Ses kanal ve bit ayarları nedir?

NorinRadd

Hectopat
Katılım
28 Ekim 2021
Mesajlar
2.784
Çözümler
9
Daha fazla  
Sistem Özellikleri
lenova ideapad gaming 3
ryzen 5 7535hs
rtx 2050
2x8 gb ram 4800 mhz ddr5
Cinsiyet
Erkek
Meslek
organizatör
1685548821118.png


Bu ses ayarları nedir? Hangisi tercih edilmelidir?
 
İşleme sayısını belirtir,çok iyi hifi bir kulaklığınız yoksa 16 bit 96khz iyi bir seçim olcaktır aksi taktirde gereksiz işlem yapılmış olur ve kulaklığın ses kalitesinde(bass,mid,tiz olarak)hafif düşüş olabilir.
2 kanal:Sağ ve solu belirtir.
 
Corsair HS80 Max için hangisini seçmeliyim? Şu ana kadar 2 kanal 96000 gz ile 8 kanal 96000 Hz arasında fark hissedemiyorum.
 

Dosya Ekleri

  • Screenshot_2.png
    Screenshot_2.png
    42,7 KB · Görüntüleme: 237
Eki Görüntüle 1801312

Bu ses ayarları nedir? Hangisi tercih edilmelidir?
Hangisini seçmeniz gerektiğinden önce bu ifadelerin ne anlama geldiğini anlamakta fayda var.
  • Kanal dediği şey sesin kaç farklı bağımsız sinyali içerdiğini gösterir. En yaygın olanları tek kanal (mono) ve çift kanaldır (stereo). Mono dinlediğiniz zaman ses tek bir noktadan gelir, stereo dinlediğiniz zaman sağdan ve soldan gelir.
  • Sonu khz ile biten kısım örnek saıyısını (sample rate) ifade eder.
  • 16bit ya da 24 yazan kısım örnek büyüklüğünü (sample size ya da bit depth) ifade eder.
Bilgisayarlar dijital ses kaydeder ve oynatırlar. Dijital ses analog gibi dalgalar şeklinde kaydedilemez. Bunun yerine ses kaydedici yazılımlar havadaki sesten örnekler/numuneler (sample) alırlar. Oradaki 44.1khz ifadesi, yazılımın sesten saniyede 44100 kere örnek aldığını gösterir. Benzer şekilde 192khz ifadesi de saniyede 192000 örnek alındığını gösterir. Bur örneklerin her biri sample size ile belirlenir. Eğer 16 bit seçerseniz her bir örnek 16 bit boyutunda olacak ve bu kadar veri depolyabilecektir.

Şimdi gelelim, girdi ve çıktı ayrımına. Çünkü bu görselini paylaştığınız değerler mikrofon ve hoparlörler için ayrı ayrı belirlenir. Eğer kayıt alıyorsanız bir üstteki paragrafta da belirttiğim gibi, mikrofonunuzun saniyede kaç örnek alacağını ve bu örneklerin ne büyüklükte olacağını ifade eder. Eğer ses oynatıyorsanız (mesela müzik dinlemek gibi), o zaman da Dijital Sinyal İşleme (DSP) için kullanılır.

Ses Yolu (audio path) dediğimiz şey birden fazla duraktan oluşur. Bunlar sırasıyla:
  1. girdi (ses dosyası)
  2. medya oynatıcısı yazılım (mesela AIMP)
  3. medya oynatıcısının ses dosyasını deşifre etmesi (decoding)
  4. medya oynatıcısı yazılımın deşifre edilmiş ses sinyalini işlemesi / çeşitli efektler uygulaması (eğer seçtiyseniz; mesela ekolayzır, volume normalleştirme, bass yükseltme vs.)
  5. Medya oynatıcısı tarafından İşlenmiş sesin ses motoruna gönderilmesi ( windows audio engine)
  6. Ses motorunun ses sinyalini işlemesi (mixleme, yeniden örnekleme ve eğer varsa çeşitli yapay efektler (dolby vs.) ekleme)
  7. Ses motrunda işlenmiş olan sesin, öncden belirlenmiş bir ses API'sine yönelendirilmesi (WASAPI, ASIO vs.) ve eğer gerekiyle burda bir kez daha işlenmesi
  8. Ses sinyalinin donanıma ulaşması, burda donanımdan kasıt hoparlör cihazının devre kartında bulunan DAC (digital-analog converter) çipidir. DAC ayarlarından ne belirlendiğine bağlı olarak, eğer gelen ses sinyali ayarlarla uyuşmuyorsa burda bir tur daha işlenir ve ardından diyaframda uygun bir titreşime sebep olur, bu da analog ses diye duyduğumuz şeyi oluşturur.
Şimdi şöyle düşünün, sizin oynattığınız ses dosyası 16 bit 44.1khz olsun. Eğer medya oynatıcınızın ayarlarında ve windows hoparlör ayarlarında 16 bir 44.1 khz seçiliyse (ve dolby gibi sese etki edebilecek efektler kapalı ise), hiç bir işleme olmadan doğrudan hoparlöre yönlendirilir ve hiç bir şekilde değiştirilmemiş orjinal sesi duyarsanız (bit perfect).

Eğer, ses dosyası 16 bit 44.1 khz ise ve medya oynatıcı ayarlarınız 16/48, windows ayarlarınız ise 16/44.1 şekinde ayarlı ise; ses bir kere medya oynatıcı tarafından işlenir (44.1khz'den 48khz'ye yükseltilir) daha sonra windows tarafından tekrar işlenir (48khz'den 44.1khz'ye indirgenir). Görebileceğiniz üzere hiç gerekiz iki işleme yapıldı ve muhtemelen fark edemeyeceğinz miktarda ses sinyali bozuldu.

Eğer, ses dosyası 16 bit 44.1 khz ise ve medya oynatıcı ayarlarınız 16/44.1, windows ayarlarınız ise 16/48 şekinde ayarlı ise; o zaman medya oynatıcısı sesi hiç değiştirmeden windows'a yönlendirir ama burada bir kez yükseltme işlemi yapılır ve sonrada hoparlöre yönlendirilir. Bu senaryoda da bir işleme söz konusu ancak sadece bir kere, dolayısıyla öncekinden daha iyi.

Örnekleme oranının arttırılması seste ya hiç bozulmaya sebep olmaz, ya da fark edilemeyecek miktarlarda bozulmaya sebep olur (yükseltmeyi yapan yazılmın kalitesine bağlı olarak). Çünkü burda olan şey aslında daha büyük örnekleme oranınındaki boşlukları doldurmak için boş veri (0) yazılmasıdır. Boş veri doğal olarak ses kalitesini düşürmez, ancak arttırmaz da. Yani 44.1 khz bir dosyayı 48khz veya 96khz'de oynattığınız zaman bir kazanımınız olmaz, ancak bu yükseltme işlemi için daha fazla işlemci kullanılır, dolayıyısla aslında zarardasınız bile denilebilir. Özellikle telefon gibi batarya gücüyle çalışan cihazlarda bu dikkat etmeniz gereken bir husus olabilir.

Ancak örnekleme oranının azaltılması demek doğrudan doğruya veri kaybı demektir. Düşürme işlemini yapan birim, bu düşürmenin dışında kalan kısımları tıraşlar ve geriye ne kaldıysa onunla devam eder. Eğer ses kalitesi bozulsun stemiyorsanız oynattığınız doyanın örnekleme oranı ne ise, medya oynatıcınız ve windows ayarlarınız (ve varsa harici DAC veya hoparlör ayarlarınız) en az aynı örnekleme oranında olmalıdır. Daha fazlası da olabilir ama daha azı ses verisinden kaybı demektir. En ideali birbirleriyle aynı olmalarıdır.

Şimdi diyeceksiniz ki, iyi de benim elimde bir sürü ve çeşit çeşit ses dosyası var, kimisi 44.1khz, kimisi 48khz. Her şarkı değiştiğinde tekrar tekrar ayarları mı değiştireceğim? Eğer bunu yaparsanız en iyisi olur evet, ama bu çok aklı selim bir davranış olmaz tabii ki. Böyle bir durumda ayarlardan 48khz seçersiniz, 48khz olan dosyalar zaten kendi ayarlarında oynatılır, 44.1 olanlarda 48khz'ye yükseltilip oynatılır, yine bir kaybınız olmaz. Bu genellikle en ideal senaryodur.

Belli ki sizin cihazınız 192khz örnekleme oranına kadar destek sunuyor ancak bu çok ekstrem bir değer. Bu değeri seçmemeniz için iki temel sebep var: birincisi muhtemelen elinizde 192khz'de örneklenmiş bir ses dosyası zaten yoktur ve daha küçük değerde olan dosyaları bu seviyeye yükseltmek size hiç bir kazanım sağlamyacak, ikincisi ise elinizde bu değerde örneklenmiş bir ses dosyası olsa dahi siz bundan istifade edemezsiniz çünkü 192khz örnekleme oranı en fazla 96khz ses titreşimlerini kaydedebilir ve sizin kulaklarınız (eğer yarasa değilseniz, -ki değilsinizdir sanıyorum) 20khzden daha yüksek ses dalgalarını algılayamaz, ve dahi algılamasını da istemezdiniz zira bu çok çıldırtıcı bir tecrübe olabilirdi. Kaldı ki çoğu insan 20khz'yi de duyamaz, bu sadece yeni doğan veya 3-4 yaşında olan çocuklar tarafından duyulabilir, yaş ilerledikçe (ve sizin alışkanlıklarınıza da bağlı olarak, mesela yüksek sesle müzik dinlemek gibi) bu seviye git gide düşer. Ortalama 30 yaşında biri 16khz'den daha yukarısını duyamaz.

44.1khz örnekleme oranı 0khz'den 22,05khz'ye kadar olan bütün frekansları zaten kapsar, yani sizin işitme duyunuzun zaten tamamını ve muhtemelen biraz daha fazlasını. Bunun üzerinde bir ses dosyasına sahip olmak bir kalite avantajı sağlayamacaktır, sağlasa dahi (ki sağlamaz) siz bunu duyamazsınız.

Benim size genel olarak tavsiyem, 24/48 seçmenizdir. Çünkü olur ya bazı sesler, mesela windows bildirim sesi, ya da oynadığınız oyunun sesi, ya da kullandığınız akış hizmetinin terchileri doğrultusunda, 48khz olabilir, eğer ayarlarda 44.1khz seçiliyse bu seslerde kalite kaybı olacaktır. Ama eğer 48khz seçerseniz hem kalite kaybını engellersiniz çünkü yükseltme işlemi kayıba sebep olmaz, hem de çok yüsek bir değer olmadğı için gereksiz yüksek bir işlem ve işlemci kullanımına da gerek olmaz.
 

Technopat Haberler

Geri
Yukarı