Ülkede ki bulunma durumuna göre. Yani diyelim piyasada 500 tane elmas var ve tanesi 1 TL. Sonra herkes TL si ile elmas alıyor piyasada 10 tane kalıyor. Doğal olarak daha az kaldığı için değeri yükseliyor.
Ülke içinde de böyle özetlenebilir. Doğru düzgün üretim olmazsa ülke bırak dışarı mal satıp dolar almayı, kendine bile yetemez bunun sonucunda dışa bağımlı olur. Bu sefer TL basmaya başlar para olmadığı için, bu durumda da TL piyasada çok olduğu için tüm paralar karşısında değer kaybetmeye başlar.
Bu ve bunun gibi yan etkiler sonucu TL kullanan kişiler dolara yönelir bu sebeple ülkede piyasada dolaşan dolar sayısı azaldığından Dolar Türk Lirası karşısında değer kaybetmeye başlar. Bunun sonucunda ülkede dolarizasyon hakim olur.