Su ve sudo nedir?

illedelinux

Decipat
Katılım
27 Mayıs 2020
Mesajlar
1.912
Makaleler
2
Çözümler
21
Daha fazla  
Cinsiyet
Erkek
Su ve sudo bilindiği gibi özgür yazılımın gereği olarak güvenlik komutlarıdır. Her iki komutun görevi birbirine benzese de aralarında bazı farklar vardır. Burada bir yandan bu farkları anlatırken diğer yandan görevlerini de anlatmış olacağım.

Sistemin eğri çizgi / ile belirtilen dizinine kök veya root denir, sistemin tamamı bu dizindedir. Kök dizinde işlem yapmak için parola gerekir, parola tek başına bir şey ifade etmeyeceği için su-sudo komutları ile kök dizine girmek istediğimizi belirtiriz.
Burada su ve Sudo'nun farkı ortaya çıkar.
Su komutu ile girmek istersek kök dizindeki bütün kullanıcıların hakkını üzerimize almış oluruz, böylece kök dizinde yani sistemde yüzde 99 istediğimizi yapabiliriz, yüzde birlik kısım ise yine güvenlik için erişim engellenir, zira yüzde birlik kısmı kullanıcıyı ilgilendirmemektedir.
Sudo komutu ise sadece girilen komut için hak verir, hangi komut girildiyse o kadarına izin verir, sistemdeki tüm kullanıcıların hakkını almaya izin vermez.
Bir sistemde su ve sudo veya ikisi aynı sistemde kullanılacağı bazı dağıtımlarda sabittir, bazı dağıtımlarda ise kullanıcı tercihine bırakılır? Örneğin Ubuntu'da sudo varsayılandır, tercih yoktur, kök parolası tek parola ile belirlenir. Debian'da ise su, sudo veya her ikisi kullanıcı kurulum sırasında tercihini kullanır.
Tercih kullanacaksak bunu nasıl yapacağız?
Su ile kullanmak istersek kök ve kullanıcı için ayrı parola belirleyeceğiz, istersek ikisine aynı parolayı da belirleyebiliriz ama ayrı parola olması güvenlik için daha yararlıdır.
Sudo'nun daha güvenli olduğu genel bir yanlış algı var, her şeye erişim olmadığı için Sudo'yu daha güvenli olarak değerlendiriyorlar.
Bir sistemde tek başına su kullanılacaksa bu görüş doğrudur ama su-sudo ikisi birlikte kullanılacaksa belki pratik olmaz ama Sudo'dan daha güvenli ve daha kullanışlıdır.
Çünkü Sudo'lu dağıtımlarda özellikle geliştiriciler için bazen su komutu gerekiyor (inşa ettiğim dağıtımdan biliyorum) bu da en kullanışlı olanı su-sudo ikilisi olarak karşımıza çıkıyor. Zira bir sistemde her ikisi olduğunda ve her ikisinin parolası farklıysa hem güvenlik hem kullanım için bize geniş seçenek sağlamış oluyor.
Ayrıca sudo kullanan dağıtımlarda sudo su veya sudo -i komutu ile su komutu kullanabiliriz.

Peki İlledelinux dağıtımı hangisini kullanıyor?
İlledelinux son paylaşımlar Debian tabanlı olduğu için (önceden Ubuntu tabanlı da inşa ediyordum) Debian'da olduğu gibi canlı ve klasik iki kurucu bulunuyor. Canlı oturum kurucusu calamares ile yapılan kurulumda sudo doğrudan varsayılan yapılıyor, klasik kurucu da ise su-sudo veya her ikisi tercih edilebiliyor. Yani İlledelinux dağıtımı bu tercihi kullanıcıya bırakmış durumda.

Zan edersem bu kısa anlatım su-sudo hakkında az da olsa fikir vermiştir.
 
Son düzenleyen: Moderatör:
Güzel olmuş elinize sağlık. Ek olarak "Su" "super user"ın kısaltmasıdır. "Sudo" ise "super user do"nun kısaltması olur. Benim tercihim root kullanıcısına geçmemektir. İşletim sistemi yaptığımız hiçbir işleme engel olamayacağı için çocukların ellerine düşmemesi gerekir
 
Güzel rehber hocam elinize sağlık.

Hocam, sıkıntı olmazsa elinizdeki Ubuntu tabanlı kalıpları deneyebilir miyim?
 
Güzel rehber hocam elinize sağlık.

Hocam, sıkıntı olmazsa elinizdeki Ubuntu tabanlı kalıpları deneyebilir miyim?

Yaramı deştin.
Geçen yıldan buyana Ubuntu tabanlı yapmıyorum, son yaptığımı da kaldırdım.
Ubuntu çok sevdiğim bir dağıtım ancak ne olduysa 20.04 sürüm ile çok değişti. Ubuntu tabanlı dağıtım yapmam için gerekli alt yapıyı artık paylaşmıyor. Paylaşmıyor olsa da yine istesem yaparım ama artık benim "Kararlı dağıtım" politikama uymuyor, çok hata veriyor. İlerde düzelme olursa yine yaparım, umarım da düzelir.
 
Ubuntu 18.04 gayet iyi ama artık eskidi ve 20.04 sürümü de stabil değil gerçekten. Aslında stabil bir Ubuntu tabanlı dağıtımdan dolaylı yoldan Ubuntu tabanlı dağıtım yapılabilir, mesela Peppermint Lubuntu tabanlı ve gayet stabil bir dağıtım.
Hocam konu dışı ama bir dağıtımı iki taban ile yapmak mümkün mü? Mesela ben dağıtımımı Fedora ve Ubuntu tabanlı yapmak istesem böyle bir şey mümkün olabiliyor mu?
 

Elbette iki tabanın birleşimiyle bir dağıtım yapmak mümkün.
Örneğin bahsettiğin Peppermint öyle bir dağıtım, Debian, Ubuntu ve Mint tabanıyla oluşturulmuş, yani üçü bir arada.
Bunun bir çok avantajı var, çeşitli dağıtımların artılarını veya beğendiğin özelliklerini bir bünyede topluyorsun. Örneğin benim Xfce ile Openbox'u birleştirdiğim gibi. Zaten dağıtımlarda soy kütüğünün çok geniş olma nedeni de budur, bir çok dağıtımın babası budur, dedesi budur diyemiyorsun, çünkü soy bir hayli genişlemiş durumda.
 
Üç güzel tat bir arada. Aynı anda 3 dağıtım kullanmış gibi oluyorsun.
Fedora ve openSUSE çok beğendiğim dağıtımlar, ne yazık ki alternatifleri neredeyse yok gibi. (Fedora'da Berry, Korora, Montana olsa da openSUSE tarafında sadece Gecko var.) Tabii ben bir hamle yapmazsam.
 
Bu siteyi kullanmak için çerezler gereklidir. Siteyi kullanmaya devam etmek için çerezleri kabul etmelisiniz. Daha Fazlasını Öğren.…