1 ms ile 4 ms arasında şimdi bir fark var mı ben kesinlikle aradaki farkı anlıyorum binlerce lira fazla vermeye gerek var diyebilir miyiz? Bence 1 Ms'nin GtG mi MPRT mi olup olmaması önemsiz. 1 ms GtG sunan modeller pahalı oluyor. 1 ms olan çoğu monitör 1 ms MPRT 4 ms GtG oluyor ve bir fark yok. Monitörlerde tepkime süresi anlamına gelen ms, panelden ekrana aktarılan görüntünün varış süresini temsil eder (a). Dolayısıyla aynı şey oluyor oyunlardaki ile. Fark neyse anlatın da bilelim.
Baştan aşağı yanlış. Sizi suçlamak maksadıyla demiyorum ama ne olduğunu anlayasınız diye diyorum: bilgileriniz hem çok eski hem de forumlarda dolaşan hurafelerden ibaret. Madem anlatın dediniz, elimden geleni yapayım.
1) Öncelikle yaptığınız yarım yanlış tanım (panel ile ekran aynı şeydir...) tepki süresine değil input lag'a ait bir defa. Genellikle GtG ile ifade edilen piksel tepki süresinin doğru tanımı: pikselin bir renkten bir renge geçiş süresidir.
2) 1ms monitör ile 4ms monitör arasındaki fark yalnızca 3 ms olsaydı 240Hz'den az yenileme süresine sahip monitörlerde hayır hissedemezdiniz. Ancak a) aradaki fark 3ms değil b) 240Hz'den yüksek bir monitörde evet onu da hissedersiniz.
Öncelikle a ile başlayayim:
Arada binlerce lira fark var zira yukarıdaki de 1ms, asağıdaki de 1ms:
Sadece bununla da bitmiyor. Overdrive, piksellerin tepki süresini hizlandirmak için kullanilan bir ayardır. Düzgün optimize edildiğinde panelin daha performanslı olmasıni sağlar. Ancak üreticiler kasten çok yüksek bir overdrive ayarı koyar. Bu sayede yukarıdaki gibi 1ms vb. "bir tane" çok hızlı süre elde ederler. Yalnızca 1 tane olduğunu, kalanın çok daha farkli olduğunu zaten anlattım, bir de aslında bu ayarı kullanamayacak olduğunuz gerçeği var. Çünkü yüksek ayar bu sefer de ghostingin tersine, inverse ghostinge neden olur. Yani overdrive ayarı ghosting ile inverse ghostingi dengeleyecek düzeyde olmalı, yani daha düşuk seviyede olmalı. Düşürdüğunüzde de piksel tepki süresi daha da artacak. Örneğin yukarıdaki ilk resim Fastest (en hızli) ayara aitken alttakiler sırasıyla fast (hızlı) ve standarta ait:
Açiklamaya gerek yok, tablonun kırmizılığinı ve sayılarin yüksekliğini görüyorsunuz.
Peki bütün bunlar ne anlama geliyor? 144-180Hz'de şöyle görmeniz gereken görüntü:
Şuna dönüşecek:
Çok yüksek bir FPS alsanız, çok stabil olsa ve çok düşük bir pinginiz olsa dahi gördüğunuz gibi arkasında iz olan, çok daha bulanık bir görüntü göreceksiniz. Ve bunlar yalnizca kötü bir tepki süresinin sonucu. Düşük yenileme hizina değinmedim bile.
Mesela tepki süresi yavaş olmayan ama düşük yenileme hizlı bir monitörde göreceğiniz görüntü ortalama şöyle olacak:
Sonra technopata gelip "FPS yüksek ama görüntü akıcı değil" konusu falan açmak zorunda kalırsıniz.
Şimdi de b'yi anlatayım:
Bildiğiniz üzere videolar fotoğrafların hızlı şekilde gösterilmesi ile oluşuyor. Monitörde de kareler gösterilerek görüntü elde edilir. Yani monitörün Hz'i aslında bir saniyede ekranı ne kadar yenilediğidir.
Örnegin 360Hz bir monitör 1 saniyede ekranı 360 kere yeniler. 1saniye=1000ms(milisaniye) ve 1000/360=2,77ms. Yani her bir görüntü ekranda 2,7ms boyunca kalır. Buna refresh cycle ya da refresh window denir. Eğer piksel tepki süresi (GtG olarak ifade ettiğimiz) bu süreden daha yavaş (yani yüksek) olursa varolan görüntüyü gösteremeden yeni görüntü gelir. Bu da yüksek Hz olmasına rağmen ghosting gibi sorunlara yol açar. Yani bu durumda yine görüntüde sıkıntı olacaktır ve 2ms ile 4-5 ms arasındaki farki anlayabileceksiniz. Yani tek başına piksel tepki süresine bakılmaz aslında.
Gördüğünüz gibi ping ile alakalı hiçbir şeyden bahsetmedim. İkisi de milisaniye ile ölçuluyor diye toplayip ust uste koyduğunuz şeyler değil bunlar. Birisi yerelde olan görüntünün gösterilmesi ile alakali iken diğeri verinin sunucuya geri sunucudan size iletilmesi ile alakalı. Tabii ki ping çok yüksek olursa -ki burada bahsettiğim anormal durumlar- takılıp düzgün oynayamadığınız için yalnizca yüksek hızlı bir monitor değil, bilgisayar ve bilumum araçlar gereksiz olur. Yani pingim var diye bilgisayar almamak ne kadar saçmaysa monitör almamak da o kadar saçma.
3) MPRT kısmina da girmek isterim ama zatem fazlasıyla uzun oldu ve vaktim pek yok. Belki sonra hatırlatırsan yazarım. Onda da hurafe bol.
