NVIDIA Optimus nedir?

Merhaba. Ben internette gezinirken NVIDIA Optimus kapatılırsa oyun performansında artış olur diye yazı okudum. Öncelikle benim bilgisayarım.
- 16 GB RAM.
- 500 SSD.
- RTX 3050 Ti.

Özelliklinde. Acaba benim bilgisayarımda var mıdır? Varsa nasıl kapatılır ya da kapatılmalı mı?

Laptopların baş belasıdır. Dahilî grafik birimi ile haricî ekran kartını birlikte çalıştırır. Birlikte çalışması sanki güçlerini toplayıp daha fazla performans vereceğine yönelik bir intiba uyandırsa da aslında öyle değildir.

Enerji tasarrufu için bazı durumlarda dahilî grafik birimi kullanım miktarını artırır ve haricî ekran kartı kullanım miktarını azaltır. Bazı durumlarda güçlü olan ekran kartı, gücünü azaltır ve böylelikle enerji tasarrufu sağlar. Tabii GPU kullanımı azaltınca ne olur? FPS'lerde anlık düşüşler olur ve istenilen FPS elde edilemez.

Bu teknolojiyi ortaya atan gerzek mühendise şunu sormak istiyorum: Zaten laptopta oyun oynayanların %99.9'u prize takılı oyun oynuyor. Enerji tasarrufu için ne gerek vardı?

Optimus pil gücüyle performansı bir arada sunmayı hedefleyen bir sistemdir. Gerekli olmadığında görüntü Intel'den, performans gerektiğinde NVIDIA'dan sağlanır. Bu geçişin pürüzsüz olması için MUXsuz sistem tercih edilmektedir. NVIDIA kartı kullanılacağı zaman görüntüyü Intel'e verir, sonra Intel'den panele aktarılır. Bu ekstra işlem darboğaza sebep olur ve yüksek FPS'de performans düşüşü olur. Donanımsal MUX koyarak ekran kartının doğrudan panelle iletişimi sağlanır ancak maliyet kalemi olduğundan ve ekran kartını değiştirmek için BIOS'a girme zorunluluğundan MUXsuz bilgisayarlar yaygındır. Advanced Optimus teknolojisi performans kaybını ortadan kaldırarak pürüzsüz geçişi sağlar ancak yeni bilgisayarlarda ancak mevcuttur.

NVIDIA Optimus esasında batarya ömrünü uzatmak için kullanılan bir teknoloji. Hafif işler yaparken, masaüstünde gezinirken görüntü işlemcideki dahili grafik birimiyle oluşturuluyor. Bu harici ekran kartından daha güçsüz olduğu için de daha az güç tüketiliyor.

Oyunlara geçince de harici ekran kartı devreye giriyor fakat dahili grafik birimi tam olarak devre dışı kalmıyor. Sorun da burada başlıyor zaten. Görüntü dahili grafik üzerinden harici grafiğe geçiyor, oradan da ekrana geliyor. Bu da cihazın normalde verebileceğinden daha az performans vermesine sebep oluyor.

Optimus'u devre dışı bırakmanın iki yöntemi var. İlk yöntem dizüstünde belli özellikler gerektiriyor, olmazsa bu yöntemi kullanamazsınız. Bu yöntemde MUX Switch ile dahili grafik birimini elle devre dışı bırakıyorsunuz. Burada bir de Advanced Optimus var, dahili grafik birimini kendi kendine devre dışı bırakıyor. Advanced Optimus daha nadir ve üst seviye bir özellik.

İkinci yöntem de laptopa harici bir ekran bağlamak. Görüntü çıkışı doğrudan harici karta bağlıysa dahili grafik birimi devre dışı kalacaktır, bu da sanki MUX Switch kullanılmış gibi bir etki verecektir. Fakat bunun için dediğim gibi görüntü çıkışının NVIDIA karta bağlı olması gerekiyor, Intel'e bağlıysa bu da çözüm olmayacaktır.

Optimus tam ne bilmiyorum ama ne işe yaradığını biliyorum. MUX switch denen bir olay var. Laptopta iki ekran kartı var, ikisi de görüntü verebilir ancak firmalar bunun için mux switch koymak zorunda. Koymuyorlar çünkü maliyeti artırıyor, bu yüzden olmuyor. Eğer switch anakartta varsa harici GPU dan görüntü alınabilir. nVidia denetim masasına girdiğinizde sadece 3 seçenek varsa dahili GPU dan görüntü alıyorsunuz demektir. MUX yoksa hariciden görüntü veremiyorsunuz. Bu da FPS azaltıyor bunun yerine monitör takıp, HDMI, DP, USB C den biri bir kaçı harici GPU dan görüntü alır, FPS artırabilirsiniz ancak bu da her zaman olmuyor. Jarod's Tech kanalı her videosunda değinir.

Power Supply Unit dedi:

Laptopların baş belasıdır. Dahilî grafik birimi ile haricî ekran kartını birlikte çalıştırır. Birlikte çalışması sanki güçlerini toplayıp daha fazla performans vereceğine yönelik bir intiba uyandırsa da aslında öyle değildir.

Enerji tasarrufu için bazı durumlarda dahilî grafik birimi kullanım miktarını artırır ve haricî ekran kartı kullanım miktarını azaltır. Bazı durumlarda güçlü olan ekran kartı, gücünü azaltır ve böylelikle enerji tasarrufu sağlar. Tabii GPU kullanımı azaltınca ne olur? FPS'lerde anlık düşüşler olur ve istenilen FPS elde edilemez.

Bu teknolojiyi ortaya atan gerzek mühendise şunu sormak istiyorum: Zaten laptopta oyun oynayanların %99.9'u prize takılı oyun oynuyor. Enerji tasarrufu için ne gerek vardı?

Genişletmek için tıkla...

Senin zannettigin gibi herkes oyun bilgisayarini sadece oyun icin kullanmiyor. Ornek olarak ben oyun oynamayi seven biri olarak oyun bilgisayari sahibiyim ama ayni zamanda gundelik islerimi de bu bilgisayarla goruyorum. Mobil kullanmam gerektiginde batarya omru benim icin onemli hale donusuyor. Bu noktada bu optimus sistemi yardima kosan tek sey oluyor. Uzun sozun kisasi bilgisayarlar sadece oyun oynamak icin degildir. Baska seyler de yapiliyor bilgisayarlarda. Soz konusu oyun bilgisayari olsa bile.

Ugur Necare dedi:

Senin zannettigin gibi herkes oyun bilgisayarini sadece oyun icin kullanmiyor. Ornek olarak ben oyun oynamayi seven biri olarak oyun bilgisayari sahibiyim ama ayni zamanda gundelik islerimi de bu bilgisayarla goruyorum. Mobil kullanmam gerektiginde batarya omru benim icin onemli hale donusuyor. Bu noktada bu optimus sistemi yardima kosan tek sey oluyor. Uzun sozun kisasi bilgisayarlar sadece oyun oynamak icin degildir. Baska seyler de yapiliyor bilgisayarlarda. Soz konusu oyun bilgisayari olsa bile.

Genişletmek için tıkla...

Zaten üretici firmalar günlük kullanım modu sunuyor. Mesela MSI'da "Super battery" modu var, performansa göre en verimli gücü sunuyor. İşlemci durduk yere turbo yapmıyor, grafik kartı kullanıma uygun minimum güç çekiyor. Dolayısıyla Optimus teknolojisi yurt dışında da çok tartışıldı, zaten laptop üretici firmalar artık kullanmamaya başladılar. Diğer laptoplar için olabilir ancak performans beklentisi olan laptoplarda olması çok saçma. Hiçbir işe de yaramıyor.