Rötar, basit bir anlatımla gecikme olarak adlandırılır. Bu gecikme hava durumundan, hava trafiği yoğunluğundan, operasyonel sebeplerden, arızalardan, yolculardan ve daha bir çok sebepten olabilir. Hatta hiçbir şey olmasa bile bağlantılı bir uçuşu gerçekleştiren başka bir uçağın gecikmesinden bile kaynaklanabilir.
Evet kızıyoruz ediyoruz ama bu kimsenin elinde değil maalesef. Tabii bir de bağlantılı uçuş varsa onu kaçırma korkusu gelir insan. Ama unutmayın uçaklar rötar yaptığında, firma bunu bağlantılı uçuşu olduğu diğer firmalara da belirtir ve tahmini iniş saatlerini onlara verir. Bu sayede diğer uçağı mümkün olduğunca kaçırmanız engellenir. Tabii bu da yeni bir rötara sebep olur. Rötar olduğunda ne yapmalıyız diyebilirsiniz.
İLK HAREKET: SAKİN OLUN
Bağırıp çağırmanın kimseye faydası yok. Çözüm de sunmuyor. Önce sakin olun. Kafanızdan ne yapacağınızı geçirmeye başlayın. Planlı, doğru ve zamanında hareket ederseniz, bu durumdan en az etkileneceğinizi unutmayın.
Bu tür durumlarda iletişim kanallarınız açık olsun. Havayolları rötar yaşanan veya iptal olan seferlerle ilgili yolculara SMS veya elektronik posta gönderebiliyor. Sosyal medya üzerinden de yapılan şikayetleri havayolu şirketleri anlık olarak takip ediyor.
HAVAYOLU SİZİ ULAŞTIRMAK ZORUNDA
Sektörde uluslararası kurallar geçerli. Havayolu şirketleri, yolcuları müsait yer bulunan planlanmış diğer bir sefer ile uçurmak zorunda. Bu başka bir havayolunun seferi de olabilir. Eğer bu gerçekleşmiyorsa, havayolu size karayolu ulaşım alternatifi de sunacaktır.
BAĞLANTILI UÇUŞUNUZ VAR MI
Eğer bağlantılı uçuyorsanız, örneğin İstanbul’dan Ankara Esenboğa aktarmalı Trabzon’a veya Ankara’dan Münih aktarmalı San Francisco’ya uçuyorsanız, rötar konusunda havayolu şirketinin yükümlülüklerini yerine getirmesi gerekiyor. Tabi ki kurallar iç veya dış hat olarak değişmekte ama havayolu size yeni bir bağlantılı uçuş, beklemeler uzuyorsa içecek, yemek veya konaklama vermek zorunda. Burada önemli nokta uçuşların birbirleri ile bağlantıya sahip olmalı. Ayrı ayrı iki bilette hakkınızı kaybedebiliyorsunuz.
YOLCUNUN TAZMİNAT HAKKI VAR MI
Avrupa Birliği kurallarına göre, rötar ve iptaller nedeniyle yolcu tazminat hakkına sahip. Öncelikle iptal edilen seferin yerine, yer olması koşuluyla, mümkün olan en kısa sürede veya yolcunun tercih edeceği bir başka tarihteki uçuşta son varış noktasına seyahat imkanı sağlanmak zorunda.
Ayrıca bekleme süresine uygun yiyecek içecek ikramı, gerektiğinde bir veya daha fazla gece, otelde konaklama imkanı, 2 telefon görüşmesi yapma, faks/teleks/e-mail çekme imkanı verilir.
NE KADAR TAZMİNAT VERİLİYOR
Uçuş uzunluğu 1500 kilometreyi geçmeyen seferlerde iptal durumunda 250 Euro tazminat verilir. Son varış noktasında gecikme 2 saatten az ise tazminat tutarının yüzde 50'si ödenir.
Uçuş uzunluğu 1500-3000 kilometre arasında tazminat miktarı 400 Euro'ya çıkar. Son varış noktasında gecikme 3 saatten az ise tazminat tutarının yüzde 50'si ödenir.
3500 kilometreden uzun seyahatlerde ise tazminat 600 Euro'ya yükseliyor. 4 saatten az ise tazminat tutarının yüzde 50'si yolcuya veriliyor.
Eğer rötar 5 saati aşıyorsa, örneğin kalan aktarmalı uçuşunuzla gitmek istemediğiniz durumda, havayolu size seyahatin tamamı için ödeme uçuşun başlangıç noktasına mümkün olan en kısa zamanda geri dönüşü sağlamak zorunda.
METEOROLOJİK ŞARTLAR HARİÇ
Tüm önlemler alınmasına rağmen kaçınılamayan olağandışı koşullardan kaynaklanan uçuş aksaklıkları durumunda yani değişken politik durumlar, elverişsiz hava koşulları, (sis, kar, fırtına, buzlanma vb.) beklenmedik güvenlik ve emniyet zaafları ile sınırlamaları, grevler, havalimanı sorunları, hava trafiği sınırlamaları, bagaj, yolcu, uçak ve havalimanını içeren istisnai güvenlik tedbirleri nedeniyle yaşanan rötar veya iptallerde havayolları tazminat vermiyor.
UÇUŞLAR NEDEN İPTAL OLUR, RÖTAR YAŞANIR
Uçuşların iptal olmasındaki en çok rastlanan neden kötü hava şartlarıdır. Bunu yaşanan teknik arızalar izler. Havalimanlarında yaşanan grevler veya teknik sorunlar da rötar kaynakları arasında yer alır.