Noel Baba - diğer adlarıyla Saint Nicholas veya Kris Kringle olarak bilinir - Noel gelenekleriyle dolu uzun bir tarihe sahiptir. Bugün, esas olarak, Noel arifesinde iyi kızlara ve erkeklere oyuncak getiren kırmızılı neşeli adam olarak düşünülür, ancak hikâyesi, Aziz Nikolaos'un yeryüzünde yürüdüğü ve Tanrı'nın koruyucu azizi olduğu 3. yüzyıla kadar uzanır. Bu blog yazımda, Noel Baba'nın ilk kökenlerinden günümüzün alışveriş merkezi Noel Babalarına kadar olan tarihi hakkında daha fazla bilgi edineceğiz ve iki New Yorklu'nun (Clement Clark Moore ve Thomas Nast) her Noel Arifesi'ni bekleyen milyonlarca çocuğun Noel Baba'yı nasıl etkilediğini keşfedeceğiz.
Gerçek Santa Claus: Saint Nicholas
Noel Baba efsanesi, yüzlerce yıl geriye gidilirse, Saint Nicholas adlı bir keşişe kadar izlenebilir. Nicholas'ın MS 280 civarında, günümüz Türkiye'sinde Myra yakınlarındaki Patara'da doğduğuna inanılmaktadır. Dindarlığı ve nezaketiyle çok takdir edilen Saint Nicholas, birçok efsaneye konu olmuştur. Ölümünden sonra geride kalan tüm servetini bağışladığı, yoksullara ve hastalara yardım etmek için kırsal bölgelere seyahat ettiği söylenir. En iyi bilinen St. Nicholas hikâyelerinden biri, üç zavallı kız kardeşi, evlenebilmeleri için bir çeyiz vererek babaları tarafından köleliğe veya fuhuşa satılmaktan kurtardığı zaman olarak kabul edilebilir.
Uzun yıllar boyunca Saint Nicholas'ın popülaritesi yayıldı. Çocukların ve denizcilerin koruyucusu olarak tanındı. Onun bayram günü, 6 Aralık ölümünün yıldönümünde kutlanır. Bu geleneksel olarak büyük alışverişler yapmak veya evlenmek için şanslı bir gün olarak kabul edilirdi. Rönesans'ta Aziz Nikolaos, Avrupa'nın en popüler aziziydi. Protestan Reformu'ndan sonra bile, azizlere saygı gösterilmemeye başladığında, St. Nicholas özellikle Hollanda'da olumlu bir üne kavuştu.
Sinter Klaas, New York'a gidiyor
St. Nicholas, 18. uygulanan sonlarına doğru, Amerikan kültürüne ilk girişlerini yaptı. 17 Aralık'ta ve yine 1774 bir New York gazetesi, Hollandalı aile gruplarının ölümünü kutlamak için toplandığını bildirdi.
Noel Baba adı, St. Nicholas'ın Hollandaca takma adı olan Sinter Klaas'tan, Sint Nikolaas'ın (Hollandaca Saint Nicholas) kısaltılmış hali olan Sinter Klaas'tan evrimleşmiştir. 1804'te New York Tarih Kurumu'nun bir üyesi olan John Pintard, St. Nicholas'ın gravürlerini dağıttı. Gravürün arka plan, oyuncaklarla dolu çantalar ve bir şöminenin üzerine asılan meyveler de dahil olmak üzere, dünya Noel Baba görüntülerini görmüştür. 1809'da Washington Irving, The History of New York adlı kitabında St. Nicholas'tan New York'un koruyucu azizi olarak bahsettiğinde Sinter Klaas hikayelerinin popülerleşmesine yardımcı oldu.
Noel Baba ve 1929 Ekonomik Krizi'nde Coca-Cola
1929 Ekonomik Krizi, insanların üzerinde çok kötü etkiler bırakmıştı. Bu karamsarlık dolu ayların getirdiği depresif hava insanları oldukça etkilemişti. Sinema ve tiyatro kollarını sıvamış, insanların ruh hâline olumlu etkiler bırakması için çalışmalara başlamıştı. Noel Baba'nın ilk karikatürünü çizen Thomas Nast, bu çalışmasıyla aslında dini bir figürün tüm geleneklere yayılmasına neden olacaktı. Noel Baba'nın kıyafetlerinin rengi bile ülkeden ülkeye değiştirilirken artık Coca-Cola ile özdeşleşen kırmızı renge bürünmüştür. Artık Noel Baba, gazlı içecek maskotuna dönüşmüştür.
Kaynaklar
1) AnglicanJournal.com
2) History.com
3) bianet.org
