Merhaba arkaşlar. Bu yazımda sizlere kapalı kaynak olan, uçtan uca şifreleme yapmayan, verilerimizin güvende olmadığı eşitleme-yedekleme araçları yerine; açık kaynak olan, güveli ve kontrolün tamamen sizde olacağı bir aracı aktaracağım. Bu aracı kendi sunucunuzu kurarak da kullanabilirsiniz.
Öncelikle: Kullanımı zor gibi görünebilir ama biraz uğraş vererek nasıl çalıştığını anlayabilir ve kolayca dosyalarınızı eşitleyip yedekleyebilirsiniz.
Ben sizin için, önce standart bir kullanıcı olarak dosya eşitleme amacıyla nasıl kurulum yapabileceğinizi anlatacağım. Ardından (isteğe bağlı) sunucu kurulumu için yardımcı adımlar da vereceğim.
1- Syncthing kurulumu:
Cihazlarınıza, gereken uygulamaları şu link üzerinden yükleyebilirsiniz: Syncthing | Downloads
Ben bu yazımda Windows ve Android sistemler üzerinden anlatım yapacağım. Arayüzler aşağı yukarı aynı olacağı için diğer işletim sistemleri için de bu yazıdan faydalanabilirsiniz.
2- Cihazlar arası eşitleme:
Syncthing ile dosya eşitleme temel olarak yerel ağda (LAN), internetsiz aktarım ile sağlanabiliyor. Uzaktan da çeşitli şekillerde bağlantı sağlayarak eşitleme yapmak mümkün. Detayları adımlarda vereceğim.
3- Klasörler için merkezi cihaz belirleme:
Kullanıcıların kafasının karışma nedeni aslında birden fazla cihazda aynı anda işlem yapmaya çalışmalarıdır. Burada kargaşayı önlemek için bazı adımlar uygulayacağız.
Belirteyim ki klasörler zaten eşitleneceği için nerede olduğunun önemi yok ama bu adımı daha esnek, kontrollü ve anlaşılabilir yönetim için ekliyorum. Tavsiye de ediyorum.
- Syncthing'i temel olarak yöneteceğiniz bir cihaz seçin. Örnek: Her şeyim telefonumda olduğu için dosyalarımın merkezini telefonum olarak belirledim ve bilgisayarımdaki dosyaları telefonuma aktardım.
- Klasörleri netleştirdikten sonra belirlediğimiz cihazdaki Syncthing uygulamasının ayarlarını yapılandıralım.
3.1- Merkezi cihazda ayarları yapılandırma:
Syncthing uygulamasına giriş yapıyoruz ve bildirimler, dosyalara erişim gibi gerekli yetkileri veriyoruz.
● Uygulamanın ana sayfası bizi karşılıyor. Ben daha önce kurulum yapmıştım. Burası sizde boş olacak.
● Uygulama ayarlarına giriyoruz.
● Behaviour ve Syncthing Options kısımlarını yapılandıracağız. Öncelikle "Behaviour"dan Autostart seçeneğini açalım. Böylelikle sistem açılırken Syncthing de başlatılacak.
● Syncthing Options kısmına geldiğimizde burada kendi sunucunuzu kurmayacaksanız şu iki seçeneği de açmalısınız (aksi halde bunları kapatabilirsiniz). Böylelikle cihazlar eşleştirildikten ve klasörler paylaştırıldıktan sonra farklı ağlarda olsanız bile dosyalarınız dünya genelindeki sunucular aracılığı ile eşitlenir. İletişim şifrelendiği için dosyalarınızı kimse göremez. Ben kendi bilgisayarımı sunucu olarak kullandığımdan ötürü kapattım.
4- Eşitlenecek diğer cihazda ayarları yapılandırma:
● Burada önce Syncthing hizmetini başlatıyoruz. Hizmet arka planda çalışacak.
● Sonrasında tarayıcımızı açıyoruz (Google Chrome, Brave gibi) ve adresini yazıp giriyoruz.
Karşımıza "Kullanım raporu gönderilsin mi?" diye bir soru geliyor. Burada ister evet isterseniz de hayır diyebilirsiniz.
● Yönetici arayüzü için kullanıcı adı ve şifre ayarlama önerisine de şimdilik OK diyelim.
● Sağ üst taraftan ayarlara giriyoruz.
4.1- Yönetim arayüzü için kullanıcı adı ve şifre belirleme:
Burada GUI sekmesinden kullanıcı adı ve şifre ayarlayarak kaydet diyoruz. Sayfayı yenileyip şifremiz ile giriş yapıyoruz.
4.2- Ağ ayarlarını yapılandırma:
Sonrasında Connections sekmesine geliyoruz. Burada iki seçeneği de diğer cihazınızla aynı şekilde ayarlayın ve kaydedin.
Tekrar belirtiyorum: Ben kendi sunucumu kullanacağım için bu seçenekleri kapattım.
5- Cihazları ekleme:
Ayarları tamamladıktan sonra geriye yapılacak basit adımlar kaldı.
● Bilgisayarımızı diğer cihazımıza eklemek için sağ üst taraftan Show ID kısmına geliyoruz.
● Daha sonra telefonumuzda DEVICES sekmesine gelip cihaz ekleme menüsüne giriyoruz.
● Yukarıdaki QR kodu okutuyoruz ya da ID'yi tek tek yazıyoruz. Eğer isim kısmı otomatik dolmazsa istediğiniz bir isim verebilirsiniz. Sonrasında da kaydederek çıkıyoruz.
● Bilgisayarımıza Syncthing arayüzünde (http://127.0.0.1:8384) cihaz eklemek için onay bildirimi gelecek. Add Device diyoruz ve açılan menüde direkt Save yaparak cihazımızı ekliyoruz.
6- Klasörleri ekleme ve eşitleme:
● Klasörlerimizin bulunduğu cihazda Syncthing'e geliyoruz ve FOLDERS sekmesinden klasör ekleme menüsüne giriyoruz.
1. adım: Klasörünüze istediğiniz ismi verebilirsiniz. Syncthing arayüzünde bu isim görünecek.
2. adım: İçerisindeki dosyaları eşitleyeceğiniz klasörü seçiyorsunuz. Klasörün adının önemi yok, sadece içerisindeki dosyalar eşitlenecek.
3. adım: Klasörünüzün paylaşılacağı cihazları seçiyorsunuz.
4. adım: File Versioning ayarını None yapıyorsunuz.
5. adım: Klasörü kayediyoruz.
6.1- Eşitlenen klasörü onaylama:
Klasörü kaydettikten sonra diğer cihazımızın Syncthing arayüzüne onay bildirimi gelecek.
● Add diyoruz.
● Bu aşamada; sadece, diğer cihazdan eşitlenen dosyaların bilgisayarda hangi klasöre kaydedileceğini seçiyoruz ve Save diyoruz.
Burada seçeceğiniz klasörün adının bir önemi yok. Eşitlenen dosyalar doğrudan o klasörün içerisine gelecek.
Kafa karışıklığını engellemek için aynı ismi verdim.
Tamamdır. İşlemler bu kadar. Artık (cihaz farketmeksizin) klasörlerimizin içine gelen ya da değiştirilen her dosya bütün cihazlarda eşitlenecek. Dosya silerken dikkat edin her iki tarafta da silinecektir.
Klasöre bir dosya kopyalayarak kontrol edelim:
Aynı dosya diğer cihazımıza da geldi.
7- Sunucu kurulumu (gelişmiş kullanıcılar):
Bu kısım yalnızca kendi sunucusunu kullanmak isteyen ve yukarıdaki adımlarda "Global Discovery" ile "Enable Relaying" ayarlarını devre dışı bırakanlar içindir.
7.1- Modem/router ayarları:
IPv6 adresinden erişim için (günümüze göre) modemde/routerda bir ayar yapmanıza gerek yok.
CGNAT'da değilseniz IPv4 adresinden erişim için 22000 portunu bilgisayarınıza yönlendirmelisiniz.
Protokol: TCP/UDP veya Yalnız TCP
Örnek:
7.2- Sunucuya bağlanacak cihazı yapılandırma:
Bu adımda sunucunuzun sorunsuz erişilebilir olduğu varsayılır.
Ben sunucuma telefonumdan bağlanacağım. Telefonumda bağlanılacak IPv4 ve IPv6 adreslerini belirtmem yeterlidir.
Bağlantı olasılıkları:
Telefonum diğer cihazarla aynı Wi-Fi'a bağlıysa yerel ağ (LAN) üzerinden bağlantı sağlayacak.
Diğer cihazlarla aynı Wi-Fi'a bağlı değilse de IP adresleriyle uzaktan bağlantı sağlayacak.
Bilgilendirme: LAN üzerinden aktarım çok daha hızlı olacaktır.
● Cihazımızda Syncthing uygulamasında DEVICES sekmesine gelip IP adreslerini belirteceğimiz cihazın ayarlarına giriyoruz.
● Adresses kısmında yazan "dynamic" ifadesini silip sırasıyla IP adreslerimizi yazıyoruz.
IP önceliği soldan sağa doğrudur. Bağlantı sağlanana kadar soldan sağa doğru sıralanan adresler tek tek denenir.
Benim girdiğim adresler (sıralamasıyla) şu şekildedir: tcp6://[::]:22000, tcp4://0.0.0.0:22000, tcp6://movansha.duckdns.org:22000, tcp4://movansha.duckdns.org:22000
Yerel ağ adresleri (LAN): tcp6://[::]:22000, tcp4://0.0.0.0:22000
Yerel ağ adresleri için bu kısmı doğrudan alıntılayabilirsiniz. Ben IPv6'yı öncelikli tuttum.
Geniş ağ adresleri (WAN): tcp6://movansha.duckdns.org:22000, tcp4://movansha.duckdns.org:22000
Eğer IPv6 desteğiniz yoksa tcp6 adreslerini kaldırabilirsiniz.
Son düzenleme: