Şimdi, şunu öğrenmen gerek ingilizce öğrenilmez edinilir. Edinmek için de maruz kalman gerek. Ne yapman gerekenleri de aşağıda yazıyorum. Bu bir süreçtir, kısa yolu yoktur(yurtdışına çıkamayanlar için) uzun bir süreçtir. Adım adım yapman gerek.
Öncelikle ingilizce konuşabilmek için altyapını doldurman gerek. Altyapın olmadan, konuşamazsın, ve konuşmaya çalışsanda sürekli kafada çeviri yapmakla zaman kaybedeceğin için sıkılıp bırakırsın.
Yapman gereken şey reading ve listening ile altyapını doldurmak. Bu süre zarfında konuşmaya çalışmana gerek yok. Çeviri kullanmadan anlamaya başladığında zaten istemsizce çat/pat konuşabilir olacaksın. Bu noktadan sonra reading ve listening azaltıp (tamamen bırakmayacaksın) speaking/writing yapacaksın.
readıng: Okumaz isen gelişmez. Reading sana gramer öğretecek, cümle yapılarını öğretecek, kelime hazneni artıracak ve listening yaparken alt yazısını anlamanı sağlayacak.
- A1 de 10 kitap bul ve her bir kitabı iki kere oku. İlkinde anlamadığın yerlerde çeviri kullan ikincisinde çeviri kullanma. Hatırlamaya çalış. 11. kitap sana kolay geliyorsa( yüzde 60-70'ni anlıyorsan) bir sonraki seviyeye geç A1 de vakit kaybetme.
- Aynı şekil A2, B1 ve B2 de devam et. C1'e geçmene gerek yok. Bu tarz kitapları kütüphanelerden bulabilirsin.
- Sonra ana dili ing olan çocuklara (8-9 yaş) yazılmış, yazarları Amerikalı veya İngiliz olan kitapları oku. Bu sefer bulabildiğin kadar oku 50 tane bulabiliyorsan 50 tane oku. Örneğin: Diary of a wimpy kid series, amelia bedlia series vb.
- çocuk kitapları da sana kolay geldiğin de artık young adult veya adult kitaplarına geçebilirsin. Örneğin: Conversations with friends.
not: seviyeli kitaplar sana grameri öğretecek çünkü basit dilde yazılıyor, çocuk kitapları ve normal kitaplar günlük konuşma dilinde yazıldığından ve hedefi anadili İngilizce olanlar olduğundan asıl İngilizceyi öğretecek.
Not: Eğer B2 seviyesinde bir kitabı alıp rahatlıkla okuyabiliyor isen yukarıdaki formulü B2 den veya direkt çocuk kitaplarından başlayarak yapabilirsin.
kitap okurken çeviriyi nasıl kullanacaksın onu anlatayım. Çeviri için ChatGPT kullan, Google transate kullanma.
- Promt olarak " sana vereceğim cümleleri kelime kelime veya kelime öbekleri şeklinde çevir" yaz.
- Çeviri yaparken, kelime çevirisi yapma cümle çevirisi yap. Çünkü kelimenin ilk anlamı farklı, cümlede geçen anlamı farklı olabilir veya o kelime ile yanına gelen farklı bir kelime ile başka bir anlam çıkabilir. Örneğin put: Koymak, put on: Giyinmek gibi.
- Bu şekilde hem kelimeleri öğreneceksin hem de cümlenin yapısını yani gramerini öğreneceksin. Yapısını anlamadığın zaman da cümlenin gramerini anlat diye yazabilrsin.
- Bu şekilde okuduğun şeyi anlayacaksın anlamadan saatlerce okuman hiç bir işe yaramaz. İntensive reading ve extensive readingi araştır.
Örnek bir çocuk kitabından görsel, Diary of a wimpy kidden bir görsel. Bu kitap bir amerikalı çocuğun okul hatayını anlatıyor. 7-12 yaşa uygun çocuk kitabı.
lıstenıng: Dinlemez isen gelişmez. En önemli geliştirilmesi gereken skildir. Bunu geliştirmez isen konuşamazsın konuşamamanın nedeni karşıdakini anlamayacak olman. Reading ile aynı anda bunu yapman gerek.
Dizi/filmden önce daha basit dilde listening yapabileceğin kanalları bul. Hem daha basit bir dil kullanırlar hem de bize göre daha yavaş konuşurlar, en önemlisi kelimeleri birleştirmeden konuşurlar örneğin "i'm going to" der ama filimde gonna diye duyarsın bunu "what are you doing" der ama filmde "whatcha doing" diye duyarsın.
Bu kanallar.
- İngilizce öğreten kanallar.
- İngilizce listenign kanallar.
- Real Life English kanallar.
- Audio book kanallar.
Yukarıdaki kanalları, yeni bir YouTube hesabından takip et ve o hesaptan sadece İngilizce içerik tüket. Çünkü sana farklı farklı yen ing kanallar tavsiye etsin.
Not: Bir süre sonra yayıncılara, dizilere geçmen gerek.
speaking : Alt yapını doldurmaz isen konuşamazsın çünkü istediğin konuda konuşabilmek için kelime haznesine ihtiyacın var yani alt yapını/heybeni doldurman gerek. Alt yapıda reading ve listening ile dolar. Yine de pratik yapmaz isen çat pat konuşursun ama fluent/akıcı konuşamazsın.
Bebeklere bakarsan ki 1.5-2 sene sadece dinler ama sonra çat-pat konuşur bazen dilleri dönmez ama konuştukça konuştukça açılır. Sonra sussun diye yalvarırsın
İlk başta sadece ve sadece reading ve listeninge odaklan, listening de altyazılara bakmadan anlamaya başladığında konuşma pratiği yap.
writing : Konuştuğun zaman yazabileceksin zaten ama konuşacak birini bulamaz isen yazmakta konuşmak ile aynıdır. YouTube'da izlediğin videolara yorum bırakarak da pratik yapabilirsin.
Yapman gereken şeyler reading ve listening, bunlar kolay gelmeye başladıktan sonra speaking arkasından gelecek ama akıcı olmayacak, akıcı olması için speaking pratiği yapman şart. Sadece istikrarlı ol her gün adım adım ilerle. Bunun dışında bir şeyle de vakit kaybetme.
yapmaman gerekenler
-Duolingo vb uyglamalarda vakit kaybetme,
-Gramer kitaplarına boğulma. Kitap okumak bunu fazlasıyla yapacaktır.
-Kelime ezberlemeye çalışma. Bir kelimenin birden çok karşılığı var. Baş edemez sıkılırsın.
-Zinciri kırma, yeri gelecek motivasyonlu olacaksın yeri gelecek sıkılacaksın. Disiplin motivasyondan daha değerlidir.
Aşağıdaki video izle.