Çözüm Anakartlarda neden aynı değerlerde 2 tane XMP profili var?

Çoğu anakartlarda fark etmişsinizdir, XMP açarken 2 tane profil görürüz ve bu profillerin değerleri hep aynı olur. İllaki demişsinizdir neden bunların değerleri aynıysa 2 tane profil var, 1 tane yetmiyor mu diye. Aslında her ne kadar aynı gözükse de biraz farkları var.

Her anakartta aynı mı bilmiyorum ancak XMP Profile 1 değeri anakartınıza uygun optimize edilmiş bellek zamanlama ayarları içerir, Profile 2 ise belleğinizin içerisinde bulunan asıl XMP profilini yükler. Dışarıdan bakınca fark gibi gözükmüyor olsa da Zentimings üzerinden kontrol ettiğinizde voltajlarda bir takım farklar oluyor. Fotoğraflarla göstereyim.

Buradaki değerler Profile 1 değeri, kırmızı ile işaretlediğim voltaj değerlerine dikkatli bakın:



Bu da Profile 2 değerleri:



Gördüğünüz gibi bütün değerler aynı görünürken voltajlarda nispeten büyük bir değişim var.

Bu tabii ki iyi bir şey ancak getirdiği zararlar var. Faydası genelde voltajlar düştüğü için işlemciye binen yük azaldığı için işlemci sıcaklıklarında düşüş yaşayanlar olmuş. Zararı ise voltaj düştüğü için sistemde kararsızlıklar yaşanabiliyor işlemci ve RAM tarafında. Stabil bir deneyim alabilmeniz için işlemcinin ve RAM'lerin biraz sağlam olması lazım.

Anakart üreticileri genelde XMP Profile 1 kullanmanızı önerir çünkü anakart için ve günlük kullanım için en optimize ayarlar onlardır ancak siz deneme yaparak Profile 2 ile de kullanabilirsiniz çünkü voltajlar düştüğü için sistem bir tık daha uzun ömürlü olacak ve sıcaklık düşüşü yaşayacaktır.

Bu belirttiğim durum her anakart için aynı olmayabilir, istisna olabilir ancak forumlardan edindiğim bilgilere göre iki aynı değer sunan profilin farkları genelde voltajlar oluyor.

Emir M. dedi:

Çoğu anakartlarda fark etmişsinizdir, XMP açarken 2 tane profil görürüz ve bu profillerin değerleri hep aynı olur. İllaki demişsinizdir neden bunların değerleri aynıysa 2 tane profil var, 1 tane yetmiyor mu diye. Aslında her ne kadar aynı gözükse de biraz farkları var.

Genişletmek için tıkla...

Öncelikle hangi XMP? Intel'in XMP 2.0 teknolojisinde 2 adet XMP profili var, XMP 3.0 profilinde ise 5 adet profil mevcut.* 5 profilden 3 tanesini belleği yapan firmaya ayırıyor, diğer 2 profil ise tekrar yazılabilir profiller. XMP 2.0'da Intel bu iki profili bir tanesi her sistemde çalışacağı garantili ve JEDEC standartından daha hızlı olacak şekilde ayarlıyor. İkinci profil ise ilk profilden daha hızlı fakat her sistemde çalışmayabilir.

Intel Extreme Memory Profiles are traditionally designed with two performance profiles. Profile 1 is used for the Enthusiast / Certified settings and is the profile that is tested under the Intel Extreme Memory Certification program. Profile 2 is designed to host the Extreme or Fastest possible settings that have no guardband and may or may not work on every system.

Genişletmek için tıkla...

Kaynak: Intel® Extreme Memory Profile (XMP) Specification, Rev 1.1

Emir M. dedi:

Her anakartta aynı mı bilmiyorum ancak XMP Profile 1 değeri anakartınıza uygun optimize edilmiş bellek zamanlama ayarları içerir, Profile 2 ise belleğinizin içerisinde bulunan asıl XMP profilini yükler. Dışarıdan bakınca fark gibi gözükmüyor olsa da Zentimings üzerinden kontrol ettiğinizde voltajlarda bir takım farklar oluyor. Fotoğraflarla göstereyim.

Anakart üreticileri genelde XMP Profile 1 kullanmanızı önerir çünkü anakart için ve günlük kullanım için en optimize ayarlar onlardır ancak siz deneme yaparak Profile 2 ile de kullanabilirsiniz çünkü voltajlar düştüğü için sistem bir tık daha uzun ömürlü olacak ve sıcaklık düşüşü yaşayacaktır.

Genişletmek için tıkla...

Bellek üreticileri ellerindeki kitlere genel testler yapar. Bu testler anakartınıza göre değil, elinizdeki bellek kitine göre yapılır. Kite göre optimize zamanlama ve voltaj değerleri tespit edilir, bunlar profiller haline getirilir. Daha sonra bu profiller belleklerin üzerindeki EEPROM üzerine yazılır. SPD protokolüyle anakart bu değerleri okur ve XMP profili olarak kaydeder.

Normalde XMP protokolünde bu profiller işlemci üzerindeki bellek kontrolcüsü voltajı (AMD için VSOC, Intel için VCC) bilgisini barındırmaz. Örneğin AMD'nin EXPO için onayladığı GSkill ve Kingston belleklerinin test sonucunu görebilirsiniz, sadece DRAM voltajı bilgisine sahipler. GSkill'in sonucunu görsel olarak ekledim.

1: GSkill
2: Kingston

XMP profili açtıktan sonra bellek kontrolcüsü voltajı değişiyorsa bunu XMP değil, anakartın kendisi yönetir. Bu noktada her anakart farklı sonuçlar verecektir. Ancak genel olarak anakartlar gerekenden fazla VSOC vermeye eğilimlidir ve bu uzun vadede bellek kontrolcüsünün degrade olmasına yol açabilir. O yüzden hız aşırtma yaparken bellek kontrolcüsü voltajını elle ayarlamayı öneriyorum.

Dipnot olarak DDR overclocking ile ilgilenenler için bir rehber bırakıyorum.