Bilgisayar toplarken bileşenlerimizi anakart üzerinde bir araya getiririz. Peki, bir anlamda sistemimizin iskeleti olan anakartı seçerken nelere dikkat etmeliyiz? Herkese merhaba, ben @ripplemiddle ve burada hazırladığım ilk rehberimde sizlere hızlıca bu sorunun cevabını vereceğim. Aşama aşama seçim yaparken dikkat edilmesi gerekenleri anlatacağım ve sizde ana hatlarıyla yer edinmesini sağlamaya çalışacağım.
Platform
Anakartınızı seçerken, toplamayı planladığınız sisteme göre bir seçim yapmalısınız. Şu anda güncel olarak LGA1200 soket (Intel) ve S1331 soket (AM4-AMD) tüketici grubunda yer almakta, bunların arasından seçiminizi yapmalısınız.
Form faktör
Anakartlar, piyasada en çok kullanılanları Mini ITX, Micro ATX, ATX ve E-ATX (bu kendi arasında da ayrılmakta) olmak üzere çeşitli boyutlarda üretilirler. Burada ihtiyacınıza göre (ki en büyük farklılık genellikle genişleme slotlarında bulunur) seçim yapmalısınız, ayrıca kasanızı da buna dikkat ederek seçmelisiniz.
Çipset
Çipset; genellikle anakartın sağ alt köşesine yakın bulunan, basitçe anakartı kontrol ettiğini söyleyebileceğimiz yongadır. Güncel olarak genel tüketici sınıfında AMD tarafında A520-B550-X570, Intel tarafında da H510-B560-H570-Z590 çipsetler bulunmaktadır. Çipsetler aralarında işlemci desteği, işlemci hız aşırtılabilirliği, bellek hız aşırtılabilirliği, PCIe veri yolları, USB veri yolları, çoklu GPU desteği gibi farklar bulunmakta. Örnek olarak genel bir oyuncu için B550 çipsetin getirdiği özellikler yeterli olacakken daha fazla veri yolu ihtiyacı duyulan kullanımlarda X570 hatta HEDT sınıfındaki TRX40, WRX80 gibi çipsetler daha uygun olacaktır.
VRM yapısı
Anakartlardaki işlemci, SoC ve bellek güç beslemeleri, özellikle hız aşırtma yapacaklar veya yüksek güç tüketen işlemci kullanacaklar için önemlidir. Faz sayısından çok toplam kapasiteye bakmak bu konuda daha iyi fikir sahibi olabilmemizi sağlar. Örneğin 6x90A CPU MOSFET dizilimli Biostar Racing B550GTQ, 8x50A CPU MOSFET dizilimli ASUS TUF B550M-Plus modelinden VRM açısından daha üstündür. Tabii VRM yapısından sonra VRM soğutmasına da dikkat etmek gerekir. Örnek olarak aynı VRM bileşenlerine sahip olmasına rağmen MSI MAG B550M Bazooka, MSI B550M-PRO VDH modelinden biraz daha iyi performans göstermektedir. Bunun nedeni Bazooka'nın daha iri ısı dağıtıcısına sahip olmasıdır.
RAM desteği
Yüksek bellek frekansı özellikle Ryzen mimarisinde önemlidir ve yüksek frekanslara çıkabilen bellekler günümüzde daha az fiyat farkı ile edinilebilmektedir. Bu noktada yüksek RAM frekansına izin veren anakartları tercih etmeniz daha mantıklı olacaktır. Şunu da belirtmem gerekir: Ryzen işlemcilerde bellek kontrolcüsü işlemcide olduğu için anakartın yanında işlemcinin de frekansa destek vermesi önemlidir.
Genişleme slotları
Sisteminizde çokça ek bileşen kullanacaksanız genişleme slotlarının hem bol hem de yeni nesil (Gen4) olan anakartları tercih etmelisiniz. Bu noktada çipset tercihi de önem arz etmekte.
Bunların yanı sıra arka ve ön giriş/çıkışlar, soğutma ve ışıklandırma başlıklarına da ihtiyaçlarınıza göre dikkat etmelisiniz. Bu rehberi kısa bir bilgi vermek amacıyla hazırladım, her bir aşama için detaylı seçim rehberleri ve anakart karşılaştırmaları da hazırlayacağım. Yalnız sizden ufak bir ricam olacak: Bu konuda rehber hakkındaki görüşlerinizi, bana (konu ile ilgili) sormak istediğiniz soruları ve hazırlamamı istediğiniz rehberleri belirtirseniz çok iyi olur
Platform
Anakartınızı seçerken, toplamayı planladığınız sisteme göre bir seçim yapmalısınız. Şu anda güncel olarak LGA1200 soket (Intel) ve S1331 soket (AM4-AMD) tüketici grubunda yer almakta, bunların arasından seçiminizi yapmalısınız.
Form faktör
Anakartlar, piyasada en çok kullanılanları Mini ITX, Micro ATX, ATX ve E-ATX (bu kendi arasında da ayrılmakta) olmak üzere çeşitli boyutlarda üretilirler. Burada ihtiyacınıza göre (ki en büyük farklılık genellikle genişleme slotlarında bulunur) seçim yapmalısınız, ayrıca kasanızı da buna dikkat ederek seçmelisiniz.
Çipset
Çipset; genellikle anakartın sağ alt köşesine yakın bulunan, basitçe anakartı kontrol ettiğini söyleyebileceğimiz yongadır. Güncel olarak genel tüketici sınıfında AMD tarafında A520-B550-X570, Intel tarafında da H510-B560-H570-Z590 çipsetler bulunmaktadır. Çipsetler aralarında işlemci desteği, işlemci hız aşırtılabilirliği, bellek hız aşırtılabilirliği, PCIe veri yolları, USB veri yolları, çoklu GPU desteği gibi farklar bulunmakta. Örnek olarak genel bir oyuncu için B550 çipsetin getirdiği özellikler yeterli olacakken daha fazla veri yolu ihtiyacı duyulan kullanımlarda X570 hatta HEDT sınıfındaki TRX40, WRX80 gibi çipsetler daha uygun olacaktır.
VRM yapısı
Anakartlardaki işlemci, SoC ve bellek güç beslemeleri, özellikle hız aşırtma yapacaklar veya yüksek güç tüketen işlemci kullanacaklar için önemlidir. Faz sayısından çok toplam kapasiteye bakmak bu konuda daha iyi fikir sahibi olabilmemizi sağlar. Örneğin 6x90A CPU MOSFET dizilimli Biostar Racing B550GTQ, 8x50A CPU MOSFET dizilimli ASUS TUF B550M-Plus modelinden VRM açısından daha üstündür. Tabii VRM yapısından sonra VRM soğutmasına da dikkat etmek gerekir. Örnek olarak aynı VRM bileşenlerine sahip olmasına rağmen MSI MAG B550M Bazooka, MSI B550M-PRO VDH modelinden biraz daha iyi performans göstermektedir. Bunun nedeni Bazooka'nın daha iri ısı dağıtıcısına sahip olmasıdır.
RAM desteği
Yüksek bellek frekansı özellikle Ryzen mimarisinde önemlidir ve yüksek frekanslara çıkabilen bellekler günümüzde daha az fiyat farkı ile edinilebilmektedir. Bu noktada yüksek RAM frekansına izin veren anakartları tercih etmeniz daha mantıklı olacaktır. Şunu da belirtmem gerekir: Ryzen işlemcilerde bellek kontrolcüsü işlemcide olduğu için anakartın yanında işlemcinin de frekansa destek vermesi önemlidir.
Genişleme slotları
Sisteminizde çokça ek bileşen kullanacaksanız genişleme slotlarının hem bol hem de yeni nesil (Gen4) olan anakartları tercih etmelisiniz. Bu noktada çipset tercihi de önem arz etmekte.
Bunların yanı sıra arka ve ön giriş/çıkışlar, soğutma ve ışıklandırma başlıklarına da ihtiyaçlarınıza göre dikkat etmelisiniz. Bu rehberi kısa bir bilgi vermek amacıyla hazırladım, her bir aşama için detaylı seçim rehberleri ve anakart karşılaştırmaları da hazırlayacağım. Yalnız sizden ufak bir ricam olacak: Bu konuda rehber hakkındaki görüşlerinizi, bana (konu ile ilgili) sormak istediğiniz soruları ve hazırlamamı istediğiniz rehberleri belirtirseniz çok iyi olur
.
