Çözüldü 12V 1A elektrik çarpar mı?

Merhaba. Normal şartlarda (ellerde kesik, yara, asit, bazik, ıslak, iletken ortamları olmadıkça) 12 volt 1 A adaptör çıkış değeri veya 12 volt akülerin kutup başları insanları çarpamaz. Ellerin terli, ıslak, tuzlu, asitli, bazik, vb. iletken durumda olması durumunda 12 volt, 60 A-h araç aküsünün kutup başlarının elle temasında hafif çarpabilir, ancak öldürme riski olmadan çok cuzi akım geçişleriyle bu çarpılmalar olabilir.

Voltaj ve akımın (amper) çarpma ve öldürebilme riski için ; 65 volt AC/DC voltajlarının üzeri, 30 mA amper sınırı da şebeke elektrik akımı kaçaklarında öldürücü olmaya başlar, kaçak akım rölesi insan hayatı için 30 mA, yangın için 300 mA (iç tesisatta kablo izolasyonu içten bozulduğunda) alt sınırıyla hizmet verip çalışır.

Akımda "yüksek değerli amper mi yoksa yüksek değerli voltaj mı çarpıp öldürme riskini daha çok taşır" sorusunun net olan bir cevabı bu yüzden her zaman ve her ortam için, ortamın şartları (topraklanma durumu ve vücudun 2 kilohm'luk deri direncinin tam kırılıp kırılmadığı bilinmediğinde) için belirtilip bu cevabı çok net olarak verilemez. Çünkü akımın elden, ayaklardan,vb uzuvlardan olan topraklanabilme şartları, elektrolitik sıvılarla iletkenlik taşıdığı (dış 2 kiloohm'luk deri direncinin delindiği) durumlarda 12 volt, 60 amper aküyle birlikte , 50 volt AC/DC, 80-110 volt AC/DC (65 volt üzeri AC/DC zaten her halükarda çarpmanın alt kritik değeridir, bunun üzerisi zaten her zaman AC/DC açısından çok tehlikelidir, ıslak veya kuru el teması olması farketmeden) akım değerleri çarpmaya ve tehlikeli olmaya başlar. İnsan hayatı için çarpmanın dışında öldürebilme riskinin başladığı amper değeri voltajın 65 volt üstü ve amper değerinin 30 mA ve üzeri değerleridir. Topraklanabilme şartları, voltaj değeri ve amper değeri uyumu tam sağlanıp bu değerlerin üstü değerler olarak geçtiğinde insan hayatı tehikeye girmeye başlar.

Elektroşok gibi savunma cihazları, CRT (tüplü) TV'lerin EHT trafosu çıkışında 8 kV'luk AC değeri yarıiletken kaskadla üçe katlanan 24 kV'lık çok yüksek DC değeri, amper değeri çok düşük olduğundan, 30 mA sınırını da kolay kolay geçemeyeceğinden dolayı ellerden bu kıvılcımın geçme anında yaptığı yanık izinden daha büyük riskleri bu yüzden taşıyamaz, kalp riski taşımayan normal insanlarda ölüm riskli değildir. Ancak yüksek gerilim hatları insanların en düşük topraklanma şartlarında bile vücuttan geçebilecek çok cüzi akımlarda ölümcüldür, yıldırımın direk insana isabet edebilmesi de keza aynidir. Ancak yıldırımın çok yakınlara isabet edebilmesi ve o sırada tıoprakla temas eden insanlarda ölümcül riskin dışında bazı yaralanmaların olabildiğini medya haberlerinden (akımın saçak şeklinde dağılmasıyla) sıklıkla duyabilmekteyiz.

Elektrik akımının değişmeyen (geleneksel) kuralları şunlardır;
1- Elektrik akımı düzeni çok sever, karışıklığı sevmez. Elektrik (panolarda) ve elektronikte (PCB'lerdeki) iç devre yapıları bu nedenle çok düzenli olmalıdır.
2- Elektrik öldürebilme riskine sahip bir değerdeyse (yıldırım, YG, vb.) affetmez, öldürür.
3- Kısa devrelerde, elektrik akımı devresini her zaman en kısa yoldan tamamlamaya çalışır. (Sigortalar, aşırı akım koruma röleleri, vb. konulması amacıdır) I=V/R'ye göre örneğin 0.1 ohm direcindeki devre yolundan veya kablolardan o nada şebekeden I=220/0.1 = 2200 A gibi yüksek değerli akımlar geçerek devre yolunda büyük tahribatlara neden olabilir. Kolay gelsin.