- RAM
- 16GB DDR4
- SSD veya HDD modeli
- Samsung 512GB SSD
- Ekran kartı
- MSI GeForce RTX 3050
- Anakart
- Gigabyte 520
- İşlemci
- İntel i5
Windows’ta Hızlı Başlat (Fast Startup) Özelliği: Detaylı Rehber
Merhabalar Technopat ailesi, ben Emre. Uzun yıllardır bilgisayar donanımları, scripting, özel araçlar geliştirme ve teknik destek gibi konularda kendi çapımda dirsek çürüten bir donanım meraklısıyım. Bugün forumda çokça sorulan, bazen hayat kurtaran bazen de sistemi içinden çıkılmaz bir döngüye sokan Hızlı Başlat (Fast Startup) özelliğini masaya yatırıyoruz.Kendi deneyimlerimi ve teknik dökümanları harmanlayarak hazırladığım bu rehberde, "Bu bilgisayar neden tam kapanmıyor?" sorusunun cevabını bulacaksınız.
1. Hızlı Başlat (Fast Startup) Nedir?
Fast Startup (hiberboot), Windows 8 ile hayatımıza giren ve hibrit bir önyükleme yöntemidir. Bilgisayarı kapattığınızda Windows; kullanıcı oturumunu kapatır ancak sistem çekirdeğini (kernel) ve yüklü sürücüleri diske (hiberfil.sys) kaydeder.- Mantık: "Sıfırdan başlama, kaldığın yerden devam et."
- Kaynak: Microsoft Learn - Distinguishing Fast Startup from Wake-from-Hibernation
2. Nasıl Kontrol Edilir?
Bu özelliği yönetmek için klasik denetim masasını kullanıyoruz:- Yol: Denetim Masası > Güç Seçenekleri > Güç düğmelerinin yapacaklarını seçin.
- Kritik Adım: "Şu anda kullanılmayan ayarları değiştir" diyerek yönetici izni vermeniz gerekir.
3. BIOS/UEFI ve Hızlı Başlat İlişkisi
İşin teknik boyutu burada çetrefilleşiyor. Fast Startup açıkken Windows tam kapanmadığı için anakartın S4 (Hibernation) güç durumunda kalmasına neden olur.- Sorun: Eğer BIOS'tan ErP Ready gibi enerji tasarrufu modlarını açtıysanız veya Linux gibi ikinci bir OS kullanıyorsanız, Windows diski "kilitli" bıraktığı için diğer sistemden diske erişemezsiniz.
- Kaynak: UEFI Specification - ACPI Sleep States
4. SSD vs HDD: Gerçekten Gerekli mi?
Yıllardır yaptığım testlerde gözlemlediğim şu:- HDD: Mutlaka açık kalmalı. Mekanik disklerin hantallığını ciddi oranda absorbe ediyor.
- SSD: NVMe SSD'lerde fark milisaniyeler düzeyinde. SSD'niz varsa ve sistemde kararsızlık seziyorsanız kapatmanızda hiçbir sakınca yok.
- Kaynak: Microsoft Tech Community - Why SSDs don't need Fast Startup as much
5. Yaygın Sorunlar ve "Ghost" Hatalar
En çok karşılaştığım "saçma" hataların kaynağı genelde budur:- Sürücü Çakışması: Eski bir ses kartı veya Wi-Fi adaptörü, uyku modundan uyanırken hata verip sistemin mavi ekran vermesine neden olabilir.
- Güncelleme Sorunu: Bazı Windows güncellemeleri "Yeniden Başlat" demediğiniz sürece tam yüklenmez çünkü "Kapat" dediğinizde çekirdek tazelenmez.
6. Avantaj ve Dezavantaj Tablosu
| Özellik | Avantaj | Dezavantaj |
| Hız | Saniyeler içinde masaüstü. | Güncelleme hataları riski. |
| Donanım | HDD ömrünü (yükleme süresi bazlı) korur. | BIOS/Boot menüsüne girişi zorlaştırır. |
| Sistem | Hazırda bekleyen sürücüler. | Çift işletim sisteminde veri kaybı riski. |
7. Sık Sorulan Sorular (SSS)
- Soru:Bilgisayarım kapanıyor ama fanlar dönmeye devam ediyor?
- Cevap: Yüksek ihtimalle Fast Startup, sürücüyü hiberfil.sys dosyasına yazarken takılı kalıyor. Sürücülerinizi güncelleyin.
- Soru:SSD ömrünü bitirir mi?
- Cevap: Hayır. Yazılan veri miktarı, modern SSD'lerin TBW ömürleri yanında devede kulak kalır.
- Kaynak: Samsung Insights - SSD Endurance Myths
8. NOT ve Çözüm Önerileri
Eğer bilgisayarınızda garip donmalar yaşıyorsanız veya "Bilgisayarı kapat" demenize rağmen açılışta çalışma süresi (Görev Yöneticisi > Performans > Çalışma Süresi) sıfırlanmıyorsa şu komutu CMD'ye (Yönetici) yazarak her şeyi kökten çözebilirsiniz:powercfg /h off
Bu komut hem hızlı başlatı hem de hazırda bekletmeyi kapatarak diskinizde GB'larca yer açar.
Kaynaklar:
- Microsoft Documentation: System Power States.
- Intel: Fast Boot and Fast Startup Technology Brief.
- Technet: Troubleshooting Hibernation and Fast Startup.