Başka Evrenler Aramak

Fizik ve Matematik bu evreni anlamak, tarif etmek için kullandığımız yegane şeyler. Konu başka evrenler olduğunda, yine bunlara başvuruluyor. Peki, bu prensipler sadece bizim evrenimize özgüyse ne olacak? Oyunun kurallarının tamamen farklı olabileceği bir yerlerin var olup olamayacağını, buranın kurallarıyla nasıl öğrenebiliriz? Bütün bu arayış boşuna olabilir mi? Aklıma bunlar geldikten sonra benzer bir şeyler var mı diye bakındım, daha sonra çokluevren adındaki vikipedi sayfasında şöyle bir ifadeye rastladım: Bir sınıflandırmaya göre, çokluevreni meydana getiren evrenler birbirine bağlıdır ve belirli fizik ve matematik kuralları ile tanımlanmış tek bir sistemin parçasıdır. Bu modelde evrenlerin ortak bir kökeni olduğu ve birbirleri ile ilişkide oldukları varsayılır. Belirli fizik ve matematik kuralları ile tanımlanmış tek bir sistem. Fizik ve Matematik en sonunda bu evrenden çıkardığımız şeyler, birden çok evrende aynı şekilde geçerlilerse bu onları farklı evrenler yapar mı? Böyle bir durumda evren tanımı nasıl olur, sonuçta bir evren içinde aynı kurallar yine aynı şekilde işlemez mi, bu durumda neyi bu evrenden ayrı sayacağız?

Kimse bunu tam olarak bilmiyor açıkçası. Bilmemiz şu an ve uzun bir sürede pek mümkün gözükmüyor. Belki de karadelikler bu evrenlere geçişin kapılarıdır ama belki de hiç böyle bir şey yoktur.

Bu teori benim bildiğim ilk William James tarafından ortaya atıldı. Sonra Einstein, Stephan Hawking ve başka bilim adamlarını da bu görüşü desteklemiştir.

Buradaki Fizik ve Doğa yasalarının diğer evrenlerde pek farklı olacağını sanmıyorum eğer böyle evrenler varsa. Farklı da olabilir elbet. Bizim evrenimizde o evrenin bir parçasıdır eğer bu şekilde çoklu evrenler varsa.

Evrenin büyüklüğü korkunç düzeyde. Işık hızıyla gitsek bile sadece Samanyolu galaksisinden çıkmamız bile 100 bin yıl alır. Evren bu kadar büyük işte.

Evren hakkında neredeyse hiçbir şey bilmiyoruz. Karanlık madde, karanlık enerji onları da daha çözemedik. Uzun süredir genişliyor bu genişleme bir yerden sonra duracak. Genişleme durduğunda evren tamamen yokta olabilir, yeni yeniden bir evrenin ortaya çıkmasına neden olabilir.

Paralel ve Çoklu evren teorileri nedense bana çok ütopik geliyor.

Coklu evrenler gercekten varsa bile, her evrenin belirli bir kurallar dahilinde var oldugu on kabulunu yapmak durumundayiz. Aksi durumda kuralsizligin oldugu iddiasi ortaya cikar ki bu da basli basina bir kuraldir. Fizik kurallari ve evrenin mikro ya da makro dinamiklerini etkileyen kurallar farklilik gosterse dahi, ortak bir kural havuzu oldugu kesin. Newton kurallarinin makro, Kuantum kurallarinin mikro duzlemde etkisinin olmasi ve olcek farklilastikca kurallarin degisime ugramasi aslinda farkli evrenlerin kendi iclerinde farkli kurallar da getirebilecegine ipucu sunuyor. Bu durumda varilabilecek tek nokta, hepsinin ortak bir kurali var, fakat biz henuz bunu bilmiyoruz. Yazdiklarim aksam aksam kafa aciyor gibi gorunse de okuyunca bana hak verebilirsiniz : )

Baska evrenler aramak kendi icinde mantiksizlik tasiyor, zira spesifikasyonunu bildigin, esgalini ya da nasil oldugunu bildigin seyi ararsin. Kedim kayboldu diyen birine soracagin ilk soru "en son nerede gordun" ( evren nerede ) ya da "kedin neye benziyordu" ( evrenin kurallari nedir ) olacaktir. Biz henuz bu noktada degiliz, var olup olmadigini dahi bilmiyoruz, o yuzden ben bu soruyu cok premature buluyorum.

SETI gibi programlarda aranan yasam formu, bizim bildigimiz yasam formlari dahilinde yapilan seyler. Yani karbon bazli organiklerden ve suyun bildigimiz 10+ formundan herhangi birini metabolize edebilen zeki varliklar var mi acaba sorusuna dair yapilan calisma. Burada aradigimiz seyin spesifikasyonlarini tanimlayabiliyoruz. Ama evren konusunda bu bilgi dahi yok.

Evren gibi olceklenemeyen, sinirlarini bilmedigimiz bir seyi incelerken insanlarin aklina ister istemez cok kucuk ya da cok buyuk boyutta cevreleyen bir seyler olmasi fikri geliyor. Yani zihnimiz, "tamam da bu neyin icinde" ( evrenin disinda ne var ) ya da "bunun icinde ne var " ( kara delikte ne var ) gibi seylere yoneliyor. En baba teorik fizik profesorunun de kafasini bu kurcaliyor, kendi capinda internette arastirma yapan merakli insanin da, cunku aslinda bu hususta her ikisinin de bilgi duzeyi neredeyse ayni, bilmiyoruz : )