UPS (Uninterruptiple Power Supply) kelimelerinin kısaltılmasıdır. Türkçe anlamı, kesintisiz güç kaynağı demektir. Bu sistem, olası elektrik kesintilerinde, çalışan sistemin, kesintiden etkilenmeden, UPS aygıtı içerisinde depolanmış olan elektrik enerjisi ile çalışmasına devam etmesi için tasarlanmıştır.
İşte bu tasarım farklı bazı alternatifler gerektirmektedir. Neden mi? Elektrik kesintisi esnasında kullanılan cihazın kesintiden etkilenmemesi için oldukça hızlı bir şekilde yedek enerji ile takviye edilmelidir. Aksi takdirde cihaz kapanacağı için, ya kullanılan bilgiler silinecek, ya da zarar görebilecektir. Bunu önleyebilmek için piyasada genellikle iki yöntem kullanılmaktadır.
1 Dinamik UPS sistemleri.
2 Statik UPS sistemleri.
Dinamik UPS sistemleri bünyesinde bir ya da birkaç elektrik jeneratörü barındıran sistemlerdir. Elektrik kesintilerinde jeneratör otomatik çalıştırılarak sisteme elektrik sağlarlar. Jeneratörün devreye girebilmesi için geçen süre, Sistemin içerisindeki AKÜ gruplarıyla sağlanır. Bu sistem büyük fabrikalarda, bankalarda veya büyük işletmelerde kullanılan sistemdir.
Statik UPS sistemleri ise küçük işletmelerde, evlerde vb. gibi kullanılan daha küçük boyut ve güçlerde imal edilmiş sistemlerdir. Statik UPS sistemleri de 3 kısımda incelenir.
1 ONLINE UPS
2 LINE INTERACTIVE UPS
3 OFFLINE UPS.
Online UPS sistemlerinde Şebeke gerilimi, RECTIFIER adı verilen doğrultucu ile doğrultularak hem aküleri hem de sistem çıkış devresi olan INVERTER devresine elektrik sağlarlar. Olası bir elektrik kesintilerinde, AKÜ daima devrede olduğu için herhangi bir gecikme olmadan sistem beslenmeye devam eder.
Lineinteraktive UPS'ler de elektrik, aküleri ayrıca doldurarak hazır halde tutarlar. Aküler dolduktan sonra devreden çıkartılarak, sistemde dolu olarak bekletilirler. Olası bir elektrik kesintisinde özel tetiklemeli elektronik donanımlar sayesinde hızla aküleri sisteme bağlarlar.
Line interaktive UPS blok çalışma şeması. Resim wikipedia sitesinden alıntıdır.
Offline UPS sistemleri genellikle sistemleri beslemekten ziyade bir süre açık tutmaya yarayan sistemlerdir. Sık sık elektrik kesintilerinde ve dalgalanmalarda verimli değillerdir. Çıkış gerilim regülasyonu bulunmadığından ucuzdurlar.