Giriş
Herkese merhaba. Bir süre boyunca yaptığım araştırma sonucunda Ruby ve Ruby on Rails ile ilgili yeterli Türkçe kaynak olmadığı kanısına vardım. Bundan ötürü de herkese açık olacak şekilde bir rehber yazma kararı aldım. Bir Ruby veya Ruby on Rails uzmanı değilim fakat en azından kaynak olması açısından teknik doküman yazabilecek kapasiteye sahip olduğumu düşünüyorum. Yaklaşık 2 yılda edindiğim Ruby bilgilerini burada paylaşacağım, ne kadar kişi yararlanır; bunu bilemiyorum. Hiç değilse Ruby'e merakı olan veya sırf bilgi olması açısından göz gezdirmek isteyenler için oldukça yararlı olacağı kanaatindeyim. Bu yapacak olduğum seride bir süre ilerledikten sonra Ruby on Rails ile ilgili de rehberler paylaşacağım. Bu giriş kısmını daha fazla uzatmadan kısaca Ruby'nin tam olarak ne olduğuna ve tarihine kısaca değinmek isterim.
Nedir Bu Ruby?
Ruby, 1990'ların ortasında Japon bir geliştirici olan Yukihiro "Matz" Matsumoto tarafından geliştirilmiş bir programlama dilidir. Matz, Ruby'yi geliştirirken insan merkezli bir dil oluşturmayı hedeflemiştir; yani dilin hem güçlü hem de kullanımı keyifli olmasını istemiştir. Böylelikle herhangi bir programlama dili bile bilmeyen birinin yazılan Ruby kodunu okuyabilmesini sağlamaya çalışmıştır. Ruby nesne yönelimli programlama temeline dayanır ve söz dizimine baktığınızda Python, Lisp ve Perl gibi dillerle oldukça benzer olduğunu görebilirsiniz. Örnek bir koda bakacak olursak;
Bu basit kod örneğini incelediğinizde aslında anlaşılmasının pek de zor olmadığını fark edebilirsiniz. Bununla beraber Ruby yazmak da zor değil fakat Ruby yazmaya başlamadan önce sisteminize Ruby'i yüklemeniz gerekiyor.
Nasıl Yüklenir?
Windows kullanıcıları RubyInstaller sitesindeki hazır Ruby yükleyicisiyle yükleyebilirken, macOS ve Linux kullanıcıları rbenv paket yöneticisi ile Ruby'i yükleyebilirler. Kullandığınız Linux sistem dağıtımına göre (örneğin: Debian, Ubuntu, Arch Linux, Fedora vb.) Farklı yükleme talimatları bulunmakta. Rbenv'i yükledikten sonra yapmanız gereken tek şey, komut istemcinizi açıp;
Eğer düzgün yükleyebildiyseniz, tebrik ederim! Artık Ruby kullanmaya hazırsınız. Bir sonraki rehberde Ruby'nin sahip olduğu genel özelliklerden, genel söz diziminden ve nasıl çalıştığından bahsedeceğim. Sonraki rehberde karşılaşmak üzere, esenlikler dilerim.
Herkese merhaba. Bir süre boyunca yaptığım araştırma sonucunda Ruby ve Ruby on Rails ile ilgili yeterli Türkçe kaynak olmadığı kanısına vardım. Bundan ötürü de herkese açık olacak şekilde bir rehber yazma kararı aldım. Bir Ruby veya Ruby on Rails uzmanı değilim fakat en azından kaynak olması açısından teknik doküman yazabilecek kapasiteye sahip olduğumu düşünüyorum. Yaklaşık 2 yılda edindiğim Ruby bilgilerini burada paylaşacağım, ne kadar kişi yararlanır; bunu bilemiyorum. Hiç değilse Ruby'e merakı olan veya sırf bilgi olması açısından göz gezdirmek isteyenler için oldukça yararlı olacağı kanaatindeyim. Bu yapacak olduğum seride bir süre ilerledikten sonra Ruby on Rails ile ilgili de rehberler paylaşacağım. Bu giriş kısmını daha fazla uzatmadan kısaca Ruby'nin tam olarak ne olduğuna ve tarihine kısaca değinmek isterim.
Nedir Bu Ruby?
Ruby, 1990'ların ortasında Japon bir geliştirici olan Yukihiro "Matz" Matsumoto tarafından geliştirilmiş bir programlama dilidir. Matz, Ruby'yi geliştirirken insan merkezli bir dil oluşturmayı hedeflemiştir; yani dilin hem güçlü hem de kullanımı keyifli olmasını istemiştir. Böylelikle herhangi bir programlama dili bile bilmeyen birinin yazılan Ruby kodunu okuyabilmesini sağlamaya çalışmıştır. Ruby nesne yönelimli programlama temeline dayanır ve söz dizimine baktığınızda Python, Lisp ve Perl gibi dillerle oldukça benzer olduğunu görebilirsiniz. Örnek bir koda bakacak olursak;
Ruby:
class Android
def initialize(name)
@name = name
end
def say_hi
puts "Hello, I'm #{@name}!"
end
end
android = Android.new("Yakut")
android.say_hi # Terminalde "Hello, I'm Yakut!" çıktısını görebilirsiniz.
Bu basit kod örneğini incelediğinizde aslında anlaşılmasının pek de zor olmadığını fark edebilirsiniz. Bununla beraber Ruby yazmak da zor değil fakat Ruby yazmaya başlamadan önce sisteminize Ruby'i yüklemeniz gerekiyor.
Nasıl Yüklenir?
Windows kullanıcıları RubyInstaller sitesindeki hazır Ruby yükleyicisiyle yükleyebilirken, macOS ve Linux kullanıcıları rbenv paket yöneticisi ile Ruby'i yükleyebilirler. Kullandığınız Linux sistem dağıtımına göre (örneğin: Debian, Ubuntu, Arch Linux, Fedora vb.) Farklı yükleme talimatları bulunmakta. Rbenv'i yükledikten sonra yapmanız gereken tek şey, komut istemcinizi açıp;
rbenv install 3.3.5
yazıp çalıştırmanız yeterli. Ardından Ruby'i bütün sistem içerisinde kullanmak için rbenv global 3.3.5
komutunu çalıştırmanız gerekli. Bu işlemin ardından komut istemcinizi kapatıp tekrardan açtıktan sonra, komut istemcinize ruby -v
komutunu girerek Ruby'nin doğru düzgün yüklenip yüklenmediğini kontrol edebilirsiniz. Örnek bir çıktı:
Bash:
$ ruby -v
ruby 3.3.1 (2024-04-23 revision c56cd86388) [x86_64-linux]
Eğer düzgün yükleyebildiyseniz, tebrik ederim! Artık Ruby kullanmaya hazırsınız. Bir sonraki rehberde Ruby'nin sahip olduğu genel özelliklerden, genel söz diziminden ve nasıl çalıştığından bahsedeceğim. Sonraki rehberde karşılaşmak üzere, esenlikler dilerim.
Son düzenleme: