kaynaklarla cevaplıyorum. Atatürk'ün Müslüman'lara yaptıklarını, bizzat Atatürk'ün imzasıyla belgeli, daha çok var bu kadarını atmam yeterli.
Kuran yasak değildi, Türkçe çevrilme sebebi Türkçe bilenlerin okuması için.
Ümit doğan'ın paylaştığı belge. Ve Atatürk'ün sözü.
Eki Görüntüle 2589349
"Türk bunun (kur'an'ın) arkasından koşuyor. Fakat onun ne dediğini anlamıyor, içinde neler var bilmiyor ve bilmeden tapınıyor. Benim maksadım, arkasından koştuğu kitapta neler olduğunu Türk anlasın. Evet, ben debilirim ki, insan dinsiz olmaz. Fakat Türk'ün dini tabiattır. Bunu size aydınsınız diye söylüyorum."
Mustafa Kemal Atatürk (23/24 ocak 1932)
Atatürk'ün bütün eserleri 25.cilt sayfa 298.
Yarısını sinan Meydan'dan yarısını ümit doğan'ın paylaştığı belgeler. Ayrıca Atatürk dönemi tamir ettirilen tüm camileride yazdım. Atatürk'ün kendi parasını verip tamir ettirdiği cami dahil.
Sinan Meydan'ın paylaştığı belgeler:
1: Ayasofya camisi1 Ağustos 1926 tarihli,
reisicumhur gazi Mustafa Kemal imzalı Bakanlar Kurulu kararnamesi ile
ayasofya camii'nin vakıflar idaresi fen heyeti'nce emaneten tamirine karar verildi. (bca, 30.18.01.01.20.49.13)
Eki Görüntüle 2589309
2: Yeni cami ve süleymaniye camisi 28 Haziran 1938 tarihli,
Cumhurbaşkanı Atatürk imzalı Bakanlar Kurulu kararnamesiyle İstanbul'daki yeni cami ve süleymaniye Camisi'nin tamiratının emaneten yaptırılmasına karar verildi.(bca, 30.18.01.02.83.59.10)
Eki Görüntüle 2589310
3: Sultanahmet camisi23 Ekim 1929 tarihli,
reisicumhur gazi Mustafa Kemal imzalı Bakanlar Kurulu kararnamesiyle İstanbul'daki Sultanahmet Camisi'nin tamirinin emaneten yaptırılmasına karar verildi.(bca, 30.18.01.02.6.52.1)
Eki Görüntüle 2589311
4: Cenabi Ahmet paşa camisi1 Ekim 1936 tarihli,
Cumhurbaşkanı Atatürk imzalı Bakanlar Kurulu kararnamesiyle Ankara'daki tarihi cenabi Ahmet paşa Camisi'nin emaneten tamir ettirilmesine karar verildi. (bca, 30.18.01.02.80.96.8)
Eki Görüntüle 2589312
5: İstanbul'da altı cami16 Temmuz 1936 tarihli,
Cumhurbaşkanı Atatürk imzalı Bakanlar Kurulu kararnamesiyle tarihi ve mimari değeri olan 6 caminin (mesihpaşa camisi, süleymaniye camisi, mahmutpaşa camisi, azapkapı camisi, sultanselim camisi, laleli camisi'nin) tamirlerinin emaneten yapılmasına karar verildi. (bca, 30.18.01.02.67.61.6)
Eki Görüntüle 2589314
6: Cedid Ali paşa camisi ve muradiye camisi17 Eylül 1933 tarihli,
reisicumhur gazi Mustafa Kemal imzalı Bakanlar Kurulu kararnamesiyle Babaeski'deki cedid Ali paşa camisi ile Manisa'daki muradiye Camisi'nin tamirine karar verildi. (bca, 30.18.01.02.39.64.19)
Eki Görüntüle 2589315
7: Edirne'deki üç şerefeli cami20 Eylül 1931 tarihli,
reisicumhur gazi Mustafa Kemal imzalı Bakanlar Kurulu kararnamesiyle Edirne'deki üç şerefeli Cami'nin emaneten tamir ettirilmesine karar verildi. (bca, 30.18..01.02.23.65.15)
Eki Görüntüle 2589316
8: Neslişah camisi1 Mayıs 1932 tarihli, reisicumhur
gazi Mustafa Kemal imzalı Bakanlar Kurulu kararnamesiyle İstanbul edirnekapı'daki neslişah Camisi'nin emaneten tamir ettirilmesine karar verildi.(bca, 30.18..01.02.28.36.8)
Eki Görüntüle 2589317
9: Çankırı ulu cami26 Ağustos 1937 tarihli,
Cumhurbaşkanı Atatürk imzalı Bakanlar Kurulu kararnamesiyle Çankırı ulu Cami'nin emaneten tamir ettirilmesine karar verildi. (bca, 30.18.01.02.78.75.7)
Eki Görüntüle 2589318
10: Bozoyük, elmalı ve Afyon'da üç cami10 Haziran 1938 tarihli,
Cumhurbaşkanı Atatürk imzalı Bakanlar Kurulu kararnamesiyle bozöyük'te kasımpaşa, elmalı'da Ömer paşa, Afyon'da gedik Ahmet paşa Camisi'nin emaneten tamir ettirilmesine karar verildi. (bca, 30.18.01.02.83.52.7)
Eki Görüntüle 2589319
Ağa Camisi'nin tamir edilmesine ilişkin Cumhurbaşkanı Atatürk imzalı, 1936 tarihli Bakanlar Kurulu kararı.
Eki Görüntüle 2589321
Ümit doğan'ın paylaştığı belgeler:
Atatürk Türkiye'si, kur'an-ı Kerim'in mümkün olduğu kadar çok kişiye öğretilmesini hedeflemiştir. Diyanet işleri başkanı rıfat börekçi 8 şubat 1938 tarihinde yazdığı bir yazıyla her evde bir kur'an-ı kerim ve bir din kitabı bulunması ve okunmasının sağlanması hususunda il müftülüklerini uyarmıştır. İşte belgesi:
Atatürk'ün 1936-1938 yılları arasında İstanbul'da tamir ettirdiği camiler:
Eki Görüntüle 2589323
Eki Görüntüle 2589324
Atatürk'ün 1936-1938 yılları arasında Bursa'da tamir ettirdiği camiler:
Eki Görüntüle 2589325
Atatürk'ün 1936-1938 yılları arasında Edirne'de tamir ettirdiği camiler:
Eki Görüntüle 2589326
Atatürk'ün 1936-1938 yılları arasında Ankara'da tamir ettirdiği camiler:
Eki Görüntüle 2589327
Atatürk'ün 1936-1938 yılları arasında Anadolu'da tamir ettirdiği camiler:
Eki Görüntüle 2589328
Eki Görüntüle 2589329
1924-1935 yılları arasında tamir edilen cami ve mescidler şöyledir:
Edirne: Selimiye, üç şerefeli bayezid ve süleymaniye minareleri, toplam 20.000 lira harcanmıştır.
İstanbul'da: Sultanahmet camii, 50.535 lira harcanmıştır.
İstanbul: Kandilli camii inşası, 17.000 lira harcanmıştır.
İstanbul: Fıstıklı camii inşası, 17.000 lira harcanmıştır.
İstanbul: Ayasofya camii, 52.000 lira harcanmıştır.
İstanbul: Piri Mehmet paşa camii, 5.638 lira harcanmıştır.
İstanbul: Cedit Ali paşa camii, 10.000 lira harcanmıştır.
Kırklareli: Sokullu camii, 12.995 lira harcanmıştır.
Manisa: Muradiye camii, 12.000 lira harcanmıştır.
Edirne: Üç şerefeli camii, 7.000 lira harcanmıştır.
İstanbul: Ayakapı'da gül camii, 2.000 lira harcanmıştır.
İstanbul: İmrahor camii, 1.500 lira harcanmıştır.
İstanbul: Beylerbeyi camii, 4.000 lira harcanmıştır.
İstanbul: Cihangir camii, 2.844 lira harcanmıştır.
İstanbul: Zeynep sultan camii, 4.300 lira harcanmıştır.
İstanbul: Sultan bayezid camii, 12.000 lira harcanmıştır.
İstanbul: Selimiye camii, 4.620 lira harcanmıştır.
İstanbul: Yeni camii, 1.506 lira harcanmıştır.
İstanbul: Balipaşa camii, 8.000 lira harcanmıştır.
İstanbul: Mecidiye camii, 2.500 lira harcanmıştır.
İstanbul: Nusratiye camii, 2.200 lira harcanmıştır.
İstanbul: Molla çelebi camii, 5.000 lira harcanmıştır.
İstanbul: Büyük piyale camii, 1.696 lira harcanmıştır.
İstanbul: Rumi Mehmet paşa camii, 1.800 lira harcanmıştır.
İstanbul: Mihriham camii, 2.071 lira harcanmıştır.
İstanbul: Teşvikiye camii, 1.422 lira harcanmıştır.
İstanbul: Hazreti halid camii, 7.000 lira harcanmıştır.
İstanbul: Rüstem paşa camii, 8.344 lira harcanmıştır.
İstanbul: Küçük ayasofya camii, 2.820 lira harcanmıştır.
İstanbul: Mimar sinan türbesi, 6.617 lira harcanmıştır.
İstanbul: Süleymaniye camii, 6.300 lira harcanmıştır.
1924-1935 seneleri arasında Atatürk'ün emri ve izni ile cami tamirlerine toplam 293.608 lira harcanmıştır.
Atatürk, harabe haline dönen pek çok camiyi tamir ettirmiştir
Mustafa Kemal, 1922 yılında Bakanlar Kurulu'nun ilk toplantısında, Yunan çekilişi sırasında birkaç bin caminin yakılıp, yıkıldığını belirterek; "bu camileri yenilemek görevimizdir. Bu hizmeti nutuk atmadan, gösterişe kaçmadan, siyasete alet etmeden yerine getirelim" demiştir.
O dönemde Hindistan'dan gelerek şahsı adına hesaba yatan paradan 110 bin lirayı, Yunan ordusunun çekilirken yakıp yıktığı yerlerin onarılmasına harcadığı bilinmektedir.
Bu ve benzeri sözleri ve icraatları, O'nun bu hizmeti Allah rızası için yaptığını göstermektedir.
Bugün dindar gözüken siyasilerin cami yıktığına, kur'an kursu kapattığına şahit oluyoruz. Oysa dinsiz diye yaftalanmaya çalışılan Atatürk cami onarmış, savaştan çıkmış devlet bütçesinin önemli bir bölümünü bu tamire ayırmayı uygun bulmuştur.
Mesela 1 Mart 1923 tarihinde Meclis'in 4.toplantı yılını açış konuşmasında bakın ne diyor:
"Efendiler! Geçen sene zarfında evkaf vekaleti din ve hayır işleriyle ilgili binaların tamirat ve inşaatında oldukça muhim bir faaliyet göstermiştir. Vuku bulan tamirat yekunu, memleketin muhtelif noktalarına ait olmak üzere 126 cami ve mescid-i şerif ile 31 medrese ve mektep; 22 suyolu ve çeşme, 175 akar ve 26 hamama ulaşmıştır.
Atatürk'ün, senelerce hizmetinde bulunan emir çavuşu mihalıçıkklı Ali metin aracılığıyla 5 bin lira göndererek kasabanın tek camiini yaptırdığı bilinmektedir. Bu cami bugün mihalıççık Atatürk cami olarak anılmaktadır.
Kaynak: Hoş geldin Atatürk haydar baş.
Dahası, camisi olmayan veya Kurtuluş Savaşı yıllarında camisi yıkılan köylere ve kentlere bizzat Atatürk cami yaptırmıştır. Örneğin, Eskişehir'in mihalıççık köyündeki tarihi bir cami, Atatürk'ün verdiği 5.000 lirayla yeniden yaptırılmıştır. Atatürk, Kuran'ı ve hutbeleri türkleştirirken “namaza çağrı” anlamına gelen ezanı da Türkçeleştirmiştir. Ezandaki Arapça “allah'u ekber” yerine Türkçe “tanrı
Uludur” ifadesinin kullanılmaya başlanmasını “dinsizlik” olarak yorumlayanlara şunu hatırlatmak gerekir: “tanrı” adı, “yaradan”ın en eski adlarından biridir. “allah” adı ilk kez ms 600'lerde kullanılırken, “tanrı” adı mö 3000'lerde sümerlerde “dingir”, ms 700'lerde türklerde “tengri” biçiminde kullanılmıştır. Tarihimizde cumhuriyet'ten çok önce de “tanrı” adı kullanılmıştır.
Kaynak: Sinan meydan aklı Kemal cilt 1
