HEC ATX-300TR
Herkese selamlar! Yakın zamanda elime geçen HEC üretimi ATX-300TR güç kaynağını incelemek istedim. İlk kez herhangi bir kaynak kullanmadan bir PSU incelemesi yapıp testlerini gerçekleştirdim. Umarım beğenirsiniz.
Kim bu HEC?
HEC, özellikle OEM pazarında oldukça köklü ve tanınan bir üretici. Birçok markanın giriş ve orta seviye güç kaynaklarının arkasındaki isim. Kalite olarak genellikle orta segmentte; bazı modellerinde oldukça sağlam iç bileşenler kullanırken, maliyet odaklı modelleride mevctur.
Ayrıca HEC’in Compucase markası altında kasa ve sunucu güç kaynakları üretimi de bulunuyor. Yani sadece masaüstü değil, endüstriyel ve kurumsal sistemlerde de uzun süredir yer alan bir üretici.
1. Bölüm: Dış Tasarım – Etiket Bilgileri ve Kablolar
-Kablo Yapısı-
-Kablolar-
2. Bölüm: İç Tasarıma Genel Bakış – Fan Yapısı
-İç Yapı-
3. Bölüm: Primary Side – EMI Filtresi
4. Bölüm: APFC Bölümü
-Bulk kapasitörler-
-Bridge rectifier-
-PWM kontrolcü-
-Mosfetler-
5. Bölüm: Secondary Side
-Oplikatörler-
6. Bölüm: Filtreleme ve Regülasyon Bölümü
-Filtreme-
-Regulasyon Tipi-
7. Bölüm: Genel Değerlendirme
-Regulasyon-
-Verimlilik-
-Ripple Değerleri-
-Korumalar-
-Fan Hızları ve Ses Testleri-
-Lehim Kalitesi-
-Doğrultma yöntemi-
8. Bölüm: Testler - Sonuç
1. Bölüm: Dış Tasarım – Etiket Bilgileri ve Kablolar
HEC logosu bizi karşılıyor. Kanallara verilen amper değerlerinden de fark edileceği üzere, oldukça eski bir PSU modeliyle karşı karşıyayız. O dönemde işlemciler ağırlıklı olarak 5V hattından beslendiği için, en yüksek akım kapasitesi bu hatta ayrılmış durumda.
-Kablo Yapısı-
Kabloların hepsi neredeyse 20AWG kalınlığında. Anakarttaki bazı kablolar ise 22 AWG seçilmiş. Yani pek bir şey beklememek gerekli zaten, lakin CPU kablosu en azından 18 veya 16AWG seçilseydi iyi olurdu.
-Kablolar-
1 adet 20+4 pin anakart kablosu (22 AWG)
1 adet 4 pin CPU kablosu (20 AWG)
1 adet Molex + Berg konnektörü (daisy chain ile bağlı, 20 AWG)
2 adet SATA kablosu (daisy chain ile bağlı, 20 AWG)
2. Bölüm: İç Tasarıma Genel Bakış – Fan Yapısı
-Fan yapısı-
Marka: EFS (Ever Flow)
Model: EFS-12E12H
Tür: Brushless DC Fan
Voltaj: DC 12V
Akım: 0.25A
Menşei: Made in China
Fan türünü bulamadım. Muhtemelen sleeve bearing. Ses yapıyor.
-İç Yapı-
Zaten buradan bile çok eski olduğunu görebilirsiniz. Sağ altta 2011 yılında üretildiği de yazıyor. Bunun dışında EMI filtresi tamamen boş. FPC bobini bulunmadığı için APFC devresi yok. Bu bile alınmaması için bir sebep, ancak bundan daha kötü şeyler var. Sol altta ana bobini görebilirsiniz. Şimdi diyeceksiniz, “Peki diğer bobin nerede?” diğer bobin yok. Çok ucuz PSU’larda grup regülasyon yapılırken tek bobin üzerinden de yapılabiliyor. Yani orada gördüğünüz sargılar hem 12V hem 5V hem de 3.3V kanalları için kullanılıyor. Kısacası tüm kanallar birbirlerinin elektromanyetik alanlarından etkileniyor.
3. Bölüm: Primary Side – EMI Filtresi
EMI filtresi yok desek yeridir. Sadece NTC ve sigortadan oluşuyor. PCB üzerinde her ne kadar EMI filtresi için alan ayrılmış olsa da kullanılmamış. Bu durum, büyük bir eksi olarak değerlendirilebilir.
4. Bölüm: SMPS Bölümü
PFC bobini yok. SMPS bir güç kaynağı olduğunu buradan da anlamışsınızdır.
-PWM kontrolcü-
Model: UTC NMC6 UC3843BL
-Bulk kapasitörler-
Model: CapXon 470uF 200v 85 derece x2
Yani en azından saçma sapan bir marka görmedik. İdare eder.
-Bridge rectifier-
Model: GBU 406
En azından GBU serisinden bir ürün kullanılmış. 4 adet diyot görmek daha mümkün oluyor bu tarz PSU'larda.
600V VRRM voltajı normal yeterli seviyede. Aynı şekilde Bridge rectifer'da yeterli sayılır. Verimi %70 alınca ortalama 1.78 amper gibi bir değer çıkıyor.
-Mosfetler-
Model: P10NK60Z / 7SAKV V6 PKL 030 mosfet
Model: 2N60L mosfet
PSU'nun topolojisi benim gözlemlerime göre single forward + active clamp MOSFET'den oluşuyor. 1 mosfet ana trafoyu beslerken öbür mosfet ise küçük trafoyu besliyor. Yani double forward değil.
5. Bölüm: Secondary Side
Secondary side'daki ana transfromatör en azından nispeten büyük sayılır. Bu tarz düşük watt'lı PSU'larda daha küçük kullanıldığını gördüm.
-Oplikatörler-
Model: Cosmo 1010 817 K50 x3
6. Bölüm: Filtreleme ve Regülasyon Bölümü
Genel anlamda baktığınızda zaten kaliteli olmadığını anlamışsınızdır. En azından filtrelemedeki kapasitörler 105 derece taepo seçilmiş.
-Filtreme-
Kapasitör Listesi (105°C):
16V 1000µF Taepo
2x 6.3V 1000µF Taepo
16V 1000µF Luxon
10V 1000µF Taepo (TC, 105°C)
İdare eder.
-Regulasyon Tipi-
Seçilebilecek en kötü regulasyon türü. Tek bobin üzerinden tüm kanallar regüle ediliyor. Bobin inanılmaz küçük.
-Doğrultma yöntemi-
Model: 85N3L H5 GK0QC V5 CHN 029 - ?
Model: SBL2060CT x2 - Diyot
Model: STPS3045CTC CADCHVW - Diyot
Muhtemelen 4 adet diyot ile doğrultma yapıyor.
7. Bölüm: Genel Değerlendirme
-Regulasyon-
Test bu şekilde gerçekleştirildi. Ölçümler doğrudan kabloların ucundan yapıldı.
Tüm kanallar yük altında. Elbette elimdeki ekipmanlarla PSU’nun sınırlarını zorlamam mümkün değil, bu yüzden belirli bir yükte test yapabiliyorum. Her kanal ayrı ayrı yük altına sokularak test edildi. Ancak elimdeki imkanlarla tüm kanalları aynı anda tam yüke sokmam mümkün değil.
12V kanalında yaklaşık 12 amper akım çekiliyor, bu da 12 × 12 = 144W güç anlamına geliyor.
5V kanalında yaklaşık 5–6 amper civarında bir akım var, yani 5 × 5 = 25W civarı güç çekiliyor.
3.3V kanalında ise yaklaşık 3.3 amper akım mevcut, bu da 3.3 × 3.3 = 11W civarında bir yük oluşturuyor.
Şimdi diyeceksiniz ki “11W çeksen ne olur, çekmesen ne olur?” haklısınız, oldukça düşük bir yük. Ancak elimdeki imkanlar bu kadarına el veriyor. Buna rağmen, bu düşük yükte bile PSU’nun regülasyon performansı oldukça kötüydü.
-Tüm kanalların yükteki ve boştaki değerleri.-
-Tüm kanalların yükteki değerleri.-
-Tüm kanalların boştaki değerleri-
Sonuç olarak 3.3v ve 5V kanallarının regulasyonu rezillik ötesi. Berbat.
-Verimlilik-
Maalesef elimde ekipman yok.
-Ripple Değerleri-
Maalesef elimde osiloskop veya o tarz bir şey mevcut değil, lakin ATX sınırları dışında olduğuna eminim.
-Korumalar-
Weltrend WT751002
Bu PSU'nun supervisor IC'si.
OVP, UVP, SCP korumalarını içeriyor. Ayrıca kanalları izleme özelliğinede sahip.
-Fan Hızları ve Ses Testleri-
Ses ölçümü yapabileceğim bir alet yok elimde lakin kulağım var
PSU genel anlamda sessiz. 10 dakika boyunca 15 amperlik bir yükte çalışmasına rağmen fan sesini çok da arttırmadı. Yalnızca fan eski olduğundan dolayı "vık vık vık" ses geliyor.
-Lehim kalitesi-
Lehim kalitesi her ne kadar iyi olsa da sorunlar mevcut. Bir adet direnç tamamen kopmuştu; bu üretim aşamasında olmuş olmalı. PSU’yu açan ilk kişi zaten benim, bu yüzden kablo eklemesi yapmak zorunda kaldım.
8. Bölüm: Testler - Sonuç
Geldik sonuca. Tek söyleyebileceğim şey: “Almayın.” Çünkü gerçekten düşük sistemler için bile kötü. 100 TL daha verip, en azından çalışabilecek durumda bir PSU almak çok daha mantıklı.
Aşağıda beğendiğim ve beğenmediğim kısımları belirttim; oradan detayları okuyabilirsiniz.
-Beğendiğim kısımlar-
Taepo kondansatörler yoğunlukta.
12v kanalının regulasyonu çöp kadar kötü değil.
Başka yok bu kadar
-Beğenmediğim kısımlar-
5V ve 3.3V hatlarındaki regülasyon çok kötü...
Ripple değerleri muhtemelen ATX standartlarının dışında.
EMI filtresi yok.
APFC yok.
Kanallar, tek bir bobin üzerinden regüle ediliyor.
Lehim kalitesi iyi değil.
Açma/kapama düğmesi yok.
Tierlist üzerinde olsaydı şu şekilde olurdu muhtemelen:
Son düzenleme:
