Linux ve oyunculuk için gerekenler

Hepinize merhaba. Bu yazımda sizlere Linux üzerinde nasıl rahat bir şekilde oyun oynayabileceğinizi kendi deneyimlerinden yola çıkarak aktaracağım. İyi okumalar.

Bu yazılımlar hali hazıra birçok dağıtımın repolarında veya flathub üzerinde mevcut olduğundan herhangi bir şekilde erişim sıkıntısı çekmeyeceksiniz. Ek olarak bahsettiğim yazılımların video incelemeleri için Yusuf ipek kanalına bakabilirsiniz. Bottles'ın oyun deneyimi hakkındaki görüşleri günümüzde geçerliliğini fazlasıyla yitirmiş olsa da öğretici ve güzel içerikleri mevcut.

Flathub ne derseniz, flatpak paket yöneticisini kullanan bir mağaza. Her Linux dağıtımında kullanılabiliyor.

İyi bir Linux oyun deneyimi için.
Gerekenler:

Donanım:
-Vulkan desteği bulunan bir GPU.

Yazılım:
-Steam
-Protonup-qt
-Heroic(Epic+GOG)
-Lutris(Steam dışı oyunlar için bir istemci)
-Bottles

Neden Vulkan desteği gerekli?

Günümüzde hala birçok oyun tıpkı önceden olduğu gibi resmi olarak Linux desteği sunmamakta. Bu Windows oyunlarının Linux'ta çalışması için geliştirilen DXVK(DirectX11->vulkan), vkd3D(DirectX12->vulkan) gibi derleyiciler de gücünü Vulkan apisinden almakta. Bu yüzden iyi bir oyun deneyimi için Vulkan apisine ihtiyacımız var. Vulkan API desteği olmayan kartlarla da bu oyunları oynayabilirsiniz belki ama OpenGL'e derlemeye çalışacağından ciddi performans kayıpları yaşanması muhtemel.

Bu yazılımlar neden gerekli?

Bu yazılımlar mevcut durumda desteği bulunmayan oyunların ve istemcilerin kurulmasını ve kullanılmasını kolaylaştırmak için geliştirildiler. Bu yazılımlar sayesinde Linux oyunculuğu ciddi yol katetti. Öyleki kimi oyunlar bu yazılımlar ile daha stabil ve performanslı çalışıyor. Ama genel olarak Windows oyunlarını çok düşük performans kayıplarıyla ya da çok küçük performans artışlarıyla oynayabiliyorsunuz. Bu yazılımların ne olduğuna ve ne için olduğuna bakmamız gerekirse:

Steam
Steam bir Windows oyuncusu için ne kadar önemliyse Linux oyuncusu için 2 katı önem arz etmektedir. Çünkü gerek archlinux tabanlı Steam Deck oyun konsolu gerek Windows oyunlarını Steam üzerinden tek tıkla çalışmasını sağlayan proton aracıyla Valve ve Steam, Linux oyunculuğuna çok büyük katkıda bulunmuştur. Yıllarca topluluğun çabalarıyla adım adım ilerleyen Linux oyunculuğu Valve'ın hamleleriyle birlikte resmen şahlandı diyebiliriz.

Anticheat Linux oyunculuğunun en büyük problemlerinden olduğundan Valve Easy Anti-Cheat ve BattlEye için proton Runtime'ları geliştirdi. Bu Runtime'lar sayesinde birçok EAC ve BattlEye içeren oyunu AC hatası almadan oynayabiliyorsunuz.

Steam'in Linux sürümlerinde gelen Steam play ve proton ile bugün Steam kütüphanenizdeki birçok oyunu hiç zahmete girmeden ya da birkaç ek adım uygulayarak oynayabilirsiniz. Steam oyunlarınızın proton uyumluluk durumunu da https://protondb.com/ adresinden öğrenebilir, deneyimlerinizi diğer kullanıcılarla paylaşabilirsiniz.

Protonup-qt ve Proton-GE:

Proton her ne kadar başarılı bir araç olsa da kimi zaman sorunlara sebep olabiliyor. Bu noktada da devreye Glorious eggroll tarafından geliştirilen proton tabanlı proton-ge devreye giriyor. Proton-ge aracı, proton üzerinde yaptığı düzenlemelerle birlikte birçok oyunda daha akıcı ve daha stabil bir deneyim elde etmenizi sağlıyor. Eklediğiniz proton-ge sürümlerininin Launcher tarafından görünmesi için Launcher'ı yeniden başlatmanız gerekebilir.

Ekran görüntülerinden de gördüğünüz gibi hem Steam hem Lutris hem de heroic içine kurulumları gerçekleştirmeniz mümkün.

Proton-ge'nin yaptığı yamaların bir faydasını gördün mü derseniz, proton ile açamadığım birkaç oyunumu proton-ge ile çok rahat bir şekilde açabilmiştim. Tabii bu oyunların halihazırda Proton'da Silver ve Gold kategoride olduğunu belirtmem gerek. İki oyun da(Squad ve battlebit: Remastered) Easy Anti-Cheat ve BattlEye Runtime'ları indirmeme rağmen normal proton ile sorun çıkartırken proton-ge ile sorunsuz çalışmıştı.
Heroic

Heroic hem Linux hem Windows sürümleri bulunan Epic Games ve GOG oyunlarınızı oynamanızı sağlayan bir istemci. Her ne kadar topluluk tarafından geliştirilen bir istemci olsa da normal Epic Games istemcisinden çok daha performanslı ve özelleştirilebilir bir yapıya sahip. Özellikle Linux tarafında Epic Games ve GOG oyunlarını oynamak isteyen oyuncular için sunduğu seçeneklerle biçilmiş kaftan. Alternatif olarak Heroic'ten bile daha az kaynak tüketen rare uygulamasına bakailirsiniz.

Des.

İçerisinde bir proton ve Wine yükleyicisi ile geliyor ve bu derleyicileri Steam dizininize kurmanızı da kolaylaştırıyor. Yani protonup-qt'nin diğer sunduğu özellikler ilginizi çekmiyorsa Heroic'in Wine ve proton indirme aracını da kullanabilirsiniz.
Lutris

Çok uzun zamandır geliştirilen ve Linux oyunculuğuna büyük katkılar sunmuş bir proje daha. Bugün Lutris sayesinde Steam dışı hemen hemen her platformdaki oyunlarınızı tek tıkla yükleyip oynayabilirsiniz. Yıllardır Linux vs Windows Meme'lerine konu olan League of Legends oyununu bile Lutris ile çok rahat bir şekilde kurup kanser olabilirsiniz. Ama Lutris sadece Windows oyunlarınızı oynamanızı sağlayan bir yazılımdan ibaret değil. Lutris ile birçok konsol emülatörünü rahatlıkla sisteminizde çalıştırıp kullanabilirsiniz.

Runners kısmından tıpkı heroic gibi Lutris içine proton-ge tabanlı Lutris tarafından geliştirilen derleyicileri ekleyebilirsiniz.

Dilerseniz Steam kütüphanenizi de ekleyerek GOG Galaxy tarzı bir deneyim elde edebilirsiniz.

Son olarak tıpkı ProtonDB gibi Steam dışı birçok oyunun derleyici uyumluluklarını Lutris - Open Gaming Platform aracılığıyla öğrenebilirsiniz.

Bottles

Lutris her ne kadar teoride Steam dışı oyunlarınızı oynamak için iyi olsa da kimi oyun istemcileriyle sorun yaşayabiliyor. Burada da devreye bottles giriyor.

Örneğin Lutris ve proton ile kurulamayan ya da çok zor kurulan EA App'i bottles ile tek tıkla kurabilir, dilediğiniz gibi ayarlamalar yapabilir ve kısayol oluşturarak hiç Bottles'ı açmadan uygulamalarınızı açabilirsiniz. Ayrıca ekran görüntüsünden de görebileceğiniz gibi oyun ve oyun dışı birçok yazılım için destek de sunuyor.

Ayrıca snapshots özelliği sayesinde bir güncelleme veya bağımlılık ekleme/çıkarma sonucu oluşan problemlerden kolayca kurtulabiliyorsunuz.

Gamemode

Gamemode için Windows'taki oyun modunun işe yarayanı diyebiliriz. Kimi oyunlarda yüzde 15'leri bulan performans artışı sağlıyor.

Kurulumdan sonra, Steam oyunlarınızda aktif etmek için oyunun başlatma seçeneklerine gamemoderun %command% komutunu eklemeniz yeterli. Lutris oyunlarınızda enable gamemode diyerek ve heroic oyunlarınızda da use gamemode diyerek aktif edebilirsiniz.

Maalesef gamemode paketinin fltpak desteği bulunmamakta ama hemen hemen her dağıtıma kurulabiliyor.
(bonus) waydroid

Waydroid özünde bir Android emülatörü. Diğer emülatörlerden farklı olarak tıpkı wsa gibi hem CPU hem GPU gücünüzden faydalanıyor olması. Onu bu rehbere dahil etme sebebimse maalesef AC güncellemesi sonrası artık grapejuice ile oynanamayan Roblox'u bu emülatör ile oynamayı başarmış kullanıcılara denk gelmem.

Waydroid'in maalesef flatpak desteği bulunmuyor ama birçok dağıtım için kurulum rehberi mevcut. Install Instructions - Waydroid

son

Yazımızın sonuna gelmiş bulunmaktayız. Umarım faydalı bir yazı olmuştur. Merak ettiğiniz şeyleri sorabilir, varsa fikirlerinizi ve eksik yerlerinizi sunabilirsiniz. Okumak ve cevaplamak, yardımcı olmak isterim.