Son kullanma tarihi geçmiş, bayatlamış bir tarayıcı kullanıyorsanız, Mercedes kullanmak yerine tosbağaya binmek gibi... Web sitelerini düzgün görüntüleyemiyorsanız eh, bi' zahmet tarayıcınızı güncelleyiniz. Modern Web standartlarını karşılayan bir tarayıcı alternatifine göz atın.
Merak ettiğim ekran kartı 50 derecede iken ısı borularına dokununca o sıcaklığı hissettiriyor ama işlemci fanını kapatıp ısının 55-60'lara gelmesini bekliyorum, işlemci soğutucusu ve ısı borularına sokunca biraz sıcaklık oluyor. Acaba işlemci ısıyı iç çekirdeklerde mi ölçüyor? Ekran kartı da GPU çekirdeği dışında?
Merak ettiğim ekran kartı 50 derecede iken ısı borularına dokununca o sıcaklığı hissettiriyor ama işlemci fanını kapatıp ısının 55-60'lara gelmesini bekliyorum, işlemci soğutucusu ve ısı borularına sokunca biraz sıcaklık oluyor. Acaba işlemci ısıyı iç çekirdeklerde mi ölçüyor? Ekran kartı da GPU çekirdeği dışında?
Sıcaklık ölçen diyotların yerleşimi CPU içinde de grafik işlemci (yani GPU) içinde de benzerdir. Entegre devre içerisinde sıcaklığın en yüksek olduğu çekirdek yapısının genelde hemen yanına yerleştirilir sıcaklık sensörleri. Soğutucu bloklar arasında hissettiğiniz farkın sebebi ise bu işlemcilerin, birim zamanda ısı enerjisine dönüştürdüğü mutlak elektriksel güçlerinin farklı olmasıdır. Bir GPU genellikle çok daha yüksek güç tüketimine sahiptir.
Örneğin orta-üst segment bir grafik işlemcisinin harcadığı güç 150-200 W değerlerine kadar çıkabilir. Hatta 300 W üstünü gören bazı modeller bile piyasada bulunmaktadır. Karşılaştırma yapılırsa, 4 çekirdekli bir işlemci genellikle 65-95 W maksimum güç tüketimine sahiptir. Aradaki bu farka rağmen bir GPU içinde görülen en yüksek sıcaklıkla, CPU içindeki değer birbirine yakındır. Bunun sebebi, hem GPU çiplerinin görece daha büyük olması, hem de ısı üreten çekirdeklerinin, CPU çekirdeklerine göre çip yüzeyine daha homojen dağıtılmış olmasıdır. Zira entegre devrelerde ısı üreten bir bileşenin yüzey alanı ne kadar küçükse, onu çevreleyen dış ortam (örneğin çipin üzerindeki termal macun, onun üstüne yerleştirilen metal plaka, ikinci bir termal macun katmanı, soğutucu blok vesaire) ile arasındaki sıcaklık farkı o kadar büyük olur. Çekirdek sıcaklığı 60 dereceye çıkmış bir CPU üzerindeki soğutucu bloğun denge sıcaklığının sadece 30 derecelerde kalması, aynı çekirdek sıcaklığına çıkarılmış bir GPU soğutucusunun ise 45 derece ve üstünde bir denge sıcaklığına sahip olması bundan dolayıdır. Biri belki 65 W mutlak güç tüketimi ile bu noktaya gelirken, diğeri 150 W harcamaktadır.
Gerçek değerler üzerinden gidersek, yukarıdaki şekilde, yapmış olduğum termal simulasyonlardan bir örnek görebilirsiniz. 7. nesil, 4 çekirdekli bir Intel işlemcisi 75 W güç tüketimi altındayken, çip yüzeyinin (altta, kırmızı renkte görülen küçük dikdörtgen bölge) ulaştığı en yüksek sıcaklık 331 Kelvin yani 58 derece oluyor. Buna rağmen kule tipi soğutucunun levhaları sadece 27 dereceye kadar ulaşabiliyor. İşlemciye en yakın konumda bulunan ısı boruları bile en fazla 43 derece seviyelerinde.
