Yoksa parasını hak eden bir otomobil değil.
Türkiye'de hangi araba fiyatını hak ediyor? Dünya genelinde en alt gelir düzeyinde olan insanların geçici olarak aldıkları ucuz segment arabalara (Fiat, Dacia...) bile burada "en az" %45 ÖTV + ÖTV'li fiyat üzerinden %18 KDV bindiriliyor. Biraz eli yüzü düzgün araba almak istediğinde düşük hacimde bile %80 ÖTV + ÖTV eklenmiş fiyat üzerinden de %18 KDV kaktırılıyor. Hele hele biraz güçlü bir araba alayım dersen o direkt %150-%220 ÖTV + ÖTV'li %18 KDV gömülüyor.
ÖTV'li fiyat üzerinden bindirilen KDV'nin farkını da şöyle hesaplayalım: Normal bir ülkede vergiler "ithalat" fiyatı üzerinden hesaplanır, bizim gibi verginin vergisinin vergisinin vergisini alan ülkelerde ise fiyatlara vergiler bindirilerek sonraki vergi eklenir.
100,000 TL (örnek sayı) ithalat değeri olan bir araba olsun elimizde, normal bir ülkede buna gümrük muafiyeti dışındaysa %10-20 civarı bir gümrük vergisi eklenir, yine ana fiyat üzerinden de bir KDV (VAT) eklenir, varsa yerel eyalet vergisi koyulur. Kısacası bir arabanın gümrük vergili hali ABD gibi bir ülkede (ve diğer çoğu ülkelerde) 100,000 TL'ye ithal edilmişse satışta fiyatı 137,500 TL'yi geçmez buna %10'luk bayi kârı dahil.
Peki Türkiye'de durum ne? 100,000 TL olan bir araba gümrük muafiyeti kapsamında varsayalım, ÖTV ile fiyatı 145,000 TL'ye geliyor en düşük, bu fiyattan da KDV ekleniyor ve oluyor 171,100 TL. Buna daha bayi kârı ve bazı ufak %0.5-%2.5'lik vergiler dahil değil! Passat gibi düzgün bir orta segment arabada ise 100,000 TL (kolay anlaşılsın diye bu sayıyı veriyorum) ÖTV + KDV ile 212,400 TL oluyor! Buna bayi kârı ve bazı ufak vergiler dahil değil. İş 2 litreye geldiği zaman artık epey sert bir toplu kökleme durumu oluyor, 2 litrede bile arabaya göre ödediğin vergi arabanın ham fiyatının tam 2 katı oluyor.
Bu şartlarda bu ülkede satılan hangi araba fiyatını hak ediyor olabilir? Biraz alınabilir olması için bu arabalardan bir sürü donanımı eksilterek ithal ediyor distribütörler, sonra da baz pakette hiçbir donanım yok diye burada markalara laf ediliyor. Laf edilecek asıl yer belli, maçası olan gitsin hak eden yere laf etsin. Geçen yılki daha düşük kur ve vergi oranlarıyla bile gümrük fiyatı 152,155 TL olan arabayı özel indirimle 265,000 TL'ye alabildim, normal fiyatı 288,700 TL'ye geliyordu. O araba şu anda 455,000 TL ve eski makyajsız haliyle o fiyata satılıyor. Makyajlısı 500 bin oldu.
