NVIDIA, iki yıllık dilimlerle birlikte yeni GPU mimarileri hazırlıyor ve bu mimariden faydalanan ekran kartlarıyla güncel seriler piyasaya sürüyor. Henüz çok erken lakin bazı kaynaklar verileri sızdırmaya başladı bile.
Gelin şimdi yeşillilerin planları hakkında biraz konuşalım. Halen uzun zaman var ve şirketin planları değişiklik gösterebilir. Biz yine de genel hatlarıyla beklentileri ele alacağız.
RTX 5000 Serisi Olası Teknik Özellikler
Sürekli olarak donanım sızıntıları yapan @kopite7kimi, NVIDIA’nın yeni nesil Blackwell kod adlı GPU’larının olası teknik detayları hakkında bazı düşüncelerini paylaştı. Bu kişinin uzun zamandır bilgiler sağladığını özellikle belirtelim. Kopite muhtemelen NVIDIA kaynaklı bazı bilgilere sahip ve bu bilgilere dayanarak bazı varsayımlar yapıyor. Fikirlerin gerçeğe dönüşüp dönüşmeyeceğini bilemeyiz, ancak sonraki nesil RTX 5000 serisi “Blackwell” serisi için bazı çıkarımlarda bulunabiliriz.
Tahminlere göre NVIDIA, Blackwell mimarisinde CUDA çekirdeklerinin sayısını ve bellek arayüzünün kapasitesini önemli ölçüde artıracak:
“Daha önce de belirttiğim gibi, GA100 8*8 ve GH100 8*9 şeklinde bir yapılandırmaya sahip. GB100 8*10 gibi temel bir yapıya sahip olacak GB202 12*8’e benziyor.”
NVIDIA GPU’ları daha küçük doku işleme kümelerinden (TPC’ler) oluşan büyük grafik işleme küme (GPC’ler) gruplarıyla düzenleniyor. Bunlar da gerçek CUDA çekirdeklerini barındıran bir grup akışlı çoklu işlemciden (SM’ler) oluşmakta.
| GPC | GPC başına TPC | TPC başına SM | SM başına CUDA Çekirdeği | CUDA Çekirdeği Sayısı | |
| GA100 | 8 | 8 | 2 | 64 | 8192 |
| GA102 (RTX 3090/3080 Serisi) | 7 | 6 | 2 | 128 | 10752 |
| GH100 | 8 | 9 | 2 | 128 | 18432 |
| AD102 (RTX 4090/4080 Serisi) | 12 | 6 | 2 | 128 | 18432 |
| GB100 | 8 | 10 | 2 | 128 | 20480 |
| GB202 (Olası RTX 5090 Serisi) | 12 | 8 | 2 | 128 | 24576 |
Kopite’nin söylediklerinin doğru olduğunu, ayrıca NVIDIA’nın TPC başına akış çoklu işlemci ve SM başına CUDA çekirdeği sayısını tüm nesillerde olduğu gibi aynen koruduğunu varsayalım. Buna göre üst sınıf GB100 GPU’da tam 20.480 CUDA çekirdeği (GH100’e göre %11 artış) bulunabilir. Masaüstü PC’lere odaklanan GB202 GPU ise tam yapılandırma ile 24.576 CUDA çekirdeğine (AD102’ye göre %33 artış) sahip olabilecek. Bu arada AD102’nin RTX 4090 tarafından kullanıldığını da not düşelim.
NVIDIA’nın GH100 GPU’ları yapay zeka iş yükleri de dahil olmak üzere büyük sunucularda kullanılıyor. Yeni nesil GB100’ün karşılaşacağı iş yükleri göz önüne alındığında, NVIDIA’nın TPC’ler arasındaki veri alışverişini mümkün olduğunca en aza indirmek için GPC başına mümkün olduğunca çok TPC içeren daha büyük GPC’ler kullanması muhtemel. Aynı zamanda şirketin GPU’nun iç organizasyonunu basitleştirmek için GB202’nin GPC’lerini bugün olduğundan biraz daha büyük hale getirmesi makul olabilir. Ancak tamamen yeni GPC organizasyonu muhtemelen sürücü optimizasyonları da gerektirecek.
GDDR7 Bellek
Yeni mikro mimari ve artan CUDA çekirdeği sayısına ek olarak, yeşil takımın GB100 ile 8192-bit HBM3/HBM3E bellek arayüzünü kullanması bekleniyor. Oyunculara yönelik olarak geliştirilen GB202 GPU ise 512-bit veri yolunda çalışan GDDR7 belleklerle gelebilir.
GDDR6X belleklerin tek üreticisi olan Micron, 2020’nin ortalarından bu yana NVIDIA’nın öncü bellek tedarikçisi konumunda yer alıyor. Ancak BusinessKorea‘nin haberine bakılırsa bu durum yeni nesil GDDR7’nin yaklaşmasıyla birlikte değişebilir.
GPU pazarının lideri NVIDIA, GeForce RTX 5000 serisi ekran kartları için kullanacağı belleklerin değerlendirmelerini erkenden yapmaya başladı. Şirketin masasında Micron’un yanı sıra bir başka teknoloji devi Samsung da var.
Samsung, geçtiğimiz yıl GDDR7 konusunda hızlı atılım yaparak gelecek teknolojiler hakkında detaylar vermeye başlamıştı. Temmuz ayı ortasında ise sektörün ilk GDDR7 yongalarını tanıttılar. Rapora göre Samsung, GDDR7 örneklerini “yeni nesil sistemlere entegrasyonunun doğrulanması için” NVIDIA’ya göndermeye başladı. Öte taraftan SK Hynix, bu yıl içinde kendi GDDR7 teknolojisini tamamlamayı planlıyor. Micron ise ilk GDDR7 ürünlerin gelecek yılın ilk yarısında tanıtacağını söyledi.
NVIDIA, Samsung’un yanı sıra SK Hynix’in ürünleriyle de ilgileniyor. Şimdilik Micron, RTX 4080 ve RTX 4090 gibi kartlarda yer alan GDDR6X çiplerin tek tedarikçisi olmaya devam edecek. RTX 5000 serisinde ise farklı şirketlerin ürettiği bellekler kullanılabilir.
Çok Yongalı Tasarım
@kopite7kimi, kısa süre önce Blackwell serisinin çok çipli bir mimariyi benimseyen ilk GPU’lar olabileceğini söylemiş ancak ayrıntı vermemişti. Yani tıpkı AMD gibi, rakibi NVIDIA da birden fazla yongacıktan meydana gelen grafik işlemciler geliştirebilir. GPC ve TPC’ler ile birlikte CUDA çekirdeği sayısının artacağını konuştuk. Ancak GPC ve TPC’lerin tek bir yongada veya birden fazla yongada olup olmayacağı bilinmiyor.
3nm Üretim Teknolojisi
Muhtemelen Blackwell GPU’lar TSMC N3 işlem teknolojisiyle üretilecek. Mevcut ada Lovelace GPU’lar TSMC N4 sürecinde geliştiriliyordu. Bildiğimiz kadarıyla TSMC’nin 3nm ve 4nm süreçleri arasında devasa farklar yok. Mevcut litografi ekipmanlarıyla birlikte transistör yoğunluğu bir noktaya kadar artırılabilir. Bu bağlamda NVIDIA, yeni nesil grafik işlemcilerine çok sayıda CUDA çekirdeği sığdırmak için iki ayrı yonga birimi kullanmış olabilir.
GPU Seçenekleri
Chiphell ve kopite7kimi tarafından yapılan geçmişte yapılan sızıntılar, NVIDIA’nın “Blackwell” kod adlı yeni mimarisi hakkında farklı bilgiler sağlamıştı. Sızıntılara göre “RTX 5000” serisinde toplamda beş farklı GPU silikonu yer alacak. Ayrıca AD104 isimli çipin doğrudan bir halefi (GB104 gibi) gelmeyecek.
Buna göre NVIDIA, AD104 GPU’nun hakim olduğu pazar segmentleri için iki ayrı GPU sunacak. Görünüşe göre Blackwell grafik işlemci ailesi GB202, GB203, GB205, GB206 ve GB207 kod adlı beş çip içerecek. Aslında geçmiş nesillerde benzer bir strateji benimsenmişti:
- Blackwell Mimarisi: GB202, GB203, GB205, GB206, GB207
- Ada Lovelace Mimarisi: AD102, AD103, AD104, AD106, AD107
- Ampere Mimarisi: GA102, GA103, GA104, GA106, GA107
- Turing Mimarisi: TU102, TU104, TU106
Geçmişe bakacak olursak, XXX04 GPU’lar performans-ana akım pazara odaklanıyordu ve serinin en büyük GPU’sunun %50-%66’ı kadar transistör içeriyordu. Üst seviye ve performans ana akım arasındaki boşluk oldukça dikkat çekiciydi. NVIDIA, Ampere döneminde GA102 ve GA104 GPU’ları arasındaki boşluğu doldurmak için GA103 adında bir silikon yarattı ve aynı stratejiyi Ada Lovelace ile devam ettirdi.
Görünüşe göre şirket gelecekte izlediği yolu değiştirecek. Sonuç olarak, GB202 pazarın en üst düzeyine (GeForce RTX 5090 ve GeForce RTX 5090 Ti gibi) hitap etmeye devam edecek. GB203 üst düzey ve performans segmentlerine (GeForce RTX 5080, GeForce RTX 5070 Ti ve GeForce RTX 5070 gibi) göre tasarlanacak. GB105 ise pazarın ana akım kısmına hitap edecek (GeForce RTX 5060 Ti ve GeForce RTX 5060 gibi). Bu yaklaşım, NVIDIA’nın bazı kusurlu SM’lerde bile sahip olduğu tüm GB203 silikonunu kullanmasını sağlayacak.
RTX 5000 Serisi Çıkış Tarihi
Blackwell GPU’ların 2024 sonu – 2025 başı gibi piyasaya çıkmasını bekliyoruz. Yani NVIDIA’nın bir yıldan uzun bir süresi kaldı ve şirket muhtemelen şimdiye kadar en üst düzey Blackwell GPU’ları için planlamalarını tamamladı. Bu çiplerin örnekleri şu zamanlar şirketin laboratuvarlarında test ediliyor olabilir.
