Stop-loss emri vermek mantıklı mı?

Kendi babam dahil olmak üzere bircok kücük capta yatirimcinin yatirimlarinda stop-loss emirlerini cok kullandiigini görüyorum. Açıkçası kendimin cok kullanmadigi, bu kaybi durdurma limiti olarak da adlandirabilecegimiz method, yatirim araciniz belirlediginiz seviyeye düstügünde varliginizi elinizden cikarir yani satar. Güvende olup, karsilayamacagi paralari kaybetmek istemeyen yatirimci bunu cok sik kullanir. Fakat söylemeliyim ki bence bu method cok dogru anlasilmiyor.

Kripto piyasasi iki yıldır bir asagi bir yukari dalgalarla yatiirimciyi sürekli tetikte tutuyor. Ama piyasa analizi konusunda cok tecrübeli olamayan yatirimci koydugu cok dar aralikli stop-loss limitleri ile bu dalgalanmalardan sürekli yara alip cikiyor. Kendi babama iki saattir anlatmaya calisiyorum bir de sizin fikirlerinizi aliyim, benim mantigima göre stop-loss limiti olabilecek en uzak noktaya yani gerceken karsilanabiliecek en düsük seviyeye konur. Cünkü bunun disinda karsilanabilecek her düsüs, riskli de olsa sonradan yükselme potansiyelini tasir ve karsilayabilecek olmamiza ragmen göze alamadigimiz risk yüzünden olmayacak bir seviye de satip, sonra yükselisi kacirdik diye de pişman olmak da var. Sizin görüsünüz ne, stop-loss kullaniyor musunuz?

Ben (uzun vadede yatırım amacıyla hareket ettiğim için) şahsen stop-loss özelliğini hiç kullanmadım hep mantığımla ve içgüdümle hareket ederek takip etmeyi tercih ettim açıkçası.

Bu olaya 2 açıdan bakmak lazım.

Finansal piyasalar dalgalıdır. Eğer uzun vadeli yatırım amacıyla bir varlık aldıysanız buna stop emri koymak gereksizdir. Yatırım yaptığınız varlığı iyi analiz edip tahmini 2-3 belki 5-10 yıl sonraya bir hedef koyduysanız hedeflediğiniz süre gelmeden fiyattaki düşüşlerin bir önemi olmamalıdır. Sonuçta herhangi bir pair'e göre değeri değişse de yatırım yaptığınız varlık sizde ve sabittir.

Öte yandan aktif trade ediyorsanız bu durumda stop emirleri kaçınılmazdır. İster spotta ister vadeli türev piyasalarında işlem yapıyor olun, işlem yaptığınız zaman dilimlerinde (15dk-1s-4s-1g-1h vs) market sürekli hareket halindedir. Böyle bir durumda özellikle kaldıraçlı işlem yapıyorsanız işlemlerin çoğunda hatalı olmanız mümkündür. Bu sebeple açtığınız bir pozisyonda baktığınız zaman diliminde ve R-R oranınıza göre %0.5-%1-%3 mesafelere stop koyup işlemlerinizi yapmanız en sağlıklısıdır. Çünkü hatalı olmanız durumunda stop olarak hem potansiyel ağırlaşabilecek bir düşüşten edeceğiniz zararı yaşamazsınız, hem bu düşüşte yazan zararı anlık olarak takip edip psikolojinize zarar vermezsiniz hem de yeni fırsatları için tetikte olursunuz.

Örnek vermek amacıyla 1000 dolarlık bir bakiyeniz olduğunu var sayalım.

Grafiğe yakından bakarak 15dklık bir dilimde bir pozisyon açtınız. Bu zaman dilimi küçük olduğu için fiyat hareketleri de en iyi ihtimalle %1-1.5 civarlarında olacaktır. Bu şekilde 5x bir kaldıraçla 5000 dolarlık bir pozisyon açarsanız grafiğin her %1'lik düşüşü size 50 dolar zarar olacak dönecektir. Anlık bir dalgalanmayla %5-6 gibi hareketler yaparsa ekranda yazan zararınız 250-300 dolar olacaktır ve bu psikolojik olarak takip etmesi kolay bir durum değildir ve grafik %20lik derin bir iğne atarsa likide olacaksınız. Bu sebeple riskinize göre bir stop belirleyerek derinleşebilecek düşüşlerden etkilenmemiş olursunuz.
Stop emri kullanmanın olayı budur.

Kripto gibi manipülasyona açık, kara para aklanan veya her gün bir balinanın para basıp veyahut malı boşalttığı bir piyasa stop-loss kullanmamak acemilik olur.
Altcoinlerin yanı sıra bu durum BTC-ETH için dahi geçerli.
En basit BTC'nin dün ki hareketini örnek verebiliriz.
Ayrıca stop-loss karşılanabilecek bir tutara değil, düşüşte tepki gösterebilecek noktanın altına konumlandırılır. Eğer bir pozisyon alınacaksa stop-loss'u poza girmeden belirlenmelidir.
Sonra çıkıp diyorlar, LUNA 300 dolardan taşıyorum. BTC 69bin dolar maliyet. Şu şu kadar bu bu kadar.
Zamanla tecrübe ile gelişecek, oturacak hususlar.

Bizler aslında stop loss seviyesini take profit seviyesi ve risk oranı belirlemek için kullanıyoruz.

Şöyle düşün, 75 lira kazanmak için ne kadar parayı riske atabileceğimizi hesaplarız, yani 75 lira için 25lira risk edilerek 3R risk alınır, ama 75 lira kazanç için 60 lira riske edilmez. Çünkü %10 kaybettiğinizde %10 kazanmanız sizi aynı duruma getirmez, bu yüzden risk oranı korunmalı, örneğin 100TL'den %10 kaybettiniz 90 TL'niz kaldı, %10 kazandınız artık 99 TL'niz var, genel kasadan %1 zarardasınız, o yüzden %10 stop loss koyuyorsanız en az 1E 1, 5R koymalısınız. Koyacağınız risk oranı piyasanın oynaklığına göre değişebilir, etrafımda ki bazı spekülatörler 2atr indikatör değeri kadar stop loss ve 4atr değeri kadar take profit kullanıyor.

Ancak genellikle insanlar borsa değil de kripto piyasalarında işlem açtıkları için stop loss emir tipini likit olmamak için bir önlem olarak kullanıyor, e tabii ki kaldıraçlı piyasalarda insanlar para kazanma hırsına çok yeniliyor doğal olarak stop loss kullansın veya kullanmasın sermayesi sonunda eriyor.