Merhaba. Bugünkü rehberde günümüzde en yaygın kullanılan renk formatlarından bahsedeceğim. Renkler ve renk formatları çok derin konular olduğu için konudan olabildiğince sapmamaya ve herkesin anlayabileceği şekilde anlatmaya çalışacağım.
2 renk formatı türü var: Eklemeli ve Çıkarmalı.
Eklemeli renk formatları, ışık renklerini temel alır. Çıkarmalı renk formatları ise boya renklerini temel alır. Bu yüzden kullanım alanları farklıdır.
Eklemeli formatlar çok büyük oranda dijital dünyada kullanılır çünkü dijital dünyayı görmemizde de dijital dünyaya bir şey aktarmamızda da temel araç ışıktır. Kamera alıcılarında ve monitör, TV vb. panellerinde konu eklemeli formattır.
Çıkarmalı formatlar ise matbaacılıkta ve görsel sanatlarda kullanılır. Yazıcılar, baskı makineleri ve resim sanatlarında konu çıkarmalı formatlardır.
Şimdi ise formatlara göz atalım:
Eklemeli Renk Formatları
RGB
Dijital dünyada en çok karşılaşılan renk formatıdır.
RGB renk formatı, 3 temel ışık rengi olan kırmızı, yeşil ve mavi renkleri birbirine ekleme üzerine hesaplama yaparak yeni renkler üretir.
Adını İngilizce'de sırasıyla "Kırmızı", "Yeşil" ve "Mavi" anlamına gelen "Red", "Green" ve "Blue" kelimelerinden alır. Bit aralığına göre değer alır, örneğin 8-bit bir görselde 0 ila 255 arası değerler ile ifade edilir.
Trikromasiden dolayı, uzunca bir süre insanların gözünün de bu formatta gördüğü düşünüldü. Ancak yakın yıllarda, insan gözünün renklerden çok renklerin farklarına duyarlı olduğu ortaya çıktı.
YCbCr
YCbCr renk formatı, mavinin ve kırmızının gri tonlamaya olan farkını hesaplayarak renk üretir. Bu formatta renkler, R'G'B'(gamma düzeltilmiş RGB) formatından çevrilerek üretilir.
İnsan gözünün çalışma prensibine oldukça benzer olduğundan YCbCr formatında renkler, RGB formatına kıyasla gerçeğe daha yakındır, renk hataları ve sıkıştırma kusurları daha azdır. HDR ile en iyi performansı veren formattır.
Adını "luminance"i temsil eden "Y" harfinden, "Chrominance of Blue" anlamına gelen "Cb" harflerinden ve "Chrominance of Red" anlamına gelen "Cr" harflerinden alır. Değerler 0 ila 1 aralığındadır.
Chroma Subsampling de bu renk formatının ürünüdür. 4:4:4 formatta renk gamutunun tamamını görülebilirken 4:2:2 ve 4:2:0 formatlarda gamut küçüleceği, renk çeşitleri tonlamayla tamamlanmaya çalışılacağı için renk doğruluğu azalır ve soluklaşma artar. Ancak format düştükçe bant genişliği artacağı için diğer renk unsurları kullanıma açılabilir, örneğin: 10-bit renk derinliği.
Çıkartmalı Renk Formatları
CMYK
CMYK renk formatı, renkleri birbirinden çıkararak renk üretir. Matbaacılıkta kullanılır. Her bir renk, 0 ila 100 arası değerler ile ifade edilir.
Çalışma prensibi, beyaz kağıdın üzerine püskürtülen ve tamamlayıcı görevi gören renklerin, tamamladıkları renklerin ne kadarını yansıtacakları üzerinedir. CMY formatını temel alır ancak üç rengin birleştirilmesiyle oluşturulan siyah renk, hem pahalı hem de tatmin edici olmadığından 3 rengin yanına 4. renk, yani siyah eklenerek bu format oluşturulmuştur.
Adını İngilizce'de sırasıyla "Cam göbeği", "Eflatun", "Sarı" ve "Siyah" anlamına gelen "Cyan", "Magenta", "Yellow", "Key" kelimelerinden alır. "Key" kelimesi, renk tonlamasını oluşturan ve key plate denilen, siyah mürekkepten gelir.
RYB renk formatı, okullarda da öğretilen klasik formattır. İlk renk formatlarından biridir. CMYK gibi, renklerin soğurulmasını temel alan bir formattır.
Temel bir format olduğu, Renk Teorisi'ne uyduğu ve resim sanatlarında da hala daha kullanıldığı için günümüzde, yaygın olmasa da yeri vardır. Dijital dünyada çok nadir karşılaşılır.
Adını İngilizce'de sırasıyla "Kırmızı", "Sarı" ve "Mavi" anlamına gelen "Red", "Yellow" ve "Blue" kelimelerinden alır.
HSV ve HSL de yaygın formatlar arasında ancak bunlar fazla spesifik ve profesyonel, RGB temelli renk formatları olduğu için bahsetme gereği duymadım.
HEX ise RGB formatındaki renklerin hexidemical (onaltılık) karşılıklarıdır.
Rehberimiz bu kadar. Okuduğunuz için teşekkürler.
İyi Sosyaller.
2 renk formatı türü var: Eklemeli ve Çıkarmalı.
Eklemeli renk formatları, ışık renklerini temel alır. Çıkarmalı renk formatları ise boya renklerini temel alır. Bu yüzden kullanım alanları farklıdır.
Eklemeli formatlar çok büyük oranda dijital dünyada kullanılır çünkü dijital dünyayı görmemizde de dijital dünyaya bir şey aktarmamızda da temel araç ışıktır. Kamera alıcılarında ve monitör, TV vb. panellerinde konu eklemeli formattır.
Çıkarmalı formatlar ise matbaacılıkta ve görsel sanatlarda kullanılır. Yazıcılar, baskı makineleri ve resim sanatlarında konu çıkarmalı formatlardır.
Şimdi ise formatlara göz atalım:
Eklemeli Renk Formatları
RGB
Dijital dünyada en çok karşılaşılan renk formatıdır.
RGB renk formatı, 3 temel ışık rengi olan kırmızı, yeşil ve mavi renkleri birbirine ekleme üzerine hesaplama yaparak yeni renkler üretir.
Adını İngilizce'de sırasıyla "Kırmızı", "Yeşil" ve "Mavi" anlamına gelen "Red", "Green" ve "Blue" kelimelerinden alır. Bit aralığına göre değer alır, örneğin 8-bit bir görselde 0 ila 255 arası değerler ile ifade edilir.
- R: Kırmızı rengin yoğunluğunu temsil eder.
- G: Yeşil rengin yoğunluğunu temsil eder.
- B: Mavi rengin yoğunluğunu temsil eder.
Trikromasiden dolayı, uzunca bir süre insanların gözünün de bu formatta gördüğü düşünüldü. Ancak yakın yıllarda, insan gözünün renklerden çok renklerin farklarına duyarlı olduğu ortaya çıktı.
YCbCr
YCbCr renk formatı, mavinin ve kırmızının gri tonlamaya olan farkını hesaplayarak renk üretir. Bu formatta renkler, R'G'B'(gamma düzeltilmiş RGB) formatından çevrilerek üretilir.
İnsan gözünün çalışma prensibine oldukça benzer olduğundan YCbCr formatında renkler, RGB formatına kıyasla gerçeğe daha yakındır, renk hataları ve sıkıştırma kusurları daha azdır. HDR ile en iyi performansı veren formattır.
Adını "luminance"i temsil eden "Y" harfinden, "Chrominance of Blue" anlamına gelen "Cb" harflerinden ve "Chrominance of Red" anlamına gelen "Cr" harflerinden alır. Değerler 0 ila 1 aralığındadır.
- Y, luma komponentidir, gri tonlamayı ifade eder. Siyahtan beyaza gider.
- Cb, chroma komponentidir, mavinin lumadan farkını ifade eder. (mavi - luma)
- Cr, chroma komponentidir, kırmızının lumadan farkını ifade eder. (kırmızı - luma
Chroma Subsampling de bu renk formatının ürünüdür. 4:4:4 formatta renk gamutunun tamamını görülebilirken 4:2:2 ve 4:2:0 formatlarda gamut küçüleceği, renk çeşitleri tonlamayla tamamlanmaya çalışılacağı için renk doğruluğu azalır ve soluklaşma artar. Ancak format düştükçe bant genişliği artacağı için diğer renk unsurları kullanıma açılabilir, örneğin: 10-bit renk derinliği.
Çıkartmalı Renk Formatları
CMYK
CMYK renk formatı, renkleri birbirinden çıkararak renk üretir. Matbaacılıkta kullanılır. Her bir renk, 0 ila 100 arası değerler ile ifade edilir.
Çalışma prensibi, beyaz kağıdın üzerine püskürtülen ve tamamlayıcı görevi gören renklerin, tamamladıkları renklerin ne kadarını yansıtacakları üzerinedir. CMY formatını temel alır ancak üç rengin birleştirilmesiyle oluşturulan siyah renk, hem pahalı hem de tatmin edici olmadığından 3 rengin yanına 4. renk, yani siyah eklenerek bu format oluşturulmuştur.
Adını İngilizce'de sırasıyla "Cam göbeği", "Eflatun", "Sarı" ve "Siyah" anlamına gelen "Cyan", "Magenta", "Yellow", "Key" kelimelerinden alır. "Key" kelimesi, renk tonlamasını oluşturan ve key plate denilen, siyah mürekkepten gelir.
- C: Cam göbeği rengi ifade eder. Beyaz üzerinde kırmızının tamamlayıcısıdır.
- M: Eflatun rengi ifade eder. Beyaz üzerinde yeşilin tamamlayıcısıdır.
- Y: Sarı rengi ifade eder. Beyaz üzerinde mavinin tamamlayıcısıdır.
- K: Siyah rengi ifade eder. Renklerin tonlamasını ayarlar.
RYB renk formatı, okullarda da öğretilen klasik formattır. İlk renk formatlarından biridir. CMYK gibi, renklerin soğurulmasını temel alan bir formattır.
Temel bir format olduğu, Renk Teorisi'ne uyduğu ve resim sanatlarında da hala daha kullanıldığı için günümüzde, yaygın olmasa da yeri vardır. Dijital dünyada çok nadir karşılaşılır.
Adını İngilizce'de sırasıyla "Kırmızı", "Sarı" ve "Mavi" anlamına gelen "Red", "Yellow" ve "Blue" kelimelerinden alır.
HSV ve HSL de yaygın formatlar arasında ancak bunlar fazla spesifik ve profesyonel, RGB temelli renk formatları olduğu için bahsetme gereği duymadım.
HEX ise RGB formatındaki renklerin hexidemical (onaltılık) karşılıklarıdır.
Rehberimiz bu kadar. Okuduğunuz için teşekkürler.
İyi Sosyaller.
Son düzenleme:
