Sürprizbozan Zaman paradoksu çok anlamsız değil mi?

Az önce keşfette gezerken klasik bir yıldızlar arası editi izledim.
Ve aklıma bir soru takıldı.
Bu filmi yaklaşık olarak 8 defa izlemiş olmalıyım. Ancak bu soru şimdi aklıma takıldı.
Soruya geçelim: (spoiler)

Şimdi biliyorsunuz cooper NASA'nin koordinatlarını gelecekteki, beşinci boyuta geçmiş kendisinden alıyor. Yanlış hatırlamıyorsam mors ile geçmişteki kendine veriyordu.

Şimdi bu koordinatlar sayesinde cooper NASA'nin kalan son merkezine ulaşıp uzaya çıkıyor ve malûm karadelige giriyor.

Peki en başta yani cooper hiç uzaya çıkmadan önce bu döngü başlamadan önce Cooper'a bu koordinatları kim verdi? Birisi vermiş olmalı ki cooper geçmişteki hâline bu koordinatlari verebilsin.

Kısa bir araştırma sonucu bunun zaman döngüsü (Bootstrap paradox) olduğunu öğrendim bu paradoksa daha güzel bir örnek var aslında:

"Diyelim ki bir gün gelecekte sen zaman makinesi icat ettin.
Sonra geçmişe gidip genç haline o makinenin nasıl yapılacağını anlatıyorsun.
Genç halin seni dinliyor ve büyüyünce o makineyi gerçekten yapıyor.

O zaman makinenin ilk planını kim yaptı?”

Bu tür döngüler gerçekten beyin yakıcı.
Ve bana anlamsız geliyor, bunun bir cevabı olmalı, ancak bilmiyorum.

Ve kaç yıllık Nobel ödüllü filmden de hâlen şaşırtıcı detayları öğrenmek daha da şaşırtıcı.

Ne düşünüyorsunuz?

Geçmişle alakalı şu aklıma geldi. Biz geçmişi yaşadık ve bitti ya, yani şu anda geçmiş sadece bizim anılarımızdan ibaret. Ben kafamı bir yere vursam ve ölmesem ama kalıcı hafıza kaybı yaşasam, geçmiş yok olmuş olur benim için, doğru mu?

Peki geçmiş, şu anda bir yerlerde hâlâ yaşanmaya devam ediyor olabilir mi?

Bir de çokluevren ile ilgili sorum var. Mesela 2 seçim arasında kaldık. Mavi ve kırmızı tişört. Kırmızıyı seçtik diyelim. O anda, maviyi seçtiğimiz bir evren mi oluşuyor, başka bir boyutta? Ya da ikisini de aldığımız ya da ikisini de almadığımız iki evren daha. Yani, bizim dışımızda 3 evren daha.

Bunları algılayamıyoruz çünkü bizim algımız 3 boyutlu. 4 mü yoksa, onu tam bilmiyorum. Ama bu bahsettiğim şeyler 5. boyut mu oluyor?

Boyut manipulasyonu.

Koordinat sisteminde sadece x aksisinde hareket edebilen birisi yalnizca x i degistirebilir, ileri ya da geri yapar.

2D geometri ile bir boyutu sabit tutup digerini manipule edebilirsin.

Zaman da bir boyut ise, o da manipule edilebilir ya da sabit tutulup digerleri manipule edilebilir.

Biz zamani akip giden bir sey olarak algiladigimiz icin paradoks olusuyor ama bilim kurgusal olarak bakarsan zamani manipule edebilen bir varlik ayni anda tum zaman dilimlerinde birden olabilir diger boyutlari sabit tutarak. Dede paradoksunda gizli bir on kabul var, gelecekteki halinle gecmisi manipule ettiginde bunun gelecegi de etkilemek zorunda oldugu; gecmise gidip dedene zarar veremeyecegin gibi, zira zamani lineer kabul ediyor.

Bilim kurgu elbette ama zamani serbestce manipule eden birisi bu paradokstaki en kabule bagimli degil.