NVIDIA, Ampere mimarisiyle önceki Turing mimarisine göre watt başına %50 daha fazla performans sağladığını söylemişti. Her iki iddia da bazı durumlarda doğruydu, ancak birçok test daha zayıf kazanımlar gösterdi.
Örneğin RX 6900 XT, RX 5700 XT’den %112’ye kadar daha hızlı ve %44 daha fazla güç kullanıyor. Bu watt başına performansta (perf/watt) %48’lik bir artışı temsil ediyor, ancak diğer karşılaştırmalar farklı sonuçlar veriyor. RX 6700 XT, temelde aynı miktarda güç kullanırken RX 5700 XT’den yaklaşık %32 daha iyi performans veriyor. Aşağı doğru giderek RX 6500 XT’ye gelelim. Ekran kartı RX 5500 XT 8 GB’den %22 daha yavaş ve %29 daha az güç tüketiyor. Bu da sadece %10’luk net bir performans/watt artışı demek.
Hikaye NVIDIA için de benzer. GeForce RTX 3080, RTX 2080 Ti’den (4K’da) yaklaşık %35 daha hızlı olsa bile %28 daha fazla güç kullanıyor. Bu da performans/watt açısından yalnızca %5’lik bir iyileşmeye denk. RTX 3070, RTX 2080 Super’den yaklaşık %23 daha güçlü ve %11 daha az güç kullanıyor. Yani watt başına performansta yaklaşık %40’lık bir gelişme söz konusu. Orta seviyeye hitap eden RTX 3060 ise %7 daha fazla güç kullanırken RTX 2060’tan %33 kadar daha performanslı ve bu da w/p açısından %24’lük artışa tekabül ediyor.
Uzun lafın kısası, AMD’nin %50’lik yüksek performans iddiası muhtemelen en iyi senaryoya işaret ediyor. Bununla birlikte, AMD RDNA 3 mimarisi için farklı ayrıntılar sağladı. GPU’ların 5nm işlem teknolojisini kullanacağı (TSMC N5 veya N5P) kesin olarak doğrulandı.
AMD’nin ekran kartları bildiğiniz gibi ana yapı taşı olan Bilgi İşlem Birimlerinden (CU) oluşuyor. Bu konuda epeyce söylenti yayıldı lakin halen kesinleşen bir şey yok. En olası senaryo, NVIDIA’nın Turing ve Ampere ile yaptığına benzer şekilde ek hesaplama hesaplama hatları (pipeline) eklenmesi.
Turing’in ayrı FP32 ve INT32 hatları var ve Ampere ile INT32 hattına FP32 desteği eklendi. Başka bir deyişle, SM (Stream Multiprocessor) başına FP32 hesaplaması potansiyel olarak ikiye katlandı. SM’ler aslında AMD tarafında CU ile eşdeğer ve elbette yapıları tamamen farklı. Eğer durum böyle olursa, RDNA 3 ile teorik hesaplama performansında RDNA 2’ye göre büyük bir patlama yaşanabilir.
Infinity Cache
AMD, fırsat bulduğu her anda Infinity Cache teknolojisiyle övünmeyi ihmal etmiyor. Kırmızı ekip, yeni RX 7000 ekran kartlarında yeni nesil Infinity Cache önbellek teknolojisine geçecek. Bu noktada önbellek miktarları artabilir veya farklı şekillerde optimizasyonlar yapılabilir. Şirketin ayrıca RDNA 3 GPU’larla geniş bellek arayüzleri kullanması bekleniyor. Yani bellek bant genişliği açısından büyük geliştirmeler görebiliriz.
Daha önceki sızıntılara göre AMD’nin yeni amiral gemisi GPU’su Navi 31, 256-bit yerine 384-bit genişliğinde bellek arabirimine sahip olacak. Kardeşi Navi 32 ise 192 bit değil, 256-bit bellek alt sistemiyle piyasaya sürülecek. Daha alt seviye kartlarda kullanılacak olan Navi 33, 128-bitlik (288 GB/sn) veri yolunu koruyacak.
Bu kartların her birinin en az 18 Gbps GDDR6 belleğe sahip olduğunu varsayarsak, Navi 31 en az 864 GB/sn teorik bant genişliğine sahip olacak. Üstelik Infinity Cache’i hariç tutarsak. Ayrıca yeni kartların 20 Gbps hızında belleklerle gelme ihtimali daha yüksek. 20 Gbps GDDR6 bellek yongalarıyla çalışacak olan bir Navi 31 GPU (belki RX 7900 XT), mevcut RX 6900 XT’ye göre yüzde 87,5’lik devasa bir artışla bant genişliğini 960 GB/sn’ye çıkarabilir. Ayrıca üst düzey kartların 24 GB bellek kapasitesi sunma ihtimali çok yüksek.
PCIe 5.0 Bağlantısı
Kısa zaman önce gün yüzüne çıkan GFX11 yamalarına bakılırsa, AMD Navi 31 GPU’ya sahip ekran kartları PCIe 5.0 bağlantı teknolojisini kullanacak. Bu arada Navi 31 GPU’yu RX 7900 XT gibi üst düzey modellerde görmeyi bekliyoruz. AMD Navi 31, Linux çekirdek yamalarında AMD tarafından GFX11 olarak adlandırılan yeni RDNA 3 GPU ailesinin üst düzey bir silikonu.
DisplayPort 2.0
Ayrıca AV1 kodlama/kod çözme desteği de dahil olmak üzere “gelişmiş multimedya özellikleri” desteklenecek. Daha önce kartların DisplayPort 2.0 bağlantısıyla gelebileceğinden ve şirket şimdi DP 2.0 desteğini doğruladı.
Çoklu Yonga Tasarımı
RDNA 3 mimarisinin en ilginç tarafında gelelim. AMD, yayınladığı sunumla birlikte chiplet (tek bir işlemci içinde birden fazla yonga) tasarımına geçeceğini resmen onayladı. X670/X670E yonga setlerinde biraz benzer bir hareket gördük ve AMD, CPU yonga mimarisiyle çok ilginç şeyler yapabileceğini kanıtladı. Ancak bunun GPU’lar için ne anlama geldiği tam olarak açık değil.
Bellek arabirimi, ekran/medya yetenekleri ve çekirdeklerin yer aldığı çipler farklı kalıplarda sunularak bunların hepsi bir ana merkeze bağlanabilir. Bu senaryoda ham hesaplamaya odaklanacak GPU yongaları, bir Infinity Fabric aracılığıyla kök merkezle (root hub) iletişim haline geçebilir.
AMD, tek bir GPU paketi içinde çok çeşitli ölçeklenebilirlik sunan bir ila dört adede kadar GPU yongası kullanmayı tercih edebilir. Eğer bu tür bir mimari tüm ürün segmentlerinde benimsenecek olursa, maliyetler ve karmaşıklığın artacağını rahatlıkla söyleyebiliriz. AMD’nin orta seviye performans segmentini hedefleyen bir temel GPU yongasına sahip olması ve yüksek hızlı bir ara bağlantı yoluyla bu yongalardan iki ve belki de dördünü birbirine bağlaması muhtemel. Bir nevi SLI ve CrossFire gibi, ancak işleyiş çok daha farklı. İşletim sistemi, birden fazla yonga olsa bile yalnızca bir GPU görecek ve mimari, yongalar arasındaki veri paylaşımını kontrol edecek.
AMD’nin daha öncesinde yalnızca üst seviye (RX 7800/RX 7900 gibi) ekran kartlarında MCM tasarımına geçeceğine dair söylentiler duymuştuk. Daha alt seviyedeki modeller ise standart GPU tasarımıyla yoluna devam edebilir. Dediğimiz gibi, bu konu halen muallak.
AMD, veri merkezleri için duyurulan Aldebaran MI250X GPU’ları ile zaten böyle bir şey yaptı. Intel ise Xe-HPC tasarımlarıyla benzer bir yaklaşım benimseyecek gibi görünüyor. Sunucu tarafından bahsetmişken, AMD ayrıca CDNA 3 GPU’larının dört adede kadar GPU yongasına sahip olacağını söyledi. Ancak bunlar gerçek zamanlı grafiklere odaklanan tasarımlar yerine hesaplama odaklı mimariler, dolayısıyla üstesinden gelinmesi gereken farklı engeller var.
AMD, 2017’deki ilk EPYC CPU’lardan bu yana çoklu yonga tasarımına dair önemli bir deneyime sahip. 2019 yılında ise Zen 2 mimarisiyle chiplet tasarımları benimsendi. Yani iş GPU’lar olduğunda şirketin çok fazla zorlanmasını beklemiyoruz.
Radeon RX 7000 Serisi Çıkış Tarihi
RDNA 3 mimarisiyle güç bulan ekran kartlarının bu yıl piyasada olacağı zaten birkaç kez resmen doğrulanmıştı. Henüz belirlenen veya sızdırılan kesin bir tarih yok, ancak 2022 yılının son çeyreğinde bir duyuru bekliyoruz.
Yakın tarihte RDNA 3 GPU’ların yaklaştığına dair bir haber paylaşmıştık. Güç kaynağı üreticilerinden Seasonic, güç gereksinimlerini hesaplamaya yönelik olarak hazırladığı sayfasına AMD’nin yeni RX 7000 serisi kartlarını dahil etti. Burada RX 7900 XT, RX 7800 XT ve RX 7700 XT olmak üzere üç ayrı model yer alıyordu.
AMD Radeon RX 7000 “RDNA 3” Ekran Kartları Beklenen Özellikler
| Üretim Teknolojisi | TSMC 5nm + 6nm | TSMC 5nm + 6nm | TSMC 6nm |
|---|---|---|---|
| Mimari | AMD RDNA 3 | AMD RDNA 3 | AMD RDNA 3 |
| GPU Paketi | Multi-Chip-Module (MCM) | Multi-Chip-Module (MCM) | Monolitik |
| Tahmini GPU Boyutu | ~800 mm² | ? | ~440 mm² |
| Grafik Kalıbı | 2 | 2 | 1 |
| Shader Motoru | 6 | 4 | 2 |
| Shader Dizisi | 12 | 8 | 4 |
| RDNA Workgroups (WGP) | 48 | 32 | 16 |
| Yürütme Birimi | 96 | 64 | 32 |
| Stream Processor (Akış İşlemcisi) |
12288 | 8192 | 4096 |
| GPU Saati | ~3.0 GHz | ? | ? |
| Bellek & Veriyolu | GDDR6 256-bit | GDDR6 192-bit | GDDR6 128-bit |
| Infinity Cache | 256 – 512MB | 256 – 384MB | 128 – 256MB |
| Beklenen Model | Radeon RX 7900 XT/ Radeon RX 7800 XT |
Radeon RX 7700 XT | Radeon RX 7600 XT |
