F-35 ve F-22'nin Deniz Üzerinde BVR Hava Muharebesi: Sensör Füzyonu ve EH Yeteneklerinin Karşılaştırılması
Hava muharebesinin artan karmaşıklığı, özellikle BVR senaryolarında, gelişmiş savaş uçağı yeteneklerinin derinlemesine anlaşılmasını gerektirmektedir. Bu rapor, bir deniz ortamı üzerinde iki filo gelişmiş savaş uçağı arasında varsayımsal bir angajmanı analiz edecek ve sensör füzyonu, elektronik harp ve gizliliğin etkileşimine odaklanacaktır. Entegre avioniği ve sensör füzyonu ile tanınan F-35 Lightning II, hava üstünlüğünde bir ölçüt olan muhtemel bir rakip F-22 Raptor'a karşı karşıya gelecektir. Analiz, radar modları, füze özellikleri ve kanat adamı oluşumlarının taktiksel avantajları dahil olmak üzere uçak yeteneklerinin tüm spektrumunu dikkate alacaktır.
* F-35 Lightning II: Teknolojik Bir Bakış: F-35'in gelişmiş sensör paketi, elektronik harp yetenekleri ve gizlilik özelliklerinin ayrıntılı bir şekilde incelenmesi.
* Sensör Paketi ve Füzyon:
* F-35, AN/APG-81 AESA radarı, Dağıtılmış Açıklık Sistemi (DAS), Elektro-Optik Hedefleme Sistemi (EOTS) ve Kaska Monteli Ekran (HMD) dahil olmak üzere gelişmiş bir sensör paketine sahiptir.
* Sensör füzyonu, pilotun durumsal farkındalığını, hayatta kalabilirliğini ve etkinliğini artırmak için tüm dahili sensörlerden gelen verileri entegre eden temel bir özelliktir ve kapsamlı ve sezgisel bir savaş alanı resmi sunar.
* AN/APG-81 radarı, çok çeşitli görevleri destekleyen ve bir EH açıklığı olarak çalışan uzun menzilli aktif ve pasif havadan havaya ve havadan yere modları sunar. Menzilinin 93 millik bir hedefe karşı 150 km'nin üzerinde olduğu bildirilmektedir.
* DAS, füze tespiti ve takibi, uçak tespiti ve kokpit ekranları için görüntüleme dahil olmak üzere 360 derecelik küresel durumsal farkındalık sağlar.
* EOTS, yer hedeflerine karşı uzun menzilli tespit ve hassas hedefleme ve ayrıca havadan havaya tehditlerin uzun menzilli tespiti sağlar.
* HMD, sigortalı bilgileri doğrudan pilotun vizörüne yansıtarak yanıt verme hızını artırır ve iş yükünü azaltır.
* İçgörü: F-35'in sensör füzyonu, pilotu taktikçi rolüne geri döndürmeyi amaçlar; sensörleri otonom olarak yönetir ve çevrenin net, entegre bir görünümünü sunar. Bu, pilot üzerindeki bilişsel yükü azaltarak daha iyi karar alma olanağı sunar.
* İçgörü: F-35, sigortalı sensör verilerini MADL ve Link 16 gibi güvenli veri bağlantıları üzerinden diğer platformlarla paylaşabilir ve bir bilgi ve iletişim ağ geçidi ve bir güç çarpanı görevi görür. Bu, F-35'in ağ merkezli savaşta rolünü vurgular.
* Elektronik Harp Yetenekleri:
* F-35, saldırı ve savunma seçenekleri, radar uyarısı, hedefleme desteği ve kendini koruma sağlayan AN/ASQ-239 Barracuda elektronik harp paketi ile donatılmıştır.
* 360 derecelik durumsal farkındalık, geniş bant radar uyarısı, hedef desteği ve coğrafi konum sağlar.
* Sistem, radar operasyonlarını engellemeyen eşzamanlı karıştırma yetenekleriyle radyo frekansı ve kızılötesi karşı önlemleri içerir.
* Blok 4 yükseltmeleri, daha gelişmiş radar sistemlerine karşı koyma dahil olmak üzere EH yeteneklerini daha da artıracaktır.
* AN/APG-81 radarı ayrıca önemli elektronik saldırı yetenekleri sağlayan bir karıştırıcı olarak da işlev görebilir.
* İçgörü: F-35'in entegre EH paketi, sensör füzyonu ile birleştiğinde, sinyal yoğun ve çekişmeli ortamlarda çalışma için onu güçlü bir platform haline getirir ve düşman uçaklarını angaje olmadan önce tespit etme ve bozma konusunda bir avantaj sağlayabilir.
* Gizlilik Özellikleri:
* F-35, hizalanmış kenarlar, radar emici kaplamalar, gömülü sensörler ve dahili silah ve yakıt taşıma yoluyla çok düşük gözlemlenebilir (VLO) gizlilik teknolojisini içerir.
* Gizlilik, radar kesitini (RCS) azaltarak bir düşmanın uçağı bulma ve hedefleme yeteneğini önemli ölçüde zorlaştırır.
* İçgörü: Gizlilik, F-35'i görünmez yapmasa da, düşman radarları için tespit menzilini önemli ölçüde kısaltır ve ilk tespitten kaçınmada önemli bir avantaj sağlar.
* Rakip Güç Olarak F-22 Raptor: F-22'nin gelişmiş sensör paketi, elektronik harp yetenekleri ve gizlilik özelliklerinin ayrıntılı bir şekilde incelenmesi.
* Sensör Paketi ve Füzyon:
* F-22, gizlilik, süpersonik seyir, manevra kabiliyeti ve entegre avioniği (sensör füzyonu) bir araya getirir.
* Sensör paketi, pilotun havadan havaya tehditleri tespit edilmeden önce izlemesine, tanımlamasına ve angaje olmasına olanak tanır.
* AN/APG-77 AESA radarı, çok düşük radar kesiti ile havadan havaya ve havadan yere üstünlük sağlar. Uçakları 320 milden fazla mesafeden tespit edebilir.
* F-22'nin hayatta kalabilirliğini ve öldürücülüğünü artırmak için pasif tehdit tespiti ve takibi sağlayan gömülü TacIRST sensörleriyle Kızılötesi Savunma Sistemi (IRDS) alması planlanmaktadır.
* İçgörü: F-22'nin sensör füzyonu, pilotun iş yükünü azaltarak ve daha iyi karar alma olanağı sağlayarak savaş alanının basitleştirilmiş, entegre bir görüntüsünü sunmayı amaçlar. IRDS'nin entegrasyonu, pasif tespit yeteneklerini daha da geliştirecektir.
* Elektronik Harp Yetenekleri:
* F-22, yüzey ve hava tehditlerine karşı kendini koruma için AN/ALR-94 gelişmiş dijital elektronik harp sistemi ile donatılmıştır.
* Düşman radarlarını önemli mesafelerde tespit ederek potansiyel tehditlerin coğrafi konumunu belirleyebilir ve F-22'nin kendi radar emisyonlarını sınırlamasına olanak tanır.
* Sistem, radar uyarısı, füze fırlatma tespiti, hedefleme desteği ve karşı önlemler sağlar.
* İçgörü: F-22'nin EH paketi oldukça gelişmiştir, düşman ortamlarda hayatta kalmayı artırmak için gizlilik yeteneklerini tamamlayan tehdit tespiti ve kendini korumaya odaklanmaktadır.
* Gizlilik Özellikleri:
* F-22, şekil, radar emici malzemeler (RAM) ve iletken yüzeyler (yüzey kaplaması) kombinasyonu yoluyla gizlilik elde eder.
* Genellikle misket büyüklüğünde bir radar kesitiyle dünyanın önde gelen hava üstünlüğü savaşçısı olarak kabul edilir.
* İçgörü: F-22'nin her yönden gizliliğe vurgusu, gelişmiş EH paketiyle birleştiğinde, onu oldukça zor tespit edilebilir ve takip edilebilir hale getirir ve daha az gizli rakiplere karşı bir BVR angajmanında ilk avantajı sağlayabilir.
* Senaryo Tanımı: Deniz Üzerinde Bir BVR Angajmanı: Varsayımsal muharebe senaryosunun parametrelerini belirlemek, 300-400 km çapında deniz alanını ve her iki F-35 uçuşu için varsayılan radar modlarını ve füze yüklerini tanımlamak.
* İki uçaklı iki filo (kanat adamı oluşumu), 300-400 km çapında bir deniz alanı içinde angaje olacaktır.
* F-35 Uçuşu: F-35'lerin AIM-120D AMRAAM füzeleri (4 adet dahili), AIM-9X Sidewinder füzeleri (2 adet harici, bu senaryoda gizliliğin ilk BVR aşamasında kesinlikle kritik olduğu varsayılarak, AIM-9X için mümkünse yalnızca dahili taşıma veya BVR odağı için göz ardı edilir) ile donatıldığı ve AN/APG-81 radarlarını düşük olasılıklı bir kesişim (LPI) izleme-esnasında-tarama (TWS) modunda çalıştırdığı varsayılır. AN/ASQ-239 EH paketleri pasif algılama ve karıştırma destek modunda aktiftir.
* İçgörü: LPI modunda çalışmak, F-35'lerin uzun menzilde rakip uçakların radar uyarı alıcıları tarafından tespit edilme olasılığını azaltır ve sürpriz unsurunu korur. TWS modu, sert bir kilit ile hemen uyarmadan aynı anda birden fazla hedefi izlemeye olanak tanır.
* F-22 Uçuşu: F-22'lerin AIM-120D AMRAAM füzeleri (6 adet dahili), AIM-9X Sidewinder füzeleri (2 adet dahili) ile donatıldığı ve AN/APG-77 radarlarını maksimum uzun menzilli tespit için LPI olmayan hız arama esnasında menzilleme (VSR) modunda çalıştırdığı varsayılır. AN/ALR-94 EH paketleri pasif algılama modunda aktiftir.
* İçgörü: F-22'nin VSR modu, yaklaşan burun yönündeki hedeflere karşı maksimum tespit menzili performansına öncelik verir ve gizliliğin tam olarak etkili olmaması durumunda F-35'leri daha uzak bir mesafeden tespit etmesine olanak tanır. Ancak LPI olmayan mod, kendi tespit edilebilirliğini artırır.
* Füze Özellikleri (Kesitlere Dayalı Varsayımlar):
* AIM-120D AMRAAM: 160-180 km menzil, atalet ara güdümü ve veri bağlantı güncellemeleri ile aktif radar güdümü, Mach 4 hız, geliştirilmiş ECCM.
* AIM-9X Sidewinder: 20-35 km menzil, yüksek eksen dışı yetenekli kızılötesi güdümü, Mach 2.5 hız, gelişmiş karşı önlem direnci.
* Potansiyel AIM-260 JATM: En az 200 km menzil, Mach 5 hız, iki yönlü veri bağlantısı ve aktif radar güdümü ile atalet güdümü. Bu ilk senaryo için, hiçbir tarafın AIM-260 ile tam operasyonel yetenek elde etmediği varsayılmaktadır.
* Aşamalı Angajman Analizi:
* İlk Tespit:
* F-22'nin LPI olmayan VSR modu, F-35'leri daha uzun menzillerde, gizli olmayan bir hedefe karşı yaklaşık 320 mil mesafede tespit etme olasılığı daha yüksektir. Ancak F-35'in gizlilik özellikleri bu menzili önemli ölçüde azaltacaktır.
* LPI modunda çalışan F-35'lerin, F-22'nin AN/ALR-94'ü tarafından uzun menzillerde pasif olarak tespit edilmesi daha zor olacaktır. Ancak F-22'nin güçlü radarı yine de aralıklı tespitler elde edebilir.
* İçgörü: İlk tespit aşaması muhtemelen F-22'nin radar gücü ile F-35'in gizliliği arasındaki bir dengeye bağlı olacaktır. Deniz ortamı, kara senaryolarına kıyasla radar tespiti için daha az karmaşa sunabilir.
* Hedef Takibi ve Kilit:
* Potansiyel bir temas kurulduktan sonra, F-22'ler muhtemelen F-35 uçuşunu izlemek için TWS moduna geçecektir. Üstün radar menzilleri, daha erken istikrarlı bir iz oluşturmalarına olanak tanıyabilir.
* F-35'ler, F-22'nin radar emisyonlarını (arama modunda bile) tespit ettikten sonra, tehdidin kesin coğrafi konumunu sağlamak için AN/ASQ-239 EH paketlerine güvenecektir. Sensör füzyonları, bir takip çözümü oluşturmak için radar, DAS ve potansiyel olarak EOTS verilerini ilişkilendirecektir.
* İçgörü: F-35'in pasif EH tespiti dahil olmak üzere birden fazla sensörden gelen verileri birleştirme yeteneği, F-22 ilk radar tespitini önce elde etse bile daha kapsamlı ve doğru bir takip çözümü sağlayabilir.
* İlk Atış Fırsatları:
* F-22'nin önce istikrarlı bir iz elde ettiği varsayıldığında, uzun menzilli bir AIM-120D fırlatmayı deneyebilirler. Ancak F-35'in EH paketi muhtemelen füze fırlatmasını tespit edecek ve kaçamak manevraları ve potansiyel karıştırma için zaman sağlayacaktır.
* F-35'ler, sensör füzyonlarını ve EH yeteneklerini kullanarak, üçüncü taraf hedefleme verilerinden (diğer unsurlardan elde edilebilirse) yararlanarak veya tespit edilmeden veya F-22'nin radarını etkili bir şekilde karıştırarak AIM-120D'lerinin etkili menziline girerek bir "ilk atış" fırsatı elde edebilirler.
* İçgörü: İlk atışın etkinliği, menzile, füze özelliklerine ve hedeflenen uçağın karşı önlemler uygulama yeteneğine bağlı olacaktır. AIM-120D'nin veri bağlantısı yeteneği, yüksek manevra kabiliyetine sahip gizli hedefleri angaje etmede çok önemli olabilecek orta kurs güncellemelerine olanak tanır.
* Kanat Adamı Koordinasyonu ve Desteği:
* Her iki taraftaki iki uçaklı oluşum karşılıklı destek sağlar. Kanat adamları, takip bilgilerinin güvenilirliğini artırarak sensör verilerini doğrulayabilir.
* Ayrıca, düşmanın karşı önlemlerini potansiyel olarak aşarak füze fırlatmalarını koordine edebilirler.
* İçgörü: Güvenli veri bağlantılarıyla kolaylaştırılan kanat adamları arasındaki etkili iletişim ve koordinasyon, hem durumsal farkındalık hem de taktiksel uygulama için kritik olacaktır.
* Elektronik Harp ve Karşı Önlemlerin Etkileşimi:
* F-22'ler bir radar kilidi elde ederse, F-35'ler muhtemelen hedef takibini ve füze güdümünü bozarak F-22'nin radarını karıştırmak için AN/ASQ-239'larını kullanacaktır.
* F-22'lerin karıştırmaya karşı koymak için kendi ECCM yetenekleri olacaktır, ancak F-35'in gelişmiş ve entegre EH paketi oldukça etkili olabilir.
* Her iki taraf da gelen füzelere karşı karşı önlem olarak çapak ve fişek kullanacaktır.
* İçgörü: Elektronik harp savaşı bu angajmanın çok önemli bir yönü olacaktır. F-35'in entegre ve gelişmiş EH paketi, AESA radarının karıştırma yetenekleriyle birleştiğinde, F-22'nin hedeflemesini ve füze güdümünü bozma konusunda önemli bir avantaj sağlayabilir.
* Karşılaştırmalı Güçlü ve Zayıf Yönler: Tanımlanan senaryo bağlamında F-35 ve F-22'nin doğrudan karşılaştırılması, ilgili avantajlarını ve dezavantajlarını vurgulamak.
| Özellik | F-35 Lightning II | F-22 Raptor |
|---|---|---|
| Radar | AN/APG-81 AESA (LPI Modları) | AN/APG-77 AESA (LPI Olmayan Modlar) |
| EH Paketi | AN/ASQ-239 Barracuda (Entegre, Gelişmiş) | AN/ALR-94 (Gelişmiş, Kendini Koruma Odaklı) |
| Gizlilik | Çok Düşük Gözlemlenebilirlik (VLO) | Olağanüstü Gizlilik |
| Sensör Füzyonu | Üstün (Radar, DAS, EOTS, HMD Entegrasyonu) | Gelişmiş (Radar, Potansiyel IRST Entegrasyonu) |
| Kinematik Performans | F-22'ye Göre Potansiyel Olarak Daha Düşük | Üstün (Süpersonik Seyir, Manevra Kabiliyeti) |
| Avantajlar | EH, Sensör Füzyonu, Ağ Merkezlilik, LPI Modları | Gizlilik, Kinematik Performans, Uzun Menzilli Radar |
| Dezavantajlar | Potansiyel Olarak Daha Düşük Kinematik Performans | EH Entegrasyonu, Yerel IRST Eksikliği (Yakında Giderilecek) |
* Sonuç: Muhtemel Sonucun Belirlenmesi: Kapsamlı analize dayanarak, angajmanın olası galibi hakkında önceki tartışmayla desteklenen mantıksal bir sonuç sunmak.
Senaryo parametreleri ve karşılaştırmalı güçlü yönler dikkate alındığında, sensör füzyonuna, elektronik harbe ve LPI operasyonlarına vurgusuyla F-35 uçuşu muhtemelen ilk taktiksel avantajı elde edecektir. F-22'nin güçlü radarı ilk tespiti sağlayabilir, ancak F-35'in gizliliği ve EH yetenekleri sürekli takibi ve hedeflemeyi zorlaştıracaktır. F-35'in pasif EH tespiti dahil olmak üzere birden fazla sensörden gelen verileri birleştirme yeteneği, daha erken ve daha doğru bir hedefleme çözümü sağlayabilir. F-35'in AN/ASQ-239 ve AN/APG-81 radarının gelişmiş karıştırma yetenekleri, F-22'nin radar kilidini ve füze güdümünü muhtemelen bozacaktır. F-22 üstün kinematik performansa sahip olsa da, angajmanın BVR yapısı, F-35'in sensör ve EH avantajlarıyla birleştiğinde, bu özel senaryoda F-35'lerin ilk başarılı angajmanı ve öldürmeyi gerçekleştirme olasılığının daha yüksek olduğunu göstermektedir. Her iki taraftaki kanat adamı oluşumu, lider uçaklarını desteklemede çok önemli bir rol oynayacaktır, ancak F-35'in ağ merkezli yetenekleri, koordineli taktikler ve bilgi paylaşımı konusunda hafif bir avantaj sunabilir.