Tarih ve coğrafya kitabı önerisi

Sınav hazırlık amaçlı değil, kendimi geliştirmek için. Tarih ve coğrafya alanlarında genel kültürümü geliştirebileceğim tarih için daha çok anı tarzında sürükleyici kitaplar arıyorum.

Öncelikle atlaslardan başla. Her evde kesinlikle olması gereken bir atlas var; Faik Sabri Duran'ın ''Büyük Atlas''ı. Önce Türkiye'den başla. Sadece şehirleri değil; gölleri, nehirleri, dağları da öğren. Sonra Dünya siyasi ve fizikî haritasına bak. Her gün sadece 10 dakika baksan o kadar faydası olur ki. Dünyanın bütün ülkelerin başkentlerinden doğal yapılarına kadar birçok detayı öğrenmiş olursun. Zaten coğrafya bilmeden tarih öğrenilmez.

Akabinde tarihin ne olduğunu anlamak için Cambridge'li tarihçi Edward Hallett Carr'in ''Tarih Nedir?'' kitabını oku. 2 günde rahatlıkla okunabilir ve harika bir kitaptır. Tarih yüksek lisans öğrencilerinin bile okuduğu bir kitap.

Sonra genel tarih kitapları ile başlamanı öneririm. Mesela ''Dünya Tarihi'' gibi tek ciltli kitaplar. Sonra dönemlere inebilirsin. Mesela Umberto Eco editörlüğünde hazırlanan ''Ortaçağ'' serisi gibi. 20, 19, 18. yüzyıl kitapları var. Her yüzyılda yaşanan olaylara genel bir şekilde değiniliyor. Tarihi ve dönemin özünü anlamak için çok önemli.

Akabinde daha detaya girersin. Mesela 18. yüzyıl genel tarihinde Fransız İhtilâli ilgini çektiyse Fransız İhtilâli ile ilgili geniş okumalar yaparsın. Veya Osmanlı-Rus savaşları. I. ve II. Dünya Savaşları'ndan devam edersin.

Türk tarihine başlarken de sıralı 5 kitap tavsiye ederim:

1. Kök Tengri'nin Çocukları (Prof. Dr. Ahmet Taşağıl). Bu kitap, İslâm öncesi Türk devletlerini anlatmakta. Örneğin; Göktürkler, Uygurlar, Hazarlar, Peçenekler, Oğuzlar...
2. Müslüman Türk Devletleri Tarihi. (Prof. Dr. Erdoğan Merçil). Türk-İslâm devletlerini anlatır. Örneğin; Karahanlılar, Gazneliler, Selçuklular, Anadolu beylikleri...
3. Rüyadan İmparatorluğa Osmanlı (Caroline Finkel). Şahsen Osmanlı tarihinin en iyi anlatıldığı tek ciltlik kitaplardan biridir.
4. Tek Adam 3 cilt takım. (Şevket Süreya Aydemir). Atatürk ile beraber millî mücadelenin en iyi anlatıldığı kitaplardan biridir. Daha kısa arıyorsan Andrew Mango'yu da okuyabilirsin.
5. Nutuk. (Mustafa Kemal Atatürk). Atatürk'ün deneyimlerini söylev şeklinde aktardığı bir çalışma. Millî mücadele öğrenildikten sonra mutlaka okunmalıdır.

Bu kitapları okuduğunda zaten Türk tarihi baştan sona öğrenmiş olacaksın. Daha detaya girmek istersen yine ekstra okumalar yapabilirsin.

Mesela ''Osmanlı'da beni tek kitap kesmedi, dahası yok mudur?'' dersen çapraz okumalar yapabilirsin. O hâlde Zinkeisen, Nicolae Jorga, Halil İnalcık, Ahmed Cevdet Paşa, Naima gibilerinin yazdığı eserleri okuyabilirsin. Hatta daha da detaya girmek istersen dönem kaynaklarına bile bakabilirsin. Yani olaya şahit olanların veya o döneme yakın yaşamış kişilerin yazıları. Örneğin; Aşıkpaşazade, Neşrî gibi.

Bunu her dönem için yapabilirsin ama benim tavsiyem başlangıcı bu şekilde yapmandır.

Power Supply Unit dedi:

Öncelikle atlaslardan başla. Her evde kesinlikle olması gereken bir atlas var; Faik Sabri Duran'ın "Büyük Atlas"ı. Önce Türkiye'den başla. Sadece şehirleri değil; gölleri, nehirleri, dağları da öğren. Sonra Dünya siyasi ve fizikî haritasına bak. Her gün sadece 10 dakika baksan o kadar faydası olur ki. Dünyanın bütün ülkelerin başkentlerinden doğal yapılarına kadar birçok detayı öğrenmiş olursun. Zaten coğrafya bilmeden tarih öğrenilmez.

Akabinde tarihin ne olduğunu anlamak için Cambridge'li tarihçi Edward Hallett Carr'in "Tarih Nedir?" kitabını oku. 2 günde rahatlıkla okunabilir ve harika bir kitaptır. Tarih yüksek lisans öğrencilerinin bile okuduğu bir kitap.

Sonra genel tarih kitapları ile başlamanı öneririm. Mesela "Dünya Tarihi" gibi tek ciltli kitaplar. Sonra dönemlere inebilirsin. Mesela Umberto Eco editörlüğünde hazırlanan "Orta Çağ" serisi gibi. 20, 19, 18. yüzyıl kitapları var. Her yüzyılda yaşanan olaylara genel bir şekilde değiniliyor. Tarihi ve dönemin özünü anlamak için çok önemli.

Akabinde daha detaya girersin. Mesela 18. yüzyıl genel tarihinde Fransız İhtilâli ilgini çektiyse Fransız İhtilâli ile ilgili geniş okumalar yaparsın. Veya Osmanlı-Rus savaşları. I. Ve II. Dünya Savaşları'ndan devam edersin.

Türk tarihine başlarken de sıralı 5 kitap tavsiye ederim:

1. Kök Tengri'nin çocukları (Prof. Dr. Ahmet Taşağıl). Bu kitap, İslam öncesi Türk devletlerini anlatmakta. Örneğin; Göktürkler, Uygurlar, Hazarlar, Peçenekler, Oğuzlar...
2. Müslüman Türk Devletleri Tarihi. (Prof. Dr. Erdoğan Merçil). Türk-İslam devletlerini anlatır. Örneğin; Karahanlılar, Gazneliler, Selçuklu'lar, Anadolu beylikleri...
3. Rüyadan İmparatorluğa Osmanlı (Caroline Finkel). Şahsen Osmanlı tarihinin en iyi anlatıldığı tek ciltlik kitaplardan biridir.
4. Tek Adam 3 cilt takım. (Şevket Süreya Aydemir). Atatürk ile beraber millî mücadelenin en iyi anlatıldığı kitaplardan biridir. Daha kısa arıyorsan Andrew Mango'yu da okuyabilirsin.
5. Nutuk. (Mustafa Kemal Atatürk). Atatürk'ün deneyimlerini söylev şeklinde aktardığı bir çalışma. Millî mücadele öğrenildikten sonra mutlaka okunmalıdır.

Bu kitapları okuduğunda zaten Türk tarihi baştan sona öğrenmiş olacaksın. Daha detaya girmek istersen yine ekstra okumalar yapabilirsin.

Mesela "Osmanlı'da beni tek kitap kesmedi, dahası yok mudur?" dersen çapraz okumalar yapabilirsin. O hâlde Zinkeisen, Nicolae Jorga, Halil İnalcık, Ahmed Cevdet Paşa, Naima gibilerinin yazdığı eserleri okuyabilirsin. Hatta daha da detaya girmek istersen dönem kaynaklarına bile bakabilirsin. Yani olaya şahit olanların veya o döneme yakın yaşamış kişilerin yazıları. Örneğin; Aşıkpaşazade, Neşrî gibi.

Bunu her dönem için yapabilirsin ama benim tavsiyem başlangıcı bu şekilde yapmandır.

Genişletmek için tıkla...

Teşekkür ediyorum sanirim alabilecegim en iyi cevabi aldim.