ASUS’un AMD Ryzen 4500U işlemcili PN50 model mini bilgisayarını inceliyoruz.
Technopat olarak minik bilgisayarlara karşı bir hayranlığımız var, bunu gizleyemeyiz. Intel’in 6. nesil Intel Core işlemcili NUC modelini daha önce incelemiş ve çok beğenmiştik. Sonrasında da Hades Canyon modelini inceledik ve Ghost Canyon modeline de göz attık. Bugün ise test merkezimize AMD’nin Ryzen 4000 Serisi Renoir mobil işlemcisini kullanan ASUS PN50 modeli konuk oldu. Peki bu mini bilgisayarın bize sundukları nelerdir, gelin yakından bakalım!
Ryzen 4000 “NUC”
NUC aslında Intel’e ait bir terim. Bu bağlamda ASUS’un da dediği gibi bu bilgisayara Mini PC demek daha doğru olacaktır. 11.5cm genişliği ve 4.9cm boyu ile bu niteliği fazlasıyla hak ediyor.
ASUS cihazı farklı işlemci seçenekleriyle sunuyor. Bunlar arasında Ryzen 3, Ryzen 5 ve Ryzen 7 modelleri yer alıyor:
- AMD Ryzen 3 4300U işlemci
- AMD Ryzen 5 4500U işlemci
- AMD Ryzen 7 4700U işlemci
- AMD Ryzen 7 4800U işlemci
Test ettiğimiz Ryzen 5 4500U işlemcili model, Radeon Vega 7 dahili GPU ile geliyor. 6 çekirdekli bu işlemci 2.3 GHz temel ve 4 GHz de Boost frekansına sahip. Bellek olarak ise DDR4’te 3200MHz’e kadar, LPDDR4’te ise 4266MHz’e kadar destek sunuyor.
Oyun Ve Video Performansı
PN50 ile ilk olarak YouTube üzerinden 8K video oynatmaya çalışıyoruz. Bu işlem esnasında dahili GPU’nun video işleme motoru %100 kapasitede çalışmaya başlıyor ve videoda takılmalar meydana geliyor. Yani cihaz 6. nesil NUC gibi henüz 8K video oynatmada başarılı değil. 8K için de daha erken olduğundan bunu göz ardı edebiliriz.
4K çözünürlükte ise en ufak bir takılma söz konusu değil. Video çözme motoru sadece %10 güçte çalışarak bu iş yükünün altından kalkmayı başarıyor. Aynı anda hem 4K video oynatmak, hem de ekran kaydı yapmak isterseniz de iGPU video işleme motoru %20 kullanıma ulaşıyor.
PN50 kurumsal bir cihaz ama hangimiz iş bilgisayarında oyun oynamadık ki? Eğer böyle bir amacınız varsa World of Tanks ve CS:GO ile Mini PC’nin oyun performansını da test ettik. PN50, World of Tanks enCore testinde, 768p çözünürlükte, en düşük ayarlarda ortalama 22 FPS sundu. CS:GO 1080p testinde ise en düşük ayarlarda ortalama 42 FPS elde ettik.
Sıcaklık Ve Stres Testi
Mini bilgisayarlarda kullanıcıların en çok çekindiği konulardan biri de soğutmadır. Bu kadar küçük alana bir SoC konulduğunda, sıcaklığın da pasif bir biçimde ele alınması bazen pek hoş sonuçlanmıyor. Neyse ki PN50 aktif soğutma ile geliyor.
Soğutmanın performansını test etmek için AIDA64 içerisinde yer alan stres testini çalıştırdık. Varsayılan ayarlarda işlemci 2.9 GHz altına inmedi. Sıcaklıklarda ise ortalama 75C değerlerini gördük ve AIDA64 içinde işlemcinin hararet yaptığına dair bir ibare belirmedi. İşlemci temel frekansı olan 2.3 GHz’e düşmedi bile. 10 dakika süren ilk testte SSD’miz de 40 derece üstüne çıkmadı.
Stres testine GPU’yu da dahil edince işlemci frekansı 2.6 GHz’e kadar düşüyor. Öte yandan bu testte işlemci sıcaklığı 67C civarında seyrediyor. GPU ise en fazla 70C’ye çıkıyor. Sonuç olarak sistemin stres testini başarıyla tamamladığını söyleyebiliriz.
Giriş/Çıkışlar
PN50, özellikle de söz konusu görüntü olduğunda zengin seçenekler sunan bir mini PC. Bizim test ettiğimiz modelde bir adet HDMI, bir adet DisplayPort ve iki adet de DisplayPort 1.4 destekli USB 3.2 Gen 2 Tip-C portu mevcut. Bütün bu portlara aynı anda toplamda dört monitör birden bağlayabiliyorsunuz. Tip-C portları ile 7680×4320 çözünürlükte 30 Hz veya 5120×2280 çözünürlükte 120 Hz görüntü elde etmek mümkün.
Merak edenler için HDMI portunun 4K/60 Hz görüntü çıkışı sunduğunu belirtelim. Fakat 4K’nın üstüne çıkmak ve 8K elde etmek istiyorsanız, bunun için de DisplayPort Dual-Mode (DP++) ile 60 Hz tazeleme hızı ile 8K görüntü elde edebilirsiniz.
İki adet USB 3.2 Gen 2 Type C girişi veri ve görüntü aktarımına ek olarak 5V 1.5A yüksek güç çıkışı da sağlayabiliyor. PN50’nin arkasında yer alan DisplayPort yuvası modüler olarak tasarlanmış. Bu kısmı isterseniz DP1.4/VGA/LAN/COM olarak ayarlayabilirsiniz. Kurumsal alanda COM ve VGA bağlantıların halen daha kullanıldığını hesaba kattığımızda kullanışlı bir özellik olduğunu söyleyebiliriz.
PN50’nin önünde bir de microSD kart girişi yer alıyor. Yine önde bir adet de USB Tip-A 5 Gbit port yer alıyor. Arkada da iki adet USB 3.2 Gen 1 Tip-A portu olduğunu belirtelim.
Ağ Desteği
PN50 en son kablosuz ağ standardı 802.11ax yani Wi-Fi 6 (GIG+) ile geliyor. Cihazda bunun için Intel’in AX200NGW kablosuz ağ adaptörü (M.2 2230) yer alıyor. İleride bunu daha da üst modeller ile değiştirebilirsiniz. Bu modül sayesinde cihaz aynı zamanda Bluetooth 5.1 desteği de sunuyor. PN50, kablolu bağlantıyı Realtek RTL8168 Gigabit kontrolcü ile sunuyor.
Microsoft Cortana Desteği
Evet, Cortana ülkemizde henüz yok ama ileride gelebilir. Eğer gelirse de PN50’ye sesle komuta edebilirsiniz. Bunun için ek bir mikrofona gerek yok. Kutuda kullanıcıya bakan iki adet ardışık mikrofon ile Microsoft Cortana desteği sağlanıyor. Olur da mikrofon bağlamak isterseniz bunun için de önde bir port mevcut. Combo olan bu porta mikrofonlu, TRSS girişli kulaklık da bağlayabilirsiniz.
Sesle kontrol yerine kumanda kullanmak isterseniz de sorun yok. Cihazın önünde bunun için bir kızılötesi alıcı da mevcut. Üstelik HDMI CEC sayesinde destekleyen HDMI cihazları da kumanda ile kontrol etmek mümkün.
Yükseltme Seçenekleri
Mini PC’lerdeki en büyük endişelerden biri de yükseltmedir. ASUS cihaza iki adet SODIMM RAM yuvası yerleştirmiş. Bu sayede bellek miktarını 64 GB’a kadar çıkarabilirsiniz. Çift kanal mimarisini de destekleyen PN50, DDR4 3200MHz MHz modülleri de çalıştırabiliyor.
Depolama konusunda da seçenekler zengin diyebiliriz. Cihaza 2.5 inç SSD veya HDD takabilirsiniz. Buna ek olarak M.2 NVMe SSD de takmak mümkün. ASUS her ne kadar sitesinde NVMe kapasitesini “512GB’a Yükseltilebilir” olarak belirtse de, bunlar firmanın sunduğu seçenekler. Siz dilerseniz ürüne 4 TB veya çıktığında 8 TB ve üstü NVMe M.2 SSD de (M.2 2280) takabilirsiniz. M.2 SATA desteği konusunda ise bir bilgi yok.
Dayanıklılık
Kurumsal projelerde bu tür cihazlar genellikle bir TV veya panel arkasına monte edilip sorun çıkana kadar bir daha dokunulmuyor. ASUS cihazın uzun süre sorunsuz çalışması için gerekli testleri yapmış. Herhangi bir sorun olmasına karşı da cihazın 36 ay düzenli tedarik garantisi mevcut. Fiziksel güvenlik için de üründe Kensington kilidi olduğunu belirtelim.
PN50 aynı zamanda VESA desteği de sunuyor. ASUS bunun için bize VESA montaj aparatını ve bununla birlikte kullanılabilecek BE24AQLBH model monitörünü de sağladı. Ürünü monitörün arkasına monte edip kablo karmaşasını azaltmak ve yerden tasarruf etmek de mümkün.
Sonuç Değerlendirmesi
ASUS PN50 her ne kadar kurumsal dünya için hazırlanmış olsa da, cihazı evinizde bir HTPC olarak da kullanmanız mümkün. 4K TV’nize bağlayıp istediğiniz içeriği rahatlıkla oynatabilirsiniz. İsterseniz cihaza XBMC de yükleyebilir ya da işletim sistemini değiştirip Ubuntu veya Pardus da yükleyebilirsiniz. Kaldı ki cihaz bize ilk geldiğinde içerisinde Pardus yüklü idi. Burada özellikle IR portu kumanda ile kullanım için büyük bir avantaj.
Sonuç olarak PN50 dayanıklılık ve nispeten şık tasarımı, zengin portlarla bir araya getiren başarılı bir yeni nesil Mini PC. Uzun ömürlü fakat küçük boyutlu bir bilgisayar arıyorsanız göz atmanızda fayda var.
