İşletim sistemi kurulumu (temiz format)

  • Konuyu başlatan Mr_YAMYAM
  • Başlangıç Tarihi
  • Mesaj 30
  • Görüntüleme 38B
M

Mr_YAMYAM

Ziyaretçi
Bilindiği üzere işletim sistemi kurulumuna, ''format atma'' tabiri denilmektedir. Ancak, format atma anlamı harddiske uygulanan bir yöntemdir ve bilgilerin silinmesi anlamına gelmektedir. Hepimizin bildiği üzere normal format atmakla bu bilgiler silinememektedir. Günümüzde çoğu ücretsiz yazılımlarla bile format atılmış bir harddiskteki bilgiler geri getirilebilmektedir. Demekki, bizler normal format atmakla bilgilerimizi kesin olarak silememekteyiz. Silinemeyen bu bilgiler içerisinde zararlı yazılımların da bulunabilmesi ve zamanla bunların yeniden aktif hale gelmesi de oldukça sık karşılaşılan bir durumdur. Bir örnek, sailty-aa virüsü.
İşte bu sakıncalardan kurtulmak ve verilerin güvenli bir şekilde silinmesini sağlamak, LOW-LEVEL format atmakla mümkün olabilmektedir. Ancak low-level format ciddi bilgi gerektirmektedir ve uzman kişilerce veya firmanın yayınlamış olduğu özel yazılımlarla sağlıklı yapılabilmektedir. Bu format işlemi oldukça uzun sürebildiği için de pek uygulanmamaktadır.
İşte bu yazımızda güvenli bir şekilde, bilgisayarımızın sıfırlanması ve temiz bir şekilde işletim sisteminin kurulması konusuna değineceğim. Yazılan maddelerin sıralaması bile çok önemli olduğundan yapacak arkadaşların sıralamaya özen göstermesi ve harfiyen uygulaması gerekmektedir.

1 Eğer sistemimiz hala çalışıyorsa ve yeniden işletim sistemi kurmak istiyorsak, öncelikle harddiskimiz için check disk komutu vererek bilgisayarımızı yeniden başlatmalı ve işlemin tümüyle bitmesini beklemeliyiz. Check disk komutu verilirken ''bozuk bölümleri de tarayıp düzelt'' komutu verilmelidir.

2 Bilgisayar yeniden başlatılarak sistem işletim sistemi CD/DVD'si ile başlatılarak harddiskte bulunan tüm bölümler silinmeli ve tüm harddisk tek parça halinde (hızlı formatla seçeneği olmamalıdır) formatlanmalıdır.

3 İlk formatın bitmesiyle birlikte kuruluma geçmeden önce bilgisayar kapatılır ve bios pili sökülmek suretiyle veya jumper ile CLR-CMOS yapılmalıdır. Bu işlemden sonra bilgisayar yeniden açılarak bios default yapılıp yeni ayarlar uygulanarak sistem başlatılır. Sistemde işletim sistemi yüklü olmadığından dolayı yeniden disk bölümlemeye geçilir ve işletim sistemi için uygun büyüklükte bölümleme yapılır. Bu bölümleme windows 7 için en fazla 100GB, XP için 40GB benim tavsiyemdir. Bölümleme ayrıldıktan sonra C bölümü için yeniden formatla seçeneği kullanılarak (yavaş format ile) formatlanarak işletim sisteminin kurulumuna geçilir.

4 İşletim sisteminin kurulmasından hemen sonra disk defragment mutlaka yapılmalıdır.

5 Başta ve öncelikle anakart sürücüleri kurulmalıdır. Bu sürücüler öncelikle firmanın kendi CD/DVD'sinden yapılmalıdır. Öncelikle anakart kaynakları ve chipset inf sürücüleri kurulmalıdır. Güncel olmayan sistemler için, güncel sürücüler, tüm sistem kurulduktan ve bir süre kullanıldıktan sonra yapılabilir. Disk birleştirmesi yapılarak diğer sürücüler (ses kartı, ekran kartı vb.) kurulur.

6 Sürücülerin kurulmasından sonra güvenlik yazılımları (antivirüs, malware, spybot yazılımları) kurulamalı ve güncellenerek derinlemesine sistem taraması yapılmalıdır. Her program kurulumundan önce ve sonra mutlaka disk birleştirmesi yapılmalıdır. Güvenlik yazılımlarının tamamen kurulup bitmesinden önce kesinlikle windows güncelleştirmeleri açılmamalıdır. Mümkün olduğunca internete girilmemelidir. Tüm sistem temizliğinden emin olunduktan sonra ve kurulacak özel program yok ise windows güncellemeleri açılabilir.

7 Windows güncellemeleri için en az 1 hafta kadar bilgisayara oyun vb. program yüklenilmemeli, sistem mutlaka temiz halde tutulmalıdır. Windows güncellemelerinin bittiği zaman artık oyun vb. gibi programları yükleyebiliriz. Her program yüklemelerinden önce ve sonra mutlaka disk birleştirmesi yapılmalıdır. Gerekirse disk birleştirme işlemi birkaç kez üst üste yapılmalıdır.

Bu yöntem daha önce tarafımdan defalarca uygulanmış olup kesin ve etkili sonuçlar alınmıştır. Herhangi bir sorununuzda konumuza yazarak açıklama isteyebilirsiniz.
Yapacak arkadaşlara başarılar diliyorum.

İLAVE BİLGİ:
Windows 7 ve 8 versiyonlarında quick format seçeneği bulunmaktadır. Bu yüzden temiz bir sistem için, harddisk mümkünse başka bir bilgisayara harici olarak bağlanılmalı, bu bilgisayarda tüm partitionlar silinerek tek bölüm halinde normal format ile formatlanmalıdır. Denetim masası, disk seçenekleri bölümünde bu uygulamayı yapmanızı tavsiye ederim.
Eğer dizüstü bilgisayar kullanıcısı iseniz, harddisk içerisinde bulunan ve recovery gibi özel sistem kurulum bölümüne dikkat etmelisiniz. Bu bölümü silmeyiniz.
 
Son düzenleyen: Moderatör:
CD/DVD'de bulunan Driver'lar güncel olmamakla beraber, Windows 7 gibi güncel işletim sistemlerinde tutarsızlığa sebep olabilirler. Windows Update veya üreticinin kendi sitesine girip indirmek en mantıklısı. Eğer ağ kartımızı görmüyorsa Windows, mecburi olarak sadece ağ kartımızı kurarak kalan donanımların sürücülerini güncelleyebiliriz.

Bilgilerin için teşekkürler bu arada.
 
Son düzenleyen: Moderatör:
CD/DVD'de bulunan Driver'lar güncel olmamakla beraber, Windows 7 gibi güncel işletim sistemlerinde tutarsızlığa sebep olabilirler. Windows Update ve ya üreticinin kendi sitesine girip indirmek en mantıklısı. Eğer ağ kartımızı görmüyorsa Windows, mecburi olarak sadece ağ kartımızı kurarak kalan donanımların sürücülerini güncelleyebiliriz.

Bilgilerin için teşekkürler bu arada.
Sürücülerin en sağlıklı çalışanı firmanın kendi verdiği meteryaller içerisinde bulunmaktadır. Bu sürücüler o günün koşullarında mutlaka test edilirler ve yayınlanırlar. Aksi takdirde yasal sorumluluk almaktadırlar. Halbuki internet üzerinden indirilecek sürücüler, resmi siteden de olsa yanlış olabilir, uygulama sorunu bulunabilir veya kullanıcı bu sürücüyü sağlıklı yükleyemeyebilir. Sürücü yüklemeleri, özellikle anakart chipset sürücüleri basit bir exe uzantısı ile setup halinde olmayabilmektedir. Bu yüzden çoğu kullanıcı bu konuda yanılgıya düşmekte ve olası yanlış uygulamayla sistemin çökmesine bile sebebiyet verebilmektedir.
 
Güzel yazı emek için teşekkürler... Dün bir konuda gördüm üyemiz bu forumun sakin olduğunu söylemiş evet sakin bir forum kimse gereksiz fazlaca konuda geyik yapmıyor. Buradaki arabalar haricinde diğer konularda bilgisi en alt olan benim ve bakıyorum buradaki her üye mutlaka çözüme giden yolu gösteriyor. Ve farkımız bana göre şurda çıkıyor bir konuda var olan her çözüm üyeye yazılıyor ve bir sorunda her çözüm olmuş oluyor. Gerçekten bu inanılmaz lüks bir durum gerçekten. Tıpkı kurulumun detaylı anlatımı gibi..
Sağol dostum eline koluna sağlık yeri gelmişti içimdekileri yazayım dedim..
 
Abicim eline sağlık, emeğine sağlık :).
Bu konu senin için ve bilgilendirmek amacıyla, bilgisayarında benzer değişiklikler yapmak isteyen arkadaşlar ve okurlar için hazırlanmıştır.
Konu içerisinde belirtilen maddelerin gerekirse bir çıktı'sı alınarak uygulamanın sırayla yapılması önem taşımaktadır.
 
Yazınızda çok fazla yanlış bilgi var!

Öncelikle format atmakla veriler silinmektedir. Windows 7'nin gerçekleştirdiği hızlı format dahi, D olmasa da C sürücüsündeki verileri erişilmez hale getirir. Windows 7 kurulumunda atılan format sonrasında veri kurtarma yazılımları dosyaları ancak kısmen ve bozuk kurtarabilir zira kurulum esnasında hızlı format dahi atılsa, diske 20 GB dosya yazılmaktadır. Bu bağlamda üzerine veri yazılan dosyaları kurtarmak mümkün değildir.

Format atılan sistemdeki virüslerin tekrar aktif hale gelmesi ise bir başka yanlış bilgidir. Tekrar açıklamayacağım, zira burada açıkladım:

Quick yani hızlı format ile virüsler silinir mi? | Technopat

Ayrıca burada (2. dipnot):

https://www.technopat.net/forum/diger-windows-surumleri/5180-xp-format-atma-ve-kurulum-rehberi.html


Sürücülerin CD/DVD'den kurulmasını kesinlikle tavsiye etmiyorum! Üretici sitesinden daha güncel sürücü indirilmelidir. Özellikle ekran kartı gibi hayati bileşenleri sürücüsünü CD'den kurmak, tamamen katliamdır! Hatta bazı ekran kartlarının kutusundan çıkan sürücü CD'leri, kartı desteklememektedir! Bizzat başıma gelen bir sorundur!

Şimdi Windows 8 çıkacak. Kurun bakalım CD'deki sürücüleri...

Ayrıca rehber'in XP'ye göre hazırlandığını görüyorum... XP, en son 4 yıl önce güncellenen bir işletim sistemidir ve artık kullanılmamaktadır. Bugün format atacak olan birisi XP yerine Windows 8 kuracaktır (Sen o kadar geriye uçunca ben de bu kadar ileriye uçuyorum işte, kısasa kısas :) ).

Güncelleme işlemi bende 15 dakika sürüyor zira SP1'li Windows 7 kuruyorum :)

Rehberde tek katıldığım konu defrag konusu, o da artık SSD'ler çıktığı için gereksiz :)

Emeğiniz için teşekkürler, fakat artık insanlar hız istiyor. Böyle yok LLF at, yok önce defrag yap, güncelle, bi daha defrag yap, bi daha güncelle derken ömrü bitiyor...
 
Sayın Recep BALTAŞ;
Olumsuz da olsa eleştrilerinizi kıymetli olarak değerlendiriyorum.
Format atmanın fiziksel olgularını belirtmek istiyorum. Bunu açıklayabilmek için fast format, format, veya low-level format olayının farklarını gözlemleyelim. Fast format bilindiği üzere birkaç saniye süren bir işlemdir. Bu kadar sürede verilerin silindiğini düşünüyorsanız, normal format işlemine ne gerek vardır. Aynı şekilde normal format atılmasında da veriler gerçekten siliniyorsa low-level format veya zero-fill komutu neden konulmuş ve uygulaması zor bir işlemdir.

Açıklamaya çalışayım.

Bilindiği üzere bir harddisk, döner plakalardan oluşmuş ve üzerinde yarım daireler şeklinde manyetik izler açılabilen ve bunlara belli adlar verilen doanımdır. Her bir daire cycle, her daireyi birkaç parçaya bölen kısımlara ise sectör denilmektedir.



Resim wikipedia sitesinden alıntıdır.

FAST FORMAT: Bu işlemde HDD izlerinde herhangi bir değişiklik yapılmaz. Harddiskin boot sectör bölümü yeniden yazılarak harddiskin boş olduğu bildirilir. Bu komutun ardından, yazılan her yeni bilginin değeri boot sectöründe belirtilir ve eski bilgilerin üzerine yazılarak devam edilir.

FORMAT: Bu biçimleme türünde, harddisk üzerinde bulunan sectörlerin başına ve sonuna boş ibaresi konularak her bir sectörün boş olduğu, boot sectörüne yazılarak harddiskler kullanılmaya başlanmaktadır. Aslında her sectördeki bilgiler tam anlamıyla silinmemektedir. Sadece başına ve sonuna boş bilgisi konulmaktadır.

LOW-LEVEL FORMAT: Harddiskteki tüm sectörlerin ve cycle adı verilen dairelerin yeniden yazılması olayıdır. Tüm firmalar kendi üretimlerinde kaç adet sectör ve kaç adet cycle olduğunu mutlaka yazmışlardır. İşte bu bilgiler doğrultusunda bir harddiskte kaç adet birim var ise, aslına uygun olarak yeniden oluşturulma şeklidir. Bir farklı uygulama ise ZERO-FILL komutu olup bu komutun farkı, mevcut açılmış izlere dokunmayıp fabrikanın belirlediği bu izler içerisinde cluster denilen birimlere sıfır (zero) bilgisi doldurma işlemidir.

Neden hızlı ya da normal format işleminde verilere erişememekteyiz. Bu iş için bir örnek göstermek istiyorum. Harddiskleri genişçe bir tarlaya benzetelim. Bu tarlanın bir girişi olsun. Bu girişten girilmek suretiyle tarlaya mahsul ektiğimiz varsayalım. Ancak belli bir düzende ve kurallar içerisinde yapmamız gereklidir. Daha önceden tarlaya girilmiş ve bazı mahsüller ekilmişse ve biz bu ekilen mahsullerin nerelerde hangi çizgilerde olduğunu biliyorsak, haliyle aynı mahsulün üzerine ekim yapmayız. Tarlanın boş kısımlarını bildiğimiz için direk o bölgeye giderek ekim yaparız.
Ama tarlanın yön bilgisi elimizde yoksa o zaman nerede neler ekilidir bilemeyiz. Önceden ekilmiş mahsul olsun olmasın üzerine ekerek işimize devam ederiz.

Bu örnek çok basit bir örnek olmakla beraber format atmanın aslında, izlere bilgi yazmanın anlamı taşıdığını biliriz. Ancak hangi izin nerede ve ne kadar bilgi ihtiva ettiğini ise tarla ağası (boot sectör) bilmektedir. Eğer boot sectör yeniden yazılmışsa (eski ağa gidip başka ağa gelmişse) eski bilgilerin nereden başlayıp nerede bittiği bilgileri de silinmiş demektir. Ama bu demek değil dir ki o bilgiler silinmiştir. HAYIR. Sadece başlangıcı ve bitişi bilinmektedir. Bizler bu bilgilerin başlangıcını ve bitişini bilmiyoruz. Ancak öyle virüsler vardır ki adeta harddiskleri kemirerek yeniden taramakta ve kendi ile ilgili şeyleri bulduğu anda hemen oraya çöreklenmektedir. (tarlada yaşayan zararlı böcekler gibi)

İşte bu anlattıklarım, yaklaşık 4-5 sene önce sailty-aa virüsünün bana musallat olması ve ne kadar format atarsam atayım, birkaç gün içerisinde yeniden hortlaması üzerine uzunca süredir yapmış olduğum araştırmaların bir birikimidir.

- - - Güncellendi - - -

Sürücülerin CD/DVD'den kurulmasını kesinlikle tavsiye etmiyorum! Üretici sitesinden daha güncel sürücü indirilmelidir. özellikle ekran kartı gibi hayati bileşenleri sürücüsünü CD'den kurmak, tamamen katliamdır! Hatta bazı ekran kartlarının kutusundan çıkan sürücü CD'leri, kartı desteklememektedir! Bizzat başıma gelen bir sorundur!

Şimdi Windows 8 çıkacak. Kurun bakalım CD'deki sürücüleri...

Ayrıca rehber'in XP'ye göre hazırlandığını görüyorum... XP, en son 4 yıl önce güncellenen bir işletim sistemidir ve artık kullanılmamaktadır. Bugün format atacak olan birisi XP yerine Windows 8 kuracaktır (Sen o kadar geriye uçunca ben de bu kadar ileriye uçuyorum işte, kısasa kısas :) ).
.

Bu soruların açıklamaları: Dilim döndüğünce yapayım. Ama kızmaca ve dövmece yok:D

Ben yaklaşık 25 yıldır bilgisayarla haşır neşirim ve Windows ilk çıktığından beri yadırgadığım bir konu vardır. ''Sürücü de ne yahu'' Çünki bilindik PC adı verilen ürünlerden önce bilirsiniz farklı ve kombine bilgisayarlar vardı ve bu bilgisayarlarda sürücü yüklenilmesi diye birşey yoktu. Örnek olarak COMMODORE64 veya AMIGA bilgisayarlar gösterilebilir. Bilindik PC'lerin çıkmasından bir süre sonra (sene 1994) Windows tabanlı bilgisayarlar hortlamaya başlamıştı. O yıllarda yanlış hatırlamıyorsam Windows 95 ilk ürünlerdendi. İlk kurulumu yapan arkadaşı hayretle izliyordum. Arkadaşım printer takıyor ama çalışmıyor. Ne imiş bilgisayara tanıtılması gerekiyormuş. Ses kartı takıyor çalışmıyor. Neden çünki sürücülerinin yüklenilmesi lazımmış.

İşte o yıllardan beri bilinir ki windows yani mikrosoft firması, donanım sürücüsü çıkartmayan bir firmadır. Yani günümüz windows 7 ye gelinceye kadar hiçbir windows, üreticilerin çoğu üretimlerini nasıl çalıştıracağını bilmiyordu. İşte bu yüzden üretici firmalar sürücü çıkartarak bunun windows işletim sistemi altında nasıl ve en iyi ne şekilde çalıştırılacağını bir klavuzla birlikte kullanıcılara vermek zorundaydılar.

Şimdi siz dediniz ki windows 8 çıkacak kurun bakalım sürücülerini. Hemen kuralım:) Ama ya benim donanımlarım desteklemiyorsa. Eğer yeni bir işletim sistemi çıkmışsa ve donanımlar eski ise bunun tek yöntemi yine donanım üreticilerine (örneğin ASUS'a) müraacat edilir. Efendim benim sistemim eski P5 bir anakarttır. Bu anakartın windows 8 için uyumlu sürücülerini rica edebilirmiyim denilir. Eğer benim eski sisteme uygun windows 8 için sürücüler üretici firma tarafından çıkartılmış ise bu sistem zaten yeni işletim sistemine uyumlu demektir. Yok ise zaten durum vahim demektir. Firma (yani siz) diyeceksiniz ki; O kart eskidi kardeşim atın yenisini verelim:)

Yasal yönlerini incelersek: Firmanın işletim sistemi uyumlu donanımı zaten belli bir meteryal ile verilmek zorundadır. İlgili firma yeni çıkacak işletim sistemlerine garanti vermeyebilmektedir.
Ancak herkes bilir ki bir linux sürümünde sürücü diye bir sorun yoktur. Her donanım belli standart firmaların işletimleri doğrultusunda (örneğin GENERIC) donanımları tanımaktadır. Bunun dışında özel sahipli sürücüler (3D hızlandırması, Open GL vb.) linux altında zaten sonradan yüklenilmektedir. (Bu da benim kısasa kısasım:))
 
Format işlemini en ince ayrıntısına kadar biliyorum, tekrar etmenize gerek yoktu. Sality başka nedenlerden ötürü geri gelmiştir...

Sürücü konusunda ise soruma tam cevap vermediniz.. Tamamen başka bir konuyu anlatmışsınız ;)
 
Uyarı! Bu konu 12 yıl önce açıldı.
Muhtemelen daha fazla tartışma gerekli değildir ki bu durumda yeni bir konu başlatmayı öneririz. Eğer yine de cevabınızın gerekli olduğunu düşünüyorsanız buna rağmen cevap verebilirsiniz.

Yeni konular

Geri
Yukarı