Jailbreak terimini duymayan kalmamıştır. Bu İngilizce kökenli sözcük, ''hapisten kaçış, zincirleri kırma'' anlamına geliyor. Aslında işlemin kendi ismi bizlere direkt çağrışım uyandırsa da detaylarıyla birlikte göz atalım.
Apple, iPhone'u ilk piyasaya sürdüğünde tamamen kapalı bir platform sunmuştu. Bunun için tam bir işletim sistemi oluşturmalarına rağmen, telefonla birlikte gelenlerin yanında başka bir uygulama yükleyemiyordunuz, ilk zamanlarda oldukça pahalı ve havalı(!) yeni telefonunuzda Apple'ın onun için geliştirdiği uygulamaları kullanabilirdiniz. Bu nedenle, son derece özgürlüğüne düşkün bir grup insan, telefonun kapılarını "açmak" ve imzasız uygulamaları - yani Apple tarafından çalıştırılması için açıkça yetkilendirilmemiş uygulamaları - Apple cihazlara yüklemek için işe koyuldu. Bu, insanların iPhone'un çalıştırabileceği her türlü uygulamayı ve işlevi çalıştırmasına izin verdi, kullanıcılar da bundan memnun kaldı. Bu durumdan Apple oldukça rahatsız oldu.
Yani kısacası Jailbreak terimini açacak olursak, iPhone'un hem imzalı hem de imzasız uygulamaları çalıştırmasına izin vermek için bir gayriresmi girişim ve yazılım kullanma sürecine "Jailbreaking" denir.
Jailbreak hareketi başlıyor
Orijinal iPhone'un Temmuz 2007'de piyasaya sürülmesinden birkaç gün sonra, geliştiriciler bu cihaz için ilk jailbreak aracını yayınladı ve kısa süre sonra yalnızca jailbreak özellikli bir oyun uygulaması kullanıma sunuldu. Ekim 2007 tarihinde, JailbreakMe 1.0 (AppSnapp olarak da bilinir) insanların hem iPhone hem de iPod Touch'ta iPhone OS 1.1.1'i jailbreak yapmasına izin verdi. iPhone OS 2.0'ın piyasaya sürülmesi ve App Store'un ilk çıkışının ardından Conceited Software, Star'a kadar hareketsiz kaldığı AppSnapp'i kapattı. JailbreakMe 1.0 isminde jailbreak taşısa da aslında tam olarak cihazı kırmıyordu.
Tam anlamıyla Jailbreak işlemi, George Hotz tarafından AT&T mobil operatörüne bağlı kalmak istenmeyince iPhone'a uygulandı. Bu işlemi 17 yaşındayken, bir matkap ve pena aracılığıyla donanımda modifikasyon işlemi yaparak halletti. George, artık AT&T yerine T-Mobile kullanmayı başarmıştı. Bu gelişmelerden sonra bazı gruplar YouTube'ta iPhone'lara özel arama, bildirim sesleri yükleyerek özelleştirmeyi başarmışlardı. Özelleştirmeler kapalı sistemin içine sızıldığını kanıtlıyordu. George Hotz ve YouTube'taki gelişmeler Jailbreak hareketinin doğmasına neden oldu.
Jailbreak'in en önemli gelişimi: Cydia
O aralar Jay Freeman, Cydia'yı yayımlayan kişi oldu. Cydia jailbreak tarihinin en önemli gelişimlerinden biri olup son kullanıcıya tweak, uygulama yükleyebilen bir uygulama mağazasıydı. Kullanıcılara iPhone'larının eskisi gibi olmayacağını öğretti. Reklam engelleyiciler, mobil operatör kısıtlamalarını aşabilecek tweak'ler ve standart temaları değiştirebilmek bunlardan sadece bazılarıydı. Cydia ve JailbreakMe grupları uzun yıllarca dostluk kurmuş ve para kazanmaya başlamıştı. Apple ile bu jailbreak toplulukların ilişkileri komplike denebilecek kadar karışıktı. Apple, bu grubun bazı üyelerini kendi bünyesine bile katmıştır.
Gelişmelerden sonra Apple, jailbreak'e karşı savaş açtı.
Yasal mı?
Amerika Birleşik Devletleri, iPhone'lara jailbreak işlemi yapmanın, Android telefonların rootlanmasının ve DVD'lerin (eğitim amaçlı) kopyalanmasının, telif hakkı yasasını ihlal etmedikleri sürece tamamen yasal olduğunu duyurdu. iPhone'lara jailbreak hiçbir zaman yasa dışı olmamıştı, sadece Apple'ın en başından itibaren kullanıcıların cihazlarına Apple tarafından onaylanmayan uygulamaları yüklemelerini yasaklayan ve aynı zamanda kullanılabilecek şekilde telefonu kilitlemelerini yasaklayan katı politikaları vardı. Yasal olsa da güvenlik riski barındırdığı için yüklemekte düşünceli olmalısınız. Unutmayın, sizin cihazınız sizin sorumluluğunuzdadır.
Apple'ın dosyalarında bunun garantiyi devre dışı bırakacağı açıkça belirtilmiştir.
