Bir
işlemci satın aldığınızda veya herhangi bir telefonun, bilgisayarın
işlemci modelini incelediğinizde karşınıza daha çok
7nm, 10nm, 12nm veya 14nm gibi bir değer/ifade yer aldığını göreceksiniz. Buradaki
“nm” kısaltması
nanometre anlamına gelen bir uzunluk ölçü birimidir.
Nanometre (nm), 1 metrenin milyarda biridir.
Nanometre, daha çok gözle görülemeyen
mikroskobik yapıdaki maddeleri
ölçmek için kullanılan matematiksel bir ölçü birimidir. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte
günümüzde neredeyse her alanda
Nanometre kullanılır.
İşlemcilerde, GPU’larda, tıp ürünlerinde gibi. Bir örnek vermek gerekirse hücre zarı
12 nm‘dir. Ayrıca nanometre
birçok bilgisayar parçasınınüretim tekniğinde kullanılan ölçüm birimidir. Örneğin yeni nesil işlemcilerde
14-22 nm teknolojisi kullanılmaktadır.
Farklı bir şekilde
basite indirerek ifade etmek gerekirse; nasıl ki günlük hayatta mesafeleri ölçek için
kilometre, metre ve milimetre gibi kavramları kullanırız,
nanometre de mesafeleri ölçmede kullanılır. Ancak nanometre,
oldukça küçük mesafeleri hesaplamada kullanılan bir ölçü birimidir. Bu nedenle
bilişim sektöründe bu ölçü birimi sıklıkla kullanılır.
Bir
işlemci için nanometre, işlemcilerdeki çekirdeğin içindeki bulunan -milyarlarca-
transistörlerin arasındaki mesafeleri yani yan yana dizilmiş olan
transistörlerin uzaklığınıifade etmek için kullanılır ve bu mesafe ne kadar azalırsa, o iki transistör (
tüm transistörler için geçerli) çekirdekte daha az yer kapladığı için
bir çekirdeğe daha çok transistör yerleştirilir. Örnek verecek olursak
14nm teknolojisi ile üretilen işlemcilerdeki
transistörler arasındaki mesafe 14 nanometre, 10 nm teknolojisi ile üretilen işlemcilerdeki transistörler arasındaki mesafe ise 10 nanometredir. İşlemcilerdeki
nanometre değeri düştükçe transistörler arasındaki mesafe azalır. Böylece transistörler
daha az güç tüketir ve daha az ısı yayar. Bu da işlemcinin
daha yüksek performansta çalışmasını sağlar. Ayrıca işlemcideki transistörler birbirine ne kadar yakınsa -yukarıda bahsettiğimiz üzere- işlemci
içerisine o kadar fazla transistör sığdırılabilir. Tabi bu da işlemcinin
daha geç ısınmasına ve daha az güç tüketip daha yüksek performansta çalışmasına katkıda bulunur. Teknoloji ilerledikçe işlemcilerde bulunan
nanometredeğerlerinin daha da düşerek
pikometre (pm)kavramlarına geçiş yapacağız.
