merhaba arkadaşlar bugün sizlere çok karıştırılan veyahut monitör tercih etmenizdeki önemli unsurlardan bahsedeceğim.
Bahsedeceğim konular kısaca şu şekilde:
-Hz değeri.
-Ms değeri.
-Panel seçimi.
-Büyüklük
-Pivot özellikleri.
-FreeSync - G-Sync
-Curved - flat.
-Hz değeri
İlk önce Hz konusuyla başlayacağım. Hertz, bir görüntünün 1 saniyede ekrandaki yinelenme sayısıdır. Şöyle düşünelim. 2 tane şahıs ele alalım. Ahmet ve murat…
Ahmet'de 144Hz bir monitör var.
Murat'da 60Hz bir monitör var.
Ahmet CS:GO adlı oyunda 144 FPS alabiliyor. Murat da 144 FPS alabiliyor. Fakat Ahmet'in aldığı görüntü Murat'ın kinden çok ama çok daha akıcıdır. Nedeni ise Murat 60 FPS'nin üstüne çıktığı hiçbir oyunda farkı hissedemez. Çünkü monitörünün yenileme hızı 60hzdir. Fakat Ahmet 60 FPS'nin üstünde aldığı 1 FPS'yi bile fark edebilir.
Ahmet LoL adlı oyunda 80 FPS alabiliyor. Murat da 80 FPS alabiliyor. Diyeceksiniz ki şimdi.
144Hz, 144FPS alamadı. 60Hz ise 80 FPS aldı. Murat'ın görüntüsü daha mı akıcı?
Hayır! 144Hz monitörde 80 FPS alıyorsan monitör 80Hz gibi gözükür. 90 FPS alırsan 90Hz gibi. 61 FPS dahi alıyorsan 61Hz gibi gözükür.
Evet hzdeğerinden çıkarabileceğimiz sonuç şu şekilde. 60Hz bir monitörde FPS değeriniz 160 da olsa 560 da olsa 60Hz gibi bir akıcılık alırsınız. 144Hz'de ise 80 FPS alırsanız 80Hz gibi, 90 alırsanız 90Hz gibi vs.
(Fakat şimdiden uyarayım 144Hz'ye alışırsanız bir daha 60Hz bir panele bakamazsınız. Her şey 30 FPS gibi gelir, katlanılmaz bir sonuç kalır elinizde benden söylemesi
)
(Ve unutmayalım, sisteminiz e-spor oyunlarında dahi 60Hz'nin üstünü zorlayacak güçte değil ise 144Hz almanın pek bir mantığı olmayacaktır. 144Hz, 60 kare hızından sonra 61, 70, 80 gibi FPS değerlerini size daha akıcı gösterecektir elbet fakat sadece 70-80 alıyorsanız 144Hz yerine 75Hz düşünebilirsiniz.)
-ms değeri
Gelelim ms değerine. Ms de milisaniye demektir. Yani çok kısa bir zaman dili midir ve bu rakam ne kadar küçükse piksellerdeki renk ve resim değişimi o kadar hızlı olur. Mesela:
1 ms ve 5 ms farkını anlayabilir miyim?
Eğer monitörünüz 240Hz ve 240 değerinde bir FPS alabiliyorsanız, 1 ila 5ms farkını anlayabilirsiniz. 75Hz veya 144Hz de 1-5ms farkını ben anlayabiliyorum diyen insan sadece dalga geçiyordur, kaale dahi almayınız. Çünkü bilimsel olarak mümkün olmayan bir durum.
Peki madem 144Hz ve 75Hz arasındaki 1-5ms fark etmiyor neden üreticiler piyasaya sunuyor?
1-5 ms farkı 144-100-75Hz panellerde dikkatli ve ‘slow Motion' tekniğini kullanarak ince işçilikler ile görülebilen bir teknik detaydır. Yanınızdan çok hızlı bir şekilde araba geçiyor oyun sahnesinde diyelim. 5 ms monitör arabayı blurlar, 1ms ise keskinliği bozmadan panele görüntüyü iletir. Fakat bunu normal bir oynayış esnasında görmek mümkün değildir. Biraz da satış tekniği tabii.
-panel seçimi
Panel seçimine de değinelim. Bildiğiniz üzere IPS - VA - TN panel olarak 3'e ayrılan bir panel seçeneklerimiz var. Hepsini kısaca özet geçeyim ben size:
IPS panel: IPS panel renk kalitesinin, doygunluğun en iyi olduğu paneldir. Panel sizi izlediğiniz görüntünün daha da içine girmenizi sağlar, bir nevi gerçekçilik katar kısaca kaliteli bir görüntü sunar. Görüş açısı geniştir. Yukarıdan, aşağıdan, sağdan veya soldan baktığınızda görüntüde bozulma göremezsiniz. Eksisi ise tüm IPS panellerin maximum ms süresi 4Ms'dir. 1 ms yazan IPS paneller yazılım ile tam 1ms olmasa da 1ms deneyimi yaşatacak seviyede olduğu için kağıt üstünde 1ms diye geçer. Fakat yazılımın monitöre eksi yönleri de vardır. Parlaklık vs.
VA panel: VA panel ise kalite ve tepkime süresinin ortada birleştiği bir paneldir. Ne tam IPS panel gibi bir renk kalitesi sunabilir, ne de tam TN panel gibi hızlı bir tepkime süresine sahip olabilir. Tam ortasıdır.
TN panel: VA ve IPS panellere göre renkler daha soluk ve doygunluk oranı düşük bir paneldir. Görüntü kalitesinden ödün vererek tepkime performansına önem verir. Tepkime süresi en kısa olan paneldir, fakat renk kalitesinin de en düşük olduğu paneldir.
( Profesyonel oyuncular için renk kalitesinin pek de önemi olmadığı için TN panele yönelirler. Fakat ben şahsen 5-1-3ms monitörleri kullanıp deneyimlemiş biri olarak arada hiçbir fark hissetmediğimi size net bir şekilde söyleyebilirim. Fakat 144Hz bir monitörle test ettiğimi de göz önünde bulundurmak isterim. 240Hz de durum farklı olur.)
(TN panel alıp kontrast, gama ve digital vibrance gibi ayarlar ile IPS renk kalitesine ulaşabilirim diye TN panel kesinlikle almayın. Ne ayarı yaparsanız yapın, IPS panelin renk kalitesinin yanına dahi yaklaşamazsınız bilginize. Aksine renk kalitesini daha çok bile bozabilirsiniz.)
-büyüklük
Büyüklük, büyüklük kişinin biraz da kendi zevklerine ve tercihlerine kalmış bir seçimdir.
Ben şahsen 24" bir monitörün günümüz şartları altında gayet yeterli olduğunu düşünüyorum. Fakat halihazırda kullandığınız monitör 27inç veyahut daha büyük bir monitör ise 24,21.5 inç size çok ama çok küçük gelebilir fark ne olursa olsun, büyük bir monitörden küçük bir monitöre geçtiğinizde adaptasyon biraz zaman alıyor.
-pivot özellikleri
Pivot, yukarı, aşağı, sağa ve sola dönme potansiyeli. Arkadaşlar piyasada satılan çoğu monitörde bu özellikler maalesef ki bulunmamakta. Monitöre ait olan platformda öne ve arkaya EGM'e muhabbeti olsa dahi; yukarı, aşağı ve pivot özellikleri tüm modellerde bulunmamakta. Sizin için çok önemli ise monitörün alabileceği açılar, bunu da göz önünde bulundurmalısınız.
-FreeSync - G-Sync
FreeSync ve G-Sync özelliklerine gelecek olursak…
V-Sync ile farkı nedir?
V-Sync ile farkı şudur. Mesela 144Hz bir monitörde V-Sync açarsanız FPS'yi 144'e sabitler. Ve ffps değeriniz 144'ten 140'a dahi düşse oyundaki kasma, yavaşlama, yırtılma gibi görüntüler ile karşı karşıya kalırsınız. Fakat G-Sync, FreeSync açık olduğunda FPS 80'e düşerse sanki hala akıcılığını sürdürmeye devam eder. Her monitörün Hz aralığı vardır. Hz aralığı 48-144 olan bir monitörde 48 altına düşene kadar G-Sync açık kalır. Fakat 47'yi görürse FPS değeriniz işte o zaman G-Sync-FreeSync devre dışı kalır, e tabii bu da üzücü bir durum
NVIDIA bir kartım var, G-Sync almaya değer mi?
Değmez
.çünkü fiyat bandı çok yukarlara çekilmiş durumda. Ki NVIDIA kartlar artık FreeSync desteği ile bir nevi G-Sync görevi görebiliyor. DisplayPort kablosu ile FreeSync bir monitöre bağlantı gerçekleştirirseniz, denetim masanızda G-Sync özelliğinin aktif edilebilir konumda olduğunu göreceksiniz.
-Curved - flat
Curved mi flat mı tercih etmeliyim?
'Abi bu soru mu Curved eğimli falan tam gamer' kimi çoluk çocuk yorumlarını bir köşeye bırakıp, konuya objektif yaklaşalım. Evet Curved ekranların tam bir görüş açısı sunduğu bir gerçek. Fakat Curved monitörde hele IPS bir monitör değil ise belim ağırdı biraz sağ tarafa doğru durayım derseniz, eğim nedeniyle görüntünüzün kalitesi bozulacaktır.
Derseniz ki benim alacağım Curved o yönden geliştirilmiş 30 derecelik açılara kadar bozulma yapmıyor?
O zaman tercih size kalmış. Fakat paintte dahi bir kalem alıp çizgi çekmeye çalıştığınızda durumda hoşnut olmayacağınızı belirtmek isterim. Amacınız sadece oyun olacaksa tercih edebilirsiniz. Fakat ben flatdan yanayım.
(Ve unutmayın sakın 27inç almayacaksanız ekranın eğiminden pek bir lezzet alamayacaksınız.)
makalem bu şekildeydi. Uzun araştırmalar sonucu edindiğim bilgiler. Yanlışlarım olabilir düzeltebilirsiniz. Beğendiyseniz veyahut yararlı olduysa bir beğeniyi ve yorumunuzu görmek mutlu edebilir