Yazdım yazdım sildim. Çok karışık, ben de uzun uzun anlatmayı çok seven biriyim ama yazdıkça dallanıp budaklandığı için bıraktım. Özetle şunu diyeceğim. RAM'in desteklediği hız, desteklediği latency değerinde stabil çalışacağı anlamına geliyor. Hynix çipli 3200MHz CL16 RAM, tam da bu hızda en iyi şekilde çalışır.
Ryzen sistemler için OC'den performans alabilmeniz için RAM'e sadece hız aşırtma yapmak yetmiyor. (2133'ten 3200'e birazcık fark edebilir) önemli kısım latency değerlerini de ince ayar ile deneye yanıla düşürüp, girilen MHz değerinde stabil çalışabilecek konuma getirmek. Siz 3200MHz RAM'i tutup 4000'e zınk diye çektiniz diyelim. Latency değerleri de buna bağlı fırladı gitti. Siz hiçbir performans artışı yaşamadınız, aksine birçok uygulamada düşüş yaşadınız. Sorun burada zaten. CL değerlerini düşürmeye çalışırken de sistemin yanıt vermemesi çok olası. Bunun için iyi çipler gerekiyor. Samsung b-die kullanan çipler de fabrika çıkış CL14-15 gibi değerlere sahip oluyorlar zaten. Ryzen de asıl önemli olan kısım hızdan çok latency değerleri. Özeti bile uzun oldu. Daha işin içinde AMD'nin fclk (Infinity fabric clock) mevzusu var. Ona hiç değinemedim bile o ayrı bir makale.
