delvarto
Hectopat
Daha fazla
- Cinsiyet
- Erkek
Merhaba. Daha önce, ''Görülmek-Gözükmek-Görünmek'' eylemlerinin farkını ve nasıl doğru şekilde kullanacağımızı kavratmak için bir ''rehber'' hazırlamıştım. Bugün de ''Çekmek-Çekilmek-Çektirmek-Çekinmek'' fiillerini anı ölümsüzleştirirken, Türkçemize uygun bir şekilde nasıl kullanmamız gerektiğini açıklamaya çalışacağım. Hatam olursa şimdiden affınızı diliyorum.
Bu konu önceki konuya -yukarıda bahsettiğim konuya- göre kavraması daha kolay olacaktır.
Öncelikle ''Ettirgen Fiil''den kısaca bahsetmek istiyorum. Bir fiile ''ettirgen'' diyebilmemiz için şu üç ekten en az birini alması gerekir: ''-dır'', ''-t'', ''-r''
Bu ekler geçişli fiillere gelirse ettirgen fiil, geçişsiz fiillere gelirse oldurgan fiil olur. Hemen birkaç örnek verelim:
yapmak -> yaptırmak
söylemek -> söyletmek
duymak -> duyurmak
Örneklerden anlayabileceğiniz üzere, ''ettirgen fiiller'' eylemi başkasına yaptırma anlamı taşır. (Az önce ''yaptırma'' diyerek kullandık.)
Bir de ''Oldurgan Fiil'' var dediğimiz gibi, fakat şu an kafa karışıklığı yaratmak istemediğimden açıklama gereği duymuyorum.
Şimdi gelelim fotoğraf çekmek/çekinmek/çekilmek/çektirmek konusuna, günlük hayatta yanlış kullanan pek çok insan var.
Örneğin, arkadaşlarımız fotoğraflarını çekmemizi istediler ve çektik, bundan bahsedeceğimizde yalnızca geçmiş zaman eki ve şahıs eki eklememiz yeterli olur: Arkadaşlarımın fotoğrafını çektim.
Arkadaşımızdan fotoğrafımızı çekmesini istediysek ve o da bunu yaptıysa; ettirgen fiil eki, geçmiş zaman eki ve şahıs eki eklememiz gerekir: Arkadaşıma fotoğrafımı çektirdim.
Gördüğünüz gibi, fotoğraf çekme eylemini başkasına yaptırdığımız için ettirgen fiil eki getirmemiz gerekti.
Ayrıca, çekinmek ve çekilmek eylemleri ''fotoğraf çekme''' eyleminin çekim eki almış hali değildir, alakasız kullanımlardır; kullanmayınız.
Yanlışım varsa tekrardan özür dilerim, belirtmeniz faydamıza olacaktır.
Türkçeye biz sahip çıkacağız. Dilimizi mümkün olduğunca düzgün kullanmaya çalışalım, sağlıklı günler dilerim.
Bu konu önceki konuya -yukarıda bahsettiğim konuya- göre kavraması daha kolay olacaktır.
Öncelikle ''Ettirgen Fiil''den kısaca bahsetmek istiyorum. Bir fiile ''ettirgen'' diyebilmemiz için şu üç ekten en az birini alması gerekir: ''-dır'', ''-t'', ''-r''
Bu ekler geçişli fiillere gelirse ettirgen fiil, geçişsiz fiillere gelirse oldurgan fiil olur. Hemen birkaç örnek verelim:
yapmak -> yaptırmak
söylemek -> söyletmek
duymak -> duyurmak
Örneklerden anlayabileceğiniz üzere, ''ettirgen fiiller'' eylemi başkasına yaptırma anlamı taşır. (Az önce ''yaptırma'' diyerek kullandık.)
Bir de ''Oldurgan Fiil'' var dediğimiz gibi, fakat şu an kafa karışıklığı yaratmak istemediğimden açıklama gereği duymuyorum.
Şimdi gelelim fotoğraf çekmek/çekinmek/çekilmek/çektirmek konusuna, günlük hayatta yanlış kullanan pek çok insan var.
Örneğin, arkadaşlarımız fotoğraflarını çekmemizi istediler ve çektik, bundan bahsedeceğimizde yalnızca geçmiş zaman eki ve şahıs eki eklememiz yeterli olur: Arkadaşlarımın fotoğrafını çektim.
Arkadaşımızdan fotoğrafımızı çekmesini istediysek ve o da bunu yaptıysa; ettirgen fiil eki, geçmiş zaman eki ve şahıs eki eklememiz gerekir: Arkadaşıma fotoğrafımı çektirdim.
Gördüğünüz gibi, fotoğraf çekme eylemini başkasına yaptırdığımız için ettirgen fiil eki getirmemiz gerekti.
Ayrıca, çekinmek ve çekilmek eylemleri ''fotoğraf çekme''' eyleminin çekim eki almış hali değildir, alakasız kullanımlardır; kullanmayınız.
Yanlışım varsa tekrardan özür dilerim, belirtmeniz faydamıza olacaktır.
Türkçeye biz sahip çıkacağız. Dilimizi mümkün olduğunca düzgün kullanmaya çalışalım, sağlıklı günler dilerim.
